علاقه (فانتاستیك پووئست) 10 سونونجو بؤلوم
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر
+0 به یه ن
علاقه (فانتاستیك پووئست) 10 سونونجو بؤلوم
یازار: آنار
رسول اوغلو
***
«پسیخیاتر»-آستروفیزیكین رنگی قاچدی:
—نه قاپی، نه منزیل؟ سیز نه دانیشیرسیز؟
—باخ بو قاپی — دئیه اؤیرنجی اوتاقداكی قاپییا طرف چئوریلدی و چیلغینلیقلا چیغیردی:— آمان الله، بو دا بیر فوكوس! یوخ، سیز دوغرودان داهی‌سینیز. من ایندیجه بو قاپیدان ایچری گیردیم و قاپی‌دا آچیق قالدی، آما بیر باخین، — او یئنه‌ده تاختا‌لارلا چالین-چارپاز میخلانیب. داها سؤزوم یوخدور، گؤزو باغلیجیلیغینیز اعلا‌دیر.
—بیلیرسیز نه وار؟—دئیه «پسیخیاتر»-آستروفیزیك تمكینله دانیشماغا باشلادی. او هله‌ده ساپ‌ساری ایدی، آما گؤرونور اؤزونو اله آلا بیلمیشدی. — من بیلمیرم كی، سیز بوتون بو سؤزلرله نه دئمك ایسته‌ییرسیز. بلكه آنام منیم بوردا اولماغیمدان ایستیفاده ائدیب منزیلی روحی خسته‌یه وئریب. من بئله دوشونمك ایسته‌مزدیم، آما هر حالدا منه ائله گلیر كی، سیز ناحاق ایچیرسینیز.
—یاخشی، — اؤیرنجی آلدادیجی بیر ساكیتلیكله موصاحیبینه باخدی. — گؤرك روحی خسته هانسیمیزدیر و كیم-كیمی دلی ائده‌جك. بو ساعت من سیزین گؤزونوز قارشی‌سیندا بو قاپینی آچاجام.
پسیخیاتر هیه‌جانلا:
—یوخ، یوخ، — دئدی، اونون رنگی داها دا قاچدی.
—هه، جادولارینیزین سیرّی آچیلا‌جاق، اوندان قورخورسونوز؟ من ایندیجه بو قاپینی آچاجام و سیزی قونشو منزیله آپاراجام. اورا كی، بایاق اورادا سیز بیغسیز پسیخیاتر ایدینیز. یا بلكه قارداشینیزدیر اوردا، بیلمیرم، هر حالدا من سیزین هامینیزی ایفشا ائده‌جم، بوتون سیزین موردار عاییله‌نیزی! گؤروم نه سببدن منیم باشیما بو اجلاف اویونلاری آچیرسینیز.
اؤیرنجی ائله بیل قیزدیرما ایچینده، آددا-بوددا دانیشیردی.
«پسیخیاتر»-آستروفیزیك حیرصلنمكدن داها آرتیق تعجوبلنیردی و اونون مات قالماسی، ساده‌لؤوح تعجوبو اؤیرنجینی داها دا اؤزوندن چیخاریردی. اؤیرنجی چیلغین بیر حركتله تاختا‌لاری قوپارتدی، دارتیب قاپینی آچدی و آددیم آتدی. آما گؤزلری قارشی‌سیندا 20 مرتبه هوندورلوگونده‌كی بوشلوق گیردابینی گؤرن آن دمیر بارماقلار اونون كؤینگی‌نین بوینوندان یاپیشدی و ساخلادی — بو ائو صاحیبی‌نین بارماقلاری ایدی.
پسیخیاتر-آستروفیزیك:
—دلی اولموسوز؟ — دئدی. — آخی بورا‌داكی بالكون نئچه ایلدیر اوچوب، اودور كی، بیز ده بو قاپینی میخلامیشیق. اوتورون.
ائو صاحیبی اؤیرنجینی اوتوزدوردو و هله‌ده آچیق قاپییا چپ-چپ باخا‌راق اوتاقدان چیخدی، بیر ایستكان سو گتیردی، اؤیرنجی‌یه اوزاتدی:
—ایچین.
