زلزله
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : اجتماعی
+0 به یه ن
 |
||
|
مامان، عئینالی داغلارینی گؤرسدیب، دئدی: او داغلارین دالیسیندا بیر یئردی اوغلوم. - آدی نیه قرهداغ دی؟ حتماً رنگی قره بیر داغدی؟ - یوخ. قره رنگلی بیر داغ دئییل. آمّا نیه اوجور دئییرلر بیلمیرم. بابا گلنده اونا سوروشارسان. جوغرافی كیتابیمیزداكی مملكتیمیزین نقشه‌سی یادیما دوشدو. مامانیمدان، ائوه گئدیب كیتابی گتیرمك اوچون اجازه ایسته‌دیم. اوّل اجازه وئرمه‌دی. سونرا بعضیلری‌نین ائولرینه گئدیب, گلدیكرینی گؤرندن سونرا، بیرلیكده گئتدیك. ائودن بیر پالاز و ایكی- اوچ دنه پتو و نقشه‌لری گؤتوروب، پاركا دؤندوك. من تئز آچیب باخدیم نقشه‌یه. قرهداغ آدیندا بیر یئر یوخ ایدی. سوروشدوم: «آنا، قرهداغ ایراندا دئییل؟» - ایراندادی منیم بالام. اهر طرفلرینده اولمالیدی. - آخی نقشه‌ده یوخدی! - او نقشه كیچیكدی. بؤیوك نقشه‌یه باخ. بؤیوك نقشه‌یه باخدیم. بیر سورو آد وارییدی. - آنا بو قدر آدین ایچیندن نئجه تاپیم قره‌داغی؟ سن منه كمك ائله دا! - آذربایجان منطقه‌سینه باخ اوغلوم. اهر شهری، تبریزین شیمالیندا اولمالیدی. تاپدیم. ورزقان‌دا اونون یاخینیندایدی. ایكی سیده تبریزه چوخ یاخین ایدیلر. - آمّا بوردا قرهداغ یازمییب كی آنا. مامانیم دا گلیب باخدی. آما دییه‌سن عیلّتینی او دا بیلمیردی. - بوردا هامی جان هاییندادی. سن‌ده قره‌داغی آختاریرسان؟ آخی بس سنین هئچ عقلین یوخدو؟! بابامین ایشدن تئز گلمه‌سی منیم اوچون یاخشی اولدو. تیلیفونلارین‌دا ایشدن دوشدویو اوچون بیزدن نیگاران اولوب، تئز گلمیشدی. گلدیگی سورعته گؤره، تئز بیر آز اطلاعات آلمالی‌ایدی عمومی وضعیتیمیزدن. یاخشی كی بونا متوجه اولوب، قره‌داغین یئرینی و معناسینی سوروشماق اوچون بیر آز گؤزله‌دیم. