حضرت محمد (ص) غرب عالملری نظرینده
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
ربیع الاولین اون یئددینجی گونو، رحمت پیغمبری حضرت محمد (ص) و جعفری مذهبی‌نین مؤسسی امام جعفر صادقین (ع) ولادت بایرامی بوتون انسانلارا مبارك اولسون
حضرت محمد (ص) انسان حیاتی‌نین تاریخی بویو، مسیر تعیین ائله‌ین بیر شخصیّتدیر. بیری دوشونجه و منطق اهلی اولسا بو مسأله‌نین كناریندان اعتناسیز ردّ اولا بیلمز.
بو یازیدا حضرت محمدی (ص) نه بیر مسلمان گؤزو ایله یوخ بلكه غیر مسلمان عالملرین گؤزو ایله نظاره ائلیه‌جه‌ییك.
میخائیل. ه .هارت، Michael.H.Hart، (1932.م)، آمریكالی معاصر محقق «یوز» آدیندا كتابیندا تاریخ بویو یوز تأثیرلی انسانین آدینی یازاندا حضرت محمدی لیستی‌نین باشیندا یئر وئریب دئییر:
« محمدی تأثیرلی شخصیّتلر لیستی‌نین باشیندا یازماغیم بیر عدّه‌نی متعجب ائلیه بیلر آما او دین و دنیادا فوق العاده موفق اولان تكجه كیشی ایدی».[1]
توماس كارلایل،Thomas Carlayle، (1881-1795.م)، مشهور اسكاتلندلی تاریخچی، اؤز «قهرمان و قهرمان پرستلیك» (Hero And Hero worship) كتابیندا حضرت محمد (ص) باره‌ده بئله یازیر:
« غربین بو كیشی باره‌ده اولان معناسیز تعصبلردن قایناقلانان یالانلاری و تهمتلری، فقط بیزیم خفّتیمیزه سبب اولور.»
او آیری یئرده بئله یازیر:
«بو چؤل اوغلو، درین اورگی و نفوذلو قره گؤزلری و وسیع اجتماعی روحی ایله جاه طلبلیقدان سونرا بوتون فكرلری اؤزونده ییغمیشدی. نه قدر بؤیوك و آرام روح! او، عشق شورو و حرارتدن ساوایی آیری زادلا ایشی اولمایانلارداندیر. او كسلردندیر كی طبیعت اونلاری مخلص و صمیمی ائله‌ییب. آیریلاری اؤزلرینی شعارلار و بدعتلر یولوندا ایتیردیگی زماندا، بو كیشی اؤزونو او شعارلارا بورویوب محصور ائلیه بیلمیردی. وارلیغین بؤیوك رمزی اؤز جلال و جبروتی ایله اونون نظرینده پارلاییردی. هئچ بدعت و قارانلیق، وصف اولونماز حقیقتی اوندان گیزلده بیلمزدی و همان حقیقت نداسی ایدی كی دئییردی: «من وارام». ائله بیر كیشی‌نین سؤزو طبیعتین قلبیندن اولان مستقیم سسدیر. جماعت اونا قولاق آسمالیدیلار، ائله سسه قولاق آسماسالار هئچ سسه اعتماد ائله‌مك اولماز. چونكی هر شئی اونون قاباغیندا، یئل كیمیدیر».[2]
كارن آرمسترانگ ، Karen Armstrong، (م.۱۹۴۴ -)، 7 ایل بویو راهبه اولموش انگلیسلی یازیچی و محقق، اسلام پیغمبری زندگانلیغی باره‌ده یازدیغی كتابیندا بئله یازیر:
«بیز محمده تاریخین بؤیوك چهره‌لرینه باخدیغیمیز گؤزده باخساق، چوخ راحت اونون بشر تاریخی‌نین لاپ بؤیوك نابغه‌سینی اولماغینا ایناناجاییق. بو اینام اونون قرآن گتیرمه‌سی، بؤیوك دین یاراتماسی و یا اونون نظامی فتحلرینه گؤره یوخ بلكه اونون خاص شرایطده بؤیومه‌سی، مقاومت ائله‌مه‌سی و موفق اولماسینا گؤره بیزده یارانار».
«بیز عصرلر بویو محمددن خشن بیر چهره، رحمسیز ساواشچی و خودبین سیاستچی یاراتماق ایسته‌میشیك. بیر حالدا كی او چوخ احساسلی و مهربان كیشیدی. اونون مهربانلیغی او قدر ایدی كی حیوانلاری اینجیتمكدن بئله چكینردی».[3]
گوستاو لوبون، Gustave Le Bon ، (1931-1841.م)، فرانسه‌لی شرق شناس، «عرب مدنیّتی» كتابیندا محمد و اونون دینینی تحلیل ائدیب یازیر:
«پیغمبرین اَن بؤیوك معجزه‌سی اؤلمه‌میشدن اوّل داغینیق عرب قافله‌سینی بیر یئره ییغیب واحد بیر ملّت تشكیل وئرمه‌سی ایدی. ائله بیر ملّت كی هامیسی بیر دین قاباغیندا خاضع و بیر رهبره مطیع اولدولار».