اؤیرنجی ایچدی و بیر قدر ساكیتلشدی. او اؤزونو ازگین حیسّ ائدیردی. ائله بیل هر شئیدن بئزمیشدی، هر شئیدن بیقمیشدی، هر شئیدن اوسانمیشدی، دونیادا هر شئیه قارشی لاقئیدلیك دویوردو.
ائو صاحیبی:
—اؤزونوزو پیس حیسّ ائدیرسیز؟ — دئیه خبر آلدی. اؤیرنجی تام بیر بیگانه‌لیكله:
—بیلمیرم، — دئدی.
—دینجلین. هر شئی كئچیب گئدر. گؤرونور، ایچكی سیزه چوخ پیس تأثیر ائدیر. بیر ده كی... من چوخ ناموناسیب واختدا گلدیم... گرك منی باغیشلایاسینیز... بیلسه‌یدیم...
اؤیرنجی:
—عئیبی یوخدور، — دئدی.
—من ائله بیل لاپ گؤیدن دوشدوم، — ائو صاحیبی ائله هئی اؤزونه برائت قازاندیرماغا چالیشیردی. — خاریجدن بیر آز قاباق گلمیشم و یئنه‌ده گئدیرم. ایندی‌ده باشقا اؤلكه‌یه، باشقا كونگیره‌یه. واخت مسأله‌سینه حصر اولونموش كونگیره‌یه. واختین فلسفی و فیزیكی ماهیتینه حصر اولونموش كونگیره‌یه. ایجازه وئررسینیز سیقارئت چكیم؟
اؤیرنجی یونگولجه باشینی ترپتدی، یعنی كی، هه، بویورون، سونرا ایكینجی دفعه باشینی یئلله‌دی، یعنی كی، یوخ: موصاحیبی اونا سیقارئت تكلیف ائدیردی. ائو صاحیبی سیقارئتینی آلیشدیردی و درین قوللاب ووردو — سیقارئتین خوش، شیرین‌تهر عطری واردی.
—بیلیرسیز، — دئیه ائو صاحیبی یئنیدن سؤزه باشلادی، — بوتون بو كونگیره‌‌لرین هئچ بیر اهمیتی یوخدور. باخ من ایندیجه چوخ بؤیوك بیر كونگیره‌دن گلیرم، بایاق سیزه دئدیم. اوزاق دونیا‌لارلا علاقه پروبلئمینه حصر اولونموشدو كونگیره. بوتون اؤلكه‌لردن ان مشهور عالیملر توپلاشمیشدی. معروضه‌لر، معلوماتلار، فیلملر، فوتولار، لئنت یازیلاری، نه بیلیم داها نه‌لر، نه‌لر. آنجاق منیم فیكریمجه، بو پروبلئم كؤكوندن یانلیش قویولور. سیزی یورمورام كی! تاكسینی 7-30-آ سیفاریش ائله‌میشم، اودور كی، هله یاریم ساعت‌ده زهله‌نیزی تؤكه‌جم... بلی... مسأله بئله‌دیر كی، منیم فیكریمجه كوسمیك علاقه‌لر پروبلئمینه تامامیله باشقا پرینسیپلرله(اصول‌لارلا) یاناشماق لازیمدیر. توتالیم، باخ، او كونگیره‌ده نه‌دن دانیشیلیردی؟ آرئسیبودا نهنگ(بؤیوك) بیر رادیوتئلئسكوپ قورولوب. بو تئلئسكوپون واسیطه‌سیله كوسموسون درینلیكلرینه معلومات گؤندریلیب. نه باره‌ده؟ او باره‌ده كی، بیز—یئر آداملاری اونلوق سای سیستمیندن ایستیفاده ائدیریك. بئش آتومو ان واجیب ساییریق. ایكی آیاغیمیز، بیر باشیمیز وار. یئر اوزونده ساییمیز دا یئددی میلیاردا یاخیندیر. چوخ عجب. منی باغیشلایین، آما بو اصوللا قیزا ائلچی گئتمك و اوغلان حاقیندا معلومات وئرمك اولار — پئشه‌سی بو، وظیفه‌سی بو، پولو-دؤولتی بو قدر، قوهوم-اقرباسی فیلان‌كسلر و س. و س. آما كوسمیك كونتاكتلاری بو اصوللا یاراتماق اولماز. مثلاً، چیكاقو اونیوئرسیتئتی‌نین پروفئسورو درئیك، بومبئی اونیوئرسیتئتی‌نین پروفئسورو موكئرچی، یاپونیا‌دان بیر پروفئسور، آدی یادیمدا دئییل، چیخیش ائتدیلر. اونلارین هامیسی نئچه ایللردیر كی، چوخ قووّتلی رادیوتئلئسكوپلار و كامپیوترلر واسطه‌سیله یاخین قالاكتیكا‌لاری ایزله‌ییرلر، رادیوسیقناللاری یازیرلار، آما نه نتیجه حاصیل اولوب؟ هامیسی عئینی بیر نتیجه الده ائدیبلر، یعنی هئچ بیر نتیجه — اولدوزلار سوسوب. ایندی‌ده اوتوروب باشلارینی سیندیریرلار: اگر دوغرودان‌دا اوزاق اولدوزلاردا حیات وارسا، بس نییه اورداكیلار های وئرمیرلر؟! اگر بیزیم رادیو و تئلئسیقنال‌لاریمیزی ائشیدیرلرسه، نییه دسته‌یی قالدیریب جاواب وئرمیرلر — او گولومسوندو و قیریق مفتیل‌لی تیلیفون دسته‌یینی گؤستردی. من تیلیفون دسته‌یینی نظرده توتورام — سونرا نه ایسه دوشونوب علاوه ائتدی — یئری گلمیشكن، بو تشبیه تصادوفی‌ده اولسا، چوخ دقیقدیر. بیز كوسموسلا محض بو جور تیلیفونلا، قیریق تئل‌لی تیلیفونلا، علاقه‌سیز تیلیفونلا دانیشماغا جهد ائدیریك. تصوّور ائله‌یین كی، بعضاً نه جور معنا‌سیز ایشلر گؤرولور. بیر نئچه ایل بوندان قاباق آمئریكا‌لیلار كوسموسا روك-ن-رولل موسیقیسی‌نین مئلودیا‌لارینی گؤندرمیشلر. ایندی‌ده اوتوروب باشلارینی بولاییرلار — نییه بیر جاواب چیخمادی. بلكه بو موسیقینی اورا-داكیلار بگنمه‌ییب. ائله بیل بو رادیو دینله‌ییجیلرین سیفاریشیله كونسئرت-زاددیر. مروزچیلردن بیری حتی بئله بیر فیكیر آتدی اورتالیغا: دئییر، شوبهه‌سیز، كوسموسدان بیزه خبرلر گؤندریرلر، آما یوز ایلده بیر دفعه. یوز ایل بوندان قاباق، نئچه یوز، نئچه مین ایل بوندان قاباق یئر اوزونده رادیو یوخ ایدی كی، ایسماریشلاری(پیاملاری) قبول ائده بیلك. ایندی آز قالیب، بو سفر كوسموسدان بیزه رادیو واسطه‌سیله پاپاق ائله‌ین كیمی باشا دوشه‌جه‌ییك. بیشمیش تویوغون گولمگی گلیر بئله سؤزلره. البته، باشقا چیخیشلار دا اولدو. بعضیلری دئییردیلر، جانیم، اولا بیلسین كی، قاللاكتیك علاقه سیستمی تامامیله باشقا پرینسیپلر اساسیندا قورولور. آما بئله دئینلر ده آخیردا نیكبین‌لیكله نتیجه چیخاریردیلار: هئچ كئفیمیزی پوزمایاق، اورگیمیزه سالمایاق، گئج-تئز بیز ده بو علاقه پرینسیپ‌لرینه ییه‌لنه‌جه‌ییك. نه دئیه‌سن؟
گؤرونور بیزیم شعوروموز علاقه‌نین تامامیله باشقا نؤوعونو آنلاماغا، تكرار ائدیرم باشقا نؤوع علاقه پرینسیپلرینی درك ائتمگه قادیر دئییل. اودور كی، اوتورموشوق نهنگ تئلئسكوپلارین یانیندا و گؤزله‌ییریك. جوربجور سیقنال‌لار گؤزله‌ییریك. هله چوخ گؤزلیه‌جه‌ییك. چونكی بیزه ائله گلیر كی، كوسمیك علاقه بالیق توتماق كیمی بیر شئیدیر، تورونو آتیب اوتورموسان چای قیراغیندا، گؤزله‌ییرسن بالیق هاچان گلیب دوشه‌جك. یاخشی، دئیك كی، من ایفراتا واریرام، مسأله‌نی توندلشدیریرم: بیز اونیوئرسال شیفر-سیقنال‌لار، آنلاشیقلی رمزلر، ایشاره‌لر گؤندریریك كوسموسا. یاخشی، اولسون، آما بوتون بو اؤزفالیت نه دئمك‌دیر؟ بیزه ائله گلیر كی، اوزاق دونیا‌لارلا علاقه یاراتماق — رادیو هَوَسكارلیغی كیمی بیر شئیدیر، تصادوفاً ائفیرده باشقا بیر رادیو هَوَسكارین اولترا قیسا دالغالارییلا راستلاشا‌جاقسان. آما آخی، منیم فیكریمین مغزی اودور كی، كوسمیك علاقه تامام باشقا جور، گؤزلنیلمز و ایضاح اولونماز بیر شكیلده‌ده مئیدانا چیخا بیلر. یعنی بیز اینسانلارین درك ائده بیلمیه‌جه‌ییمیز بیر شكیلده. باخ، اوتوروب گؤزله‌ییریك، گؤزله‌ییریك كی، بیزیمله دانیشسینلار. آما بلكه بیزیمله چوخدان دانیشیرلار و ان موعاصر جیهازلار واسطه‌سیله دئییل، باشقا اصوللا. بلكه باخ ائله ایندی‌نین اؤزونده، بو اوتاغین ایچینده دانیشیرلار بیزیمله، آما بیز باشا دوشه، آنلایا، درك ائده بیلمیریك. — او، درین بیر قوللاب ووردو، بایاقدان بری داوام ائدن، اوزون، پراكنده مونولوقوندا(بیر طرفلی دانیشیق) بو ایلك فاصیله ایدی. — آخی اوزاق دونیا‌لارین ساكینلری — یئنیدن سؤزه باشلادی — بیزیمله تامام باشقا كانال‌لار واسطه‌سیله علاقه یاراتماغا تشبوث ائده بیلرلر. تامامیله باشقا رابطه فورماسیندان ایستیفاده ائده بیلرلر. بلكه بیزه معلوم اولمایان ایمكانلارا مالیكدیرلر و بئینیمیزه، شعوروموزا، پسیخیكامیزا تأثیر گؤستره بیلیرلر. اونلار حتّا بیزیم بئینیمیزین ایمكانلارینی — دونیانی منطیقسیز درك ائتمك ایمكانلارینی یوخلایا دا بیلرلر. من چوخ غلیظ دانیشمیرام كی، فیكریم سیزه آیدیندیرمی؟
اؤیرنجی:
—تخمیناً، — دئدی.
—بلی، بو اوزاق عالملر بیزه رادیو، تئلئ و باشقا بیزیم قاورایا بیلجه‌ییمیز ایشاره‌لر واسطه‌سیله دئییل، تامام باشقا اصول‌لارلا موراجعت ائده بیلرلر. یاخود بیز و اونلار عیانی شكیلده گؤروشمه‌لی اولساق، یعنی اونلار بیزیم پلانئتیمیزه(سیاره‌میزه) تشریف گتیرمه‌لی اولسا، بو گؤروشو بیز بو گون، تقریباً، نئجه تصوّور ائدیریك؟ نه‌دنسه بیزه ائله گلیر كی، اونلار پلانئتیمیزه ایری كوسمیك گمیلرده گله‌جك، نهنگ كوسمودروملارا دوشه‌جكلر. نییه؟ آخی كیم دئدی كی، اونلار — اوزاق عالملرین ساكینلری، — چوخ ایری، آزماندیلار و یا حتّا ائله بیزیم بویدا، آداملار بویدا اولما‌لیدیرلار. لاپ قوی ان ایری اولدوزلاردا یاشاسینلار، آخی بونون اونلارین ظاهری اؤلچولرینه، بوی-بوخونلارینا هئچ بیر دخلی یوخدور. اونلار ان گؤرونمز میكروبدان بئله كیچیك مخلوقلار اولا بیلر. تامامیله جیسمسیز وارلیقلار دا اولا بیلرلر، مثلاً، شوا، گاز شكلینده، سس شكلینده. كیم دئییر كی، مثلاً، سس—شعورلو وارلیق اولا بیلمز. تصوّور ائدیرسیز بوتون بیر اولدوزون شعورلو ساكینلری—یالنیز سسلردیر. پوئزیا‌دیر، ائله‌می؟ و اگر بو تیپلی كوسمیك قوناقلار بیزیم پلانئته تشریف بویورا‌جاقلارسا، یا حتی آرتیق چوخدان بویورموشلارسا، اونلارین یئر اوزونده‌كی مسكنی، قبول مئیدانچاسی اینسان بئینی‌نین گوشه‌لری‌ده اولا بیلر.
