کاییناتین 8 مرحله‌ده تشکیل تاپماسی

+0 به یه ن

ایلکین ثانیه‌لرین نئجه تشکیل تاپماسی باره‌ده منجم‌لردن یوخ بلکه فیزیک بیلنلردن سوروشماق لازمدیر. بو فیزیک بیلنلر کاییناتین تاریخینی 8 مرحله‌یه بؤلوبلر.

بیرینجی مرحله: صفردن 10 به توان 43 ثانیه‌یه قدر) هله بیزه بللی اولماییب کی ثانیه‌نین بو ایلکین اجزاسیندا نه‌منه اود توپونا چئوریلیب کی کایینات اوندان یارانسین. او زمانین یوخاری حرارتین اؤلچمه‌سی اوچون هئچ معیار و معادله یوخدور.

ایکینجی مرحله: 10 به توان 43 دن 10 به توان 32 ثانیه‌یه قدر)کوارک‌لار، الکترون‌لار کیمی ماده‌نین ایلکین تمل داشلاری یارانیر. بو تمل داشلارین بعضیسی بیر بیرینه چاققیشیب تشعشع شکلینده تؤکولورلر.

چوخ ایلکین آنلاردا فوق آغیر X ذره‌لری یارانا بیلردیلر. X ذره‌لری فقط ثانیه‌لرین او ایلکین کیچیک جزءلرینده اولا بیلردی.

اوچونجو مرحله: 10 به توان 32 دن 10 به توان 6 ثانیه‌یه قدر) کایینات کوارک‌لار، لیتونلار، فوتونلار و آیری ذره‌لرین ترکیبیندن دوزلدی. بیر حالداکی بیر بیرنی نابود ائتمکده و حرارت آزالتماقدادیلار.

دؤدونجو مرحله: (10 به توان 6 دان 10 به توان 3 ثانیه‌یه قدر) آز ما چوخ بوتون کوارکلاری و ضد کوارکلار انرژی‌یه تبدیل اولورلار. حرارتین آزالماسی اوچون داها تازا کوارکلار یارانمیرلار و کوارکلارین ضد کوارکلاردان داها چوخ اولدوقلارینا گؤره کوارکلارین بعضیسی اؤزلرینه جوت تاپا بیلمیرلر و آرتیق قالیرلار. اوچ کوارک بیرلیکده بیر پروتون و یا نوترون دوزلدیرلر. گله‌جک اتوملارین تمل داشلاری یارانیب.

بئشینجی مرحله: 10 به توان 3 دن 100 ثانیه‌یه قدر) الکترونلار و ضد الکترونلار بیر بیرینه چاققیشماقلا اشعه‌یه چئوریلیرلر. الکترونلارین بیر تعدادی قالیر چونکی ضد الکترونا گؤره سایلاری چوخدور. بو الکترونلار سونرا اتوملارین مدارلارین تشکیل وئریرلر.

آلتینجی مرحله: 100 ثانیه دن 30 دقیقه‌یه قدر) ایندیکی اولدوزلارین چردگینده تاپیلا بیلن حرارتده، یونگول اتوملار مخصوصاً چوخ قالارگی هلیوم چردکلری دوزلیر. هله بو مرحله‌ده دمیر و کربون کیمی آغیر اتوملارین چردگی دوزلمه‌ییب. یارانیشین اوّلینده هرزاددان یونگول اولان هلیوم و هیدروژن واریدیلر.

یئددینجی مرحله: (30 دقیقه‌دن یارانیشدان بیر میلیون ایل سونرایا قدر) 300 ایلدن سونرا اود توپو اتوم چردکلری و الکترونلارین 3 مین درجه‌ده بیر بیرینه یاپیشیب اتوملاری تشکیل وئره بیلن حرارته قدر سرینله‌ییر. نتیجه‌ده گؤرونمه‌ین قاریشیق ذره، ایندی گؤرونور.

سککیزینجی مرحله: (یارانیشدان بیر میلیون ایل سونرادان ایندی‌یه قدر) کهکشانلارین هیدورژن بولوتلاریندان اولدوزلار و سیاره‌لر یارانیر. اولدوزلارین ایچینده اکسیژن و دمیر کیمی آغیر اتوملارین چردگی تشکیل تاپیر کی سونرالار اولدوزلارین پارتلاماسیندا آزاد اولورلار و اولدوزلار و سیاره‌لرین و تازا یاشاییشین دوزلمه‌سی اوچون ایشلنیر.

بیگ بنگ (بؤیوک پارتلاما) نظریه‌سی کاییناتین قورولوشونا باخماقلا مطرح اولوب. بو پروژه‌نی «وستو اسلیفر»  1912 ده  باشلادی. بو نظریه‌ ایله مخالف اولانلار دا وار.



  • [ ]