سونرا یازیر: «انسانلارین دَیَرنی یاخشی ایشلری و اثرلری ایله اؤلچمك ایسته‌سك، محمد تاریخین اَن بؤیوك انسانی اولار».
او محمدین دینی‌نین اعتقادلاری باره‌ده یازیر:
«توحیدی فقط اسلام دینی دنیایه گتیردیگی اوچون بو باره‌ده اؤزونه اؤیونه بیلر».
او ادامه‌ده یازیر: «اسلامین تایسیز راحتلیگی، خالص توحید اساسیندادیر و اسلامین ترقّی رمزی ائله اونون آسان و راحت اولماغیندادیر. بونا گؤره اسلامی تانیماق چوخ راحتدیر. اسلام، سالم عقلین قبول ائله‌مه‌دیگی مطلبلردن اوزاقدیر آما آیری دینلرده اوجور زادلارا چوخ راستلانماق اولور. یعنی آیری دینلرده گؤرونن تناقضلر و بوروشوقلوقلار، اسلامدا یوخدور. هرنه دوشونسز اسلامین بو دئدیگیندن داها ساده اولا بیلمز كی: «الله بیردیر؛ انسانلار هامیسی الله قارشیسیندا برابردیلر؛ نئچه دینی واجباتی یئرینه گتیرمكله انسان جنّته چاتار و اونلاردان اوز چئویرمكله جهنّمه گئدر». هر هانسی طبقه‌دن اولان هر مسلمانا راست گلسز بوتون اسلام اصل‌لرینی و اونا واجب اولانلاری بیلیر و نئچه قیسا و ساده جمله فورموندا دئیه بیلر».[4]
لورا واكسیا واگلیری، Loura Vaccia Vaglieri ، (1989-1893.م)، ایتالیانین ناپل دانشگاهی‌نین اوستادی پیغمبریمیز باره‌ده یازدیغی رساله‌ده بئله دئییر: « عرب پیغمبر، الله-ی ایله رابطه تأثیرینده اوندا یارانان وحی سسی ایله، خرافات و جادوپرستلره و فسادا اوز قویموش مسیحیت و یهودیت دینلرین تابعلرینه اَن پاك و خالص وحدانیّتی ارائه وئردی».
«او آشكار اولاراق، سایر وارلیقلاری یارادانا شریك ائلیه‌ن بشرین ارتجاعی تمایلاتی و كهنه پرستلیك رغبتلری‌نین قاباغیندا دایاندی».
«بوتون تواضع ایله خودبینلیك و غرور سدّینی سیندیرماغا قیام ائله‌دی. محمد، الله دینی‌نین مبلغی كیمی اؤز شخصی دشمنلرینه مهربان و رحیم ایدی. اونون ذاتیندا ، انسان فكرینه محترم اولان، ایكی رحم و عدالت صفتلری قاریشمیشدی».[5]
آنه ماری شیمل، Anne marie Schimmel، (2003-1922.م)، آلمانلی شرق شناس «الله رسولو محمد» كتابیندا یازیر: «روانشناسلار و دین فئنومولوگلاری اسلام واسطه‌سی ایله اونلارین اختیاریندا قویولان پیغمبره عاشقانه اخلاص نمونه‌سینی گؤره‌جكلر. هامیسی بیله‌جكلر كی محمدین شخصیتی قرآن كنارنیدا، مسلمانلارین یاشاییشی‌نین مركزینده‌دیر. پیغمبر ابدیّته قدر اونون پیغمبرلیگینه اینانانلارا حسنه اسوه كیمی قالاجاق».[6]
[1]میخاییل.ه.هارت " تاریخین یوز تأثیرلی شخصیّتی " كتابیندا، صفحه 33، نیویورك ، 1978
M.H. Hart, THE 100: A RANKING OF THE MOST INFLUENTIAL PERSONS IN HISTORY, New York, 1978, p.33..
[2] THOMAS CARLYLE’S COLLECTEF WORKS,LIBRARY EDITION, IN THIRTY VOLUME, Vol. XII, Heros AND HERO_WORSHIP, London, Chapman and Hall,1869.p.53,64,65.
[3] محمد: اسلام پیغمبری‌نین یاشاییشی، ص 38و 201، كارن آرمسترانگ، كیانوش حشمتی‌نین ترجمه‌سی، حكمت نشریاتی.
[4] اسلام و عرب مدنیّتی ، ص 128، 129،141، 142، گوستاو لوبون، سید هاشم رسولی محلاتی‌نین ترجمه‌سی (هاشمی)، كتابچی نشریاتی.
[5] اسلامین سرعتلی ترقیسی ، ص338،332و337، لورا واكسیا واگلیری، «محمد و قرانین محضرینه تقصیر عذری» كتابی‌نین ضمیمه‌سی، جان دیون پورت، سید غلامرضا سعیدی‌نین ترجمه‌سی، اطلاعات نشریاتی.
[6] الله رسولی محمد، یازیچی‌نین مقدمه‌سی ص 7، آنه ماری شیمل، حسن لاهوتی‌نین ترجمه‌سی، علمی فرهنگی نشریاتی.