كیشی ائله دانیشیردی ائله بیل معروضه اوخویوردو، بلكه بو دوغرودان دا اونون كونگیره‌ده اوخودوغو یا اوخومادیغی معروضه ایدی.
—آخی نییه بیز راضی اولموروق كی، كاییناتین باشقا گوشه‌لرینده تامامیله آیری — شوار قانونلاری مؤوجوددور — بیزیم سبب-نتیجه باغلیلیغیندان فرقلَنَن قانون سیستمی. و اونلارین بیزیمله علاقه‌سی یالنیز او زامان مومكون اولا بیلر كی، اونلار بیزیم ایقتداریمیزا — بو قانونلاری آشیب كئچمك ایقتداریمیزا اینانسینلار. دونیانی درك ائتمكده بو منطیقی سبب-نتیجه باغلی‌لیغینی آشا بیله‌جك بیر قودرت وارمی اینسان شعوروندا؟ اونلاری محض بو ماراقلاندیرا بیلر. اونلار بئینیمیزین بونا حاضر اولوب-اولماماسینی یوخلایا، موعایینه ائده بیلرلر. شعوروموز مومكون‌سوزلوگو قبول ائده بیلیرمی؟ یا بلكه اونلار هله بیزیم بئینیمیزی — حاضیرلاییرلار — باشقا بیر منطیق سیستمینی قاوراماق اوچون حاضیرلاییرلار. و اونلارین بیزیمله علاقه یاراتماق جهدلری محض بو ساحه‌ده‌دیر: بئینیمیزده‌كی سبب-نتیجه باغلی‌لیغینی قیرماق، آغلیمیزین قورولوشونو دَییشمك. آخی بیزیم بوتون ایدراكیمیز و كوسمیك علاقه‌لر یاراتماق تشبّوثوموز آنجاق و آنجاق بو منطیقه، سبب-نتیجه باغلی‌لیغینا اساسلانیر. آمان الله، بیز نئجه اؤز-اؤزوموزدن موشتبئهیك، نئجه ده قطعی حؤكم وئریریك. كاییناتی آنجاق بیزیم منتیقیمیزله درك ائتمك اولار!؟ ایكی دفعه ایكی موطلق دؤرددور! هر یئرده، هر زامان، كاییناتین هر گوشه‌سینده! آخی بیر زامانلار بیز اینسانلار عئینی اینادلا اینانیردیق كی، یئر حركتسیزدیر، گونش اونون باشینا دولانیر و آیری جور دوشوننلری آسیب-كسیر، اوددا یاندیریردیق. من یالنیز دین فاناتیكلرینی، اینكی‌ویزیسیانی نظرده توتمورام. هلم-هلم آداملار دئییل، پتولومئی كیمی اؤز زمانه‌سی‌نین ان پارلاق ذكاسی دا بونا — یئرین مركز اولماسینا، گونشین اونون باشینا دولانماسینا اینانیردی. بیز ایسه، اؤز زمانه‌میزین پتولومئیدن قات-قات آشاغی اولان ذكا‌لاری، عئینی بیر اینادلا باشقا شئیه اینانیریق: یئر كوره‌سی گونشین باشینا دولانیر. بونا ذرّه‌جن شوبهه‌میز یوخدور، نئجه كی، پتولومئیین‌ده اؤز ایدعا‌لارینا هئچ بیر شكّ-شوبهه‌سی یوخ ایدی. یاخشی، بس بیردن صاباح، بیزیم تصوّور بئله ائله‌یه بیلمدیگیمیز تامام باشقا كشفلر و قانونلار اساسیندا معلوم اولدو كی، یوخ، یئر گونشین دئییل، گونش یئرین باشینا فیرلانیر. اوندا نئجه؟ طبیعی كی، بونو من ظارافاتلا دئییرم، آما پرینسیپین اؤزو جیدّیدیر.
