خشونت و جامیعه؟
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : اجتماعی
+0 به یه ن
قانون وار, موقررات وار, آما اونونلا بئله جالیب بوراسیدیر كی اؤلكه‌میزده ماشین چاققیشمالاریندا سوروجولر آراسیندا داعوا و حتّا فیزیكی ووروشمایا شاهید اولوروق.
نه تكجه سوروجولوك زمینه‌سینده, بلكه جماعتین گونده‌لیك مسأله‌لری‌نین چوخوندا داعوایا شاهید اولوروق.
ارباب رجوع ایداره ایشچیسی‌‌نین باشینا چیغیریر, ایشچی‌نین حؤصله‌سی داشیر. موسافیر 25 تومن اوستونده سوروجو ایله ساواشیر و بونا تای سایسیز صحنه‌لر كی هر گون شاهید اولوروق, بو نیشان وئریر كی جامیعه‌میزده خشونت و صبیرسیزلیك چوخ یایقیندیر.
جماعتین دؤزومونون آزالماسی جامیعه‌یه آغیر یوكلر تحمیل ائدیر, ائله یوكلر كی جامیعه‌نین روحی آرامیشین آرادان آپارماقلا دوشونجه و تولید زمینه‌لرینی جیدّی صورتده موختل ائدیر.
دانیشیغا عادت ائله‌مه‌میشیك
خشونت, موشكوللرین حلی اوچون اَن ساده و عین حالدا اَن چتین یولدور. ساده بو جهتدن كی اونا ال وورماق چوخ راحتدیر و اونو سئچمك اصلاً مهارته احتیاجی یوخدور و اؤز اؤزونه گلر. چتین بو جهتدن كی اونون تبعاتی چوخ آغیر اولار هم اونو سئچه‌نه و هم دؤره‌ده‌كیلره.
خشونتین بو راحاتلیقدا سئچیلمه‌سی, جامیعه‌ده دانیشیق فرهنگی‌نین درینلشمه‌مه‌سی نتیجه‌سینده یارانیر.
جامیعه‌نین موشكوللری چوخالدیقجا, موشكوللرین حلّینه یول تاپماق داها دا چتین‌لشر.
دانیشیق فرهنگینی درینلشدیرمك, قیسا مودّت ایش دئییل. قبول ائله‌مه‌لی‌ییك كی جامیعه‌میز مین ایللر بویو خانلیق نیظاملارلا ایداره اولوب و داها گوجلو اولان و داها نفوذلو اولان, ائلیه بیلیب زور و قورخوتماقلا موقابیل طرفی مغلوب ائدیب ایشی قازانسین. و حقیقتده, خشونتدن ایستیفاده ائتمك یولو ایله اؤز موشكوللرینی حل ائدیب.
بئله بیر اوزون تاریخی سابیقه ایله, بللی دیر كی دانیشیق فرهنگی بیزیم جامیعه‌ده چوخ ضعیف اولسون و ایختیلافلاری حل ائتمك اوچون دانیشیقدان ایستیفاده اولونماسین.
حیرصلی اولماغی ایفتیخار بیلیریك
اوندا كی داعوالار و ووروشمالاریمیزی تعریفله‌مك, موخاطبلری اؤزونه جذب ائده و حتّا اونلار طرفیندن تحسین اولا, بو معنایادیر كی خشونتین جامیعه‌ده قباحتی یوخدور كی هئچ بلكه موثبت یئری وار.
بیر جامیعه‌ده, خشونتین ارزیش ساییلان زمانی, خطر زنگی چالینیر. دیقّت ائله‌سز فیلیملرین قهرمانی ایشلرینی خشونتله قاباغا آپاراندا تاماشاچیلار طرفیندن تأیید اولور و تاماشاچی اؤزونو اونون یئرینه قویور و اونون داها آرتیق خشونته ال وورماسینی ایستیر. بو یعنی خشونت بیزیم جامیعه ده موثبت ساییلیر.
بو مسأله‌نین حلی اوچون عمومی رسانه‌لر اینسیجاملی برنامه گؤتورمه‌لی‌دیرلر كی خشونتی آرادان آپارماسینا فرهنگ یاراتسینلار, آما تأسوفله بیزیم جامیعه‌ده بئله برنامه ایجرا اولمور.
خشونت, سونرادان كسب اولان و اؤرگشمه‌لی بیر شئیدیر و هئچ كسین ذاتیندا خشونت یوخدور؛ یعنی دئمك اولار كی هرچند بعضی هورمونلار باعیث اولور كی مثلاً خانیملار آغالارا نیسبت داها آرام اولسونلار, آما عاییله تربیتی, دوستلار و شخصین یاشادیغی موحیط, ژنتیكی عامیللردن چوخ آرتیق تأثیری وار.
جامیعه‌ده منفی زادلار موثبت گؤروشمه‌مه‌لیدیر, خشونت منفی بیر اخلاقدیر كی جامیعه‌نی و عاییله‌نی داغیلدا بیلر. آما جامیعه‌میزده ایشتیباه بیر آنلاییش یارانیب كی بعضاً اینسانلار, شوجاعتله خشونتین آراسینداكی فرقی ایتیریرلر و خشونتی شوجاعت یئرینه ایشله‌دیرلر. بیر حالدا كی ائله یئرلر وار كی شوجاعتلی اولماق خشونتسیز اولماغی ایستیر.
مادّی شراییطین خشونتده‌كی تأثیری
ایستر ایسته‌مز مادّی شراییط عاطیفه‌لرین كونترولوندا چوخ یوخاری تأثیری وار؛ اوراجن كی اینسان بیر بورجلا كدرله‌نر و بیر مادّی جاییزه‌ایله كئفی سازالار.
اینسانلارین خشونتلری و مادّی شراییطی‌نین آراسیندا معنالی نیسبت وار. البته بو نیسبتین اولماسی بو معنایا دئییل كی بیری‌نین مادّی شراییطی یاخشی اولماسا حتماً خشونتلی اولمالیدیر و عكسینه وارلی آدام حتماً آرام اولار. بو طبیعی مكانیزمدیر كی هر كس, موشكوللرین قاباغیندا بیر سئری عكس‌العمللر گؤرسدر و چالیشار كی بو موشكوللری بیر یوللا حل ائله‌سین. یوخسول اینسانلارین چوخو یوخسوللوقدان یارانان ناراحاتلیقلاری بوشالتماق اوچون خشونته ال وورارلار.
خشونتی خشونتله كونترول ائتمك اولماز
بللی‌دیر كی خشونت كیمی ایجتیماعی مسأله‌لری خشونتله كونترول ائتمك اولماز. نییه كی ائله بیر ایستیرسن اودو اودلا خاموشلایاسان كی شاید قیسا مودّتده جواب وئره, آما زمان بویو داها گوجلو بیر موشكوله تبدیل اولار.