«خیلافتین مشروعیت بؤحرانی» مأمونون ایمام رضانی(ع) ولیعهد ائتمهسینین اصلی عامیلی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
مأمونون ایمام رضانی(ع) ولیعهد ائتمهسینین عامیلی اونون شیعه گیراییشیندن یوخ بلكه مؤتزیله اولماسینا گؤره ایدی كی اونو مشروعیت بؤحرانینا دوچار ائلهمیشدی و دئیهسن بو بؤحران ایمام رضانین (ع) شهادتیندن سونرا حل اولور. ویلایت عهدلیگین مأمون طرفیندن ایمام رضایا (ع) وئریلمهسینین سببلری بارهده اوچ فرضیه مطرح ائدیبلر: بیرینجی بو كی مأمون جیدی سیاسی انگیزهایله صحنهیه گلمیشدی و علویلرین شوریشلری كیمی بیر پارا موشكوللرین حلی اوچون بو ایشه ال وورموشدو. ایكینجی فرضیه كی چوخ آز عیدهنین طرفیندن مطرح اولور بودور كی مأمون بو مسألهده جیدی سیاسی انگیزهسی یوخیدی, بلكه اونون شیعی تعلوقاتی واریدی و ایمام رضایا (ع) علاقهسی اولدوغو اوچون بو ایشه ال وورموشدو. اوچونجو فرضیه بودور كی مأمون چوخ شیدّتلی حالدا مؤعتزیله دوشونجهسینه اعتیقادی واریدی و بونا گؤره خیلافتینین مشروعیتینده بؤحران واریدی. ایمام رضا (ع) زمانیندا اوچ فیكری-سیاسی جریان واریدی. بیرینجی جریان شیعه ایمامتی ایدی كی «دینی دوشونجه«یه دایانیردی و بو جریان پیغمبر (ص) زمانی جوجَریب سقیفه جریانیندا اصولی قورولدو و ایمام علینین (ع) قیسا خیلافتی عهدینده ایدئولوژی صاحیبی اولدو و حسینی عاشورادا موستقیل هویّت تاپدی و بو زماندا ایمام رضا (ع) بو جریانین نومایندهلیگینی ائدیردی. ایكینجی جریان «سونّتلره دایانماق» دوشونجهسی ایدی كی ایمامتی ایجتیماعی بیر ایش بیلیردی و سونّت اهلی بو دوشونجهنی تابعیت ائدیردیلر. اوچونجو فیكری جریان «عقله دایانان» مؤعتزیله جریانیدی كی نه شیعهایله و نه اهل سونّتله موافیق ایدی و ایمامتی, اینسانی عقله تابع بیلیردی و بئله اینانیردی كی ایمام, اینسان عقلی و اخلاق, سیاسی و ایجتیماعی معیارلار اساسیندا سئچیلمهلیدیر. ایمام رضانین (ع) عصرینده بو اوچ جریانین داعواسیندا مأمون اؤز خیالیندا چالیشیردی ان یاخشیسینی سئچسین. او مؤعتزیله دوشونجهسینه گیراییش تاپیب و جیدّی صورتده بؤحرانا دوشموشدو و بو بؤحران, مشروعیت بؤحرانیایدی و شاید او اؤز-اؤزونه فیكیرلشیردی كی آیا ایمام رضا(ع) كیمی شخصین اولماسیایله یئنه او ایمامت ایدعاسی ائده بیلر یا یوخ؟ ایمام رضانین(ع) شهادتیندن سونرا بو بؤحران حل اولور و مأمون اعتیزالدان ال چكیر و معتصمی اؤزونون یئرینه سئچیر. مأمون نه شیعه ایدی و اهل سونّتین ایناملارین قبول ائدیردی و خیلافت اوچون هئچ شرط-شروط قاییل دئییلدی. مأمون مؤعتزیلهلرین عقل محور اینامیله چالیشیردی مشروع بیر حكومت تشكیل وئرسین كی باشارا بیلمهدی. |