او نفسینی دردی و اؤسكورمگه باشلادی. عئینیله آناسی كیمی اؤسكوروردو، اوزون-اوزادی قورو اؤسكوركله. بیر آز ساكیت اولوب ایستكانی گؤتوردو. مطبخه كئچدی، بو آدامین نه‌دن دانیشدیغینی، اونا نه‌یی ایثبات ائلمگه چالیشدیغینی اؤیرنجی عغیل‌لی-باشلی آنلامیردی هئچ. اؤیرنجی ایندی یالنیز بیر شئی دوشونوردو: اگر ایندی بو آدام مطبخدن قاییتماسا، بیر ده هئچ بیر واخت گؤرونمه‌سه، تامامیله آنلاشیلماز شكیلده منزیلدن غئیب اولسا و یاخود قاییتسا، اما، قیافه‌سی، صیفتی تامام باشقا جور اولسا — مثلاً ساچلاری چال، یاخود باشی داز كئچل، یا ائله اولدوغو كیمی قاییتسا، آما اونو، اؤیرنجینی تانیماسا، اؤزونو تامامیله آیری بیر آدام كیمی آپارسا — بوتون بونلارین هئچ بیری آرتیق اؤیرنجینی تعجّوبلندیره بیلمز. اونون ایندی كئچیردیگی یگانه حیسّ — تام بیر دوشونجه بیگانه‌لیگی ایدی، هئچ بیر فیكیر زحمتینه قاتلاشماق ایسته‌میردی، هئچ بیر شئیی درك ائتمگه، آنلاماغا، ایضاح ائتمگه هَوَسی قالمامیشدی.
ائو صاحیبی اوتاغا قاییتدی. بیغلاری یاش ایدی. ایندیجه سو ایچمیشدی.
دیوار ساعتینا باخیب:
—داها لاپ آز قالیب — دئدی. — ایندیجه سیزی ساكیت بوراخاجام، باشینیزی آغریتمایاجام. تاكسی اون دقیقه‌دن سونرا گله‌جك. یئری گلمیشكن، واخت حاقّیندا. واختی نئجه تعیین ائتمك اولار؟ كیم منه ایثبات ائده بیلر كی، واخت گئری‌یه یوخ، ایره‌لی‌یه گئدیر؟ واختدان صؤحبت گئدنده گئری نه‌دیر، ایره‌لی نه؟ نه موعیّنلشدیریر واختی؟ باخ، بو جیهاز، — او دیوار ساعتینی گؤستردی،— بو قورولو مئخانیزم؟ دئیه‌جكسیز گونش تسیكلی — گوندوز-گئجه، یای-قیش. آما آخی گونشله باغلی بو حسابلار یالنیز بیزیم پلانئتلر سیستمینه عاییددیر. بو سیستم ایسه كاییناتدا — ذرّجیكدیر، توزدور. بس گونشین اؤزونده واخت نئجه اؤلچولور؟
اؤیرنجی:
—بیلمیرم، — دئدی.
—آما آخی واختین تامام باشقا آنلاییشی‌دا اولا بیلر.— او، سانكی آرتیق اؤیرنجی ایله یوخ، اؤزو اؤزویله دانیشیردی. — سیز هئچ واختین نیسبی‌لیگی حاقیندا معیشت سپكی‌سینده، عادی حیات میثال‌لاری سپكی‌سینده دوشونموسونوزمو؟ — دئیه یئنه اؤیرنجی‌یه موراجعت ائتدی.
—یوخ.
—من ایسه دوشونموشم. تصوّور ائدین كی، یاتمیسیز. بو زامان قاپینیز دؤیولور، یاخود تیلیفون زنگ چالیر. یوخودا یوخ ها، گئرچكلیكده. گئرچكلیكده بونلار — قاپی دؤیولمه‌سی، تیلیفون زنگی — بیر آن چكیر. آما بو بیر رئال آنین عرضینده یوخودا سیز اوزون بیر احوالات گؤرورسوز. و یوخودا گؤردوگونوز بو احوالاتلار موطلق قاپی دؤیولمه‌سی، تیلیفون زنگیله بیتیر. دئمه‌لی، بو یوخولار زنگله، قاپی دؤیولمه‌سی ایله علاقه‌لی‌دیرلر. باشقا سؤزله دئسك، یوخونون بو صحنه‌لری، سیزین بئینینیزده محض همین سسلر سسلنن زامان دوغولور. آما یوخودا سیز بو سسلرله باغلی حادیثه‌نین اوّلینی‌ده گؤرورسونوز، ائله بیر شئی گؤرورسوز كی، همین سسلرله سونا چاتیر، بیتیر. دئمه‌لی، بو سسلرین سسلندیگی مودّت عرضینده گئرچكلیكده و یوخودا ایكی موختلیف اؤلچولو زامان پارالِل شكیلده مؤوجوددور، آما اونلارین مودّتلری آیری-آیریدیر. فیكریم سیزه چاتیر؟
اؤیرنجی:
—چتینلیكله، — دئدی، — من چوخ یورولموشام.
