نوبل جاییزهسی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : تكنولوژی
+0 به یه ن
یئر سیّارهسی میلیاردلار آدامینان دولودور كی هامیسی ایشلهمك, اویناماق, دوشونمك و گیجللندیرن یوللارین ایچیندن دوز یولو تاپماغا مشغولدولار. بو قارما-قاریشلیغین ایچینده اینسانلارین بیر عیدّهسی دیقّتلرین الدن وئرمیرلر و حیاتلا اوز به اوز اولماغا تازا یوللار تاپیرلار و بونلارین بیر عیدّهسیده نوبل جاییزهسینی آلیرلار. نوبل جاییزهسی هركسه وئریلن جاییزه دئییل. بو جاییزه 1895-جی ایلینده موخترع و اینسان حقوقی زمینهسینده چالیشان سوئدلی آلفرد نوبل طرفیندن قویولدو و علمی-فرهنگی, ادبیات, ایقتیصاد, صولح و باریش, فیزیك و طیب زمینهسیندهكی قاباغا گئتمكلری تشخیص وئریر. نوبل جاییزهسی ارزیشلیدیر آما نوبل جاییزهسینه باعیث اولان ایشلر داها ارزیشلیدیر. نوبل جاییزهسینی قازانانلار ائله موتفكیرلردیلر كی اؤز یاشاییشلارینی اینسان حیاتینین رازلارینین آشكار اولماسینا وقف ائدیبلر, اونلار اینسانین جمعی عاغلینین چوخالماسینا كؤمك ائدیب و اونلارین بیر عیدّهسی اؤز موطالیعهلریله اینسانین یاشاییشینی تپ-چئویر ائدیبلر: ماری كوری بو فرانسهلی-لهستانلی خانیم اؤز موطالیعهلریله عالیملرین باخیشلارینی دونیایا نیسبت دگیشه بیلدی. كوری 1867-ده دونیایا گلدی و عؤمرونون چوخونو رادیو اكتیو قایدالاری موطالیعهسینده كئچیتدی. 1903-ده حیات یولداشی پیر و هنری بككوئرل ایله بیرلیكده فیزیكده تشعشوعات (رادیو اكتیو) حادیثهسی زمینهسیندهكی موطالیعهلرینه گؤره نوبل جاییزهسینی آلدیلار. ماری كوری 1911-ده و بو دفعه رادیوم و پولونیومون كشفینه گؤره نوبلین شیمی جاییزهسینی آلدی. آلبرت انشتین فیزیك نوقطه نظریندن, انشتین دونیایا و بوتون وارلیغا تازادان باخماغا كؤمك ائلهدی. او شیمی و ریاضی ریشتهسینده تحصیلینی قورتاراندان سونرا سوییسین ایختیراع ثبت دفترینده ایشه باشلادی و بئكار واختلاریندا جرم-انرژی برابرلیغینی كشف ائدیب نیسبیّت نظریهسینی ایرائه وئردی. 1921-ده فوتو الكترونیكین تأثیرینین كشفینه گؤره فیزیك نوبل جاییزهسینی قازاندی و بو كشفین اثرینده تیلویزیون و سینما كیمی كشفلر اولوندو. ایوان پاولوف او 1904-ده نوبلین فیزیولوژی جاییزهسینی قازاندی. اونون اَن مشهور تحقیقلری شرطی عكسالعمللر زمینهسینده اولوب. او اؤز مشهور آزماییشینده هر دفعه ایتلره یئمك وئرنده, زنگ چالیردی و بو آزماییشی نئچه دفعه تیكرار ائدندن سونرا, ایتلر زنگ سسی ائشیدنده آغیزلارینین سویو آخیردی. چوخ چكمهدی كی بللی اولدو آداملاریندا اوخشار خصوصیتلری وار. پاولوفون باخیشی روانشیناسی علمینده تازا قاپیلار آچدی. |