—باغیشلایین، باغیشلایین، من‌ده سیزی لاپ یوروب الدن سالدیم. بیلیرسیز من فیكیرلریمی كیمینله‌سه بؤلوشمك ایسته‌ییردیم. اودور كی... هه، واختدیر، من گئتمه‌لی‌یم.
او، آیاغا دوردو، پاپاغینی قویدو، اوزرینده موختلیف شهرلرین، هوتِل‌لرین دامغا‌لاری اولان داما-داما چاما‌دانینی گؤتوردو و اؤیرنجی ایله ویداعلاشیب قاپییا طرف گئتدی. قاپینی آچدی، سونرا نه‌دنسه یئنیدن اوتاغا قاییتدی و دئدی:
—علاقه پروبلئمی، باخ بوندا‌دیر. بیز شعوروموزون دَییشمز منطیقی قانونلاری‌نین پوزولماسینا راضی اولاجاییق‌می؟ حادیثه‌لرین سبب-نتیجه باغلیلیغی‌نین قیریلماسییلا باریشا بیلجه‌ییك‌می؟ تامام باشقا بیر شعور سیستمی‌نین اولماسینی قبول ائدجه‌ییكمی؟ اوزاق دونیا‌لارلا علاقه‌نین یارانیب-یارانمایاجاغی محض بونلاردان آسیلیدیر. آما اگر بوتون غئیری-عادی، درج اولونماز. ایضاح ائدیلمز، شعوروموزا سیغیشماز شئیلره یئنه منطیقی راسیونال سببلر آختاراجاییقسا، وردیشلی(عادت اولونموش) آنالوگیا‌لار آرایاجاییقسا، بیر شئیی كاسیب ذهنیمیزین قیسا آرشینییلا اؤلچجه‌ییكسه، او زامان هئچ كسله هئچ بیر علاقه یاراتماق مومكون اولمایا‌جاق. — او گولومسوندو، آما بو چوخ كدرلی گولوش ایدی و صیفتی‌نین بو كدرلی ایفادسیله او بیر داها آناسینی خاطیرلاتدی. — اینانین منیم سؤزلریمه. سالامات قالین...
قاپینی اؤرتوب گئتدی. آز سونرا اؤیرنجی آشاغی دوشن لیفتین سسینی ائشیتدی.
پنجره‌دن آچیق بیر سحر اوزو گؤرونوردو. اولدوزلار چوخدان سؤنموشدو. داها دوغروسو، دان ایشیغی‌نین آچیقلیغیندا ایتیب گؤرونمز اولموشدولار.
اؤیرنجی‌نین یورغون شعوروندا بیر فیكیر اویاندی: او دوشوندو كی، ال-عاقیبت آخیر كی، ضعیفلیك گؤسترمه‌دی؛ و قاری، نه اونون درین قیریلدا‌دان عالیم اوغول‌لاری — یا عئینی یگانه اوغلو — ایكی ایدی اونلار، یا بیر نفر ایدی — كیم بیلیر؟ — هر حالدا بو غریبه عاییله — ایكیسی اولسون، اوچو اولسون، فرقی یوخدور — هامیسی بیر یئرده اؤیرنجی‌نین شعورونو پوزا، باشینی خاراب ائده بیلمه‌دیلر. او، دلی اولمادی كی، اولمادی.
اؤیرنجی سویونوب یاتاغینا گیردی. یوخویا گئده-گئده دوشونوردو: «گرك كیتابخانا‌دان كوسمیك علاقه‌لره عایید ادبیات آلیب اوخویام».
باكی، آوقوست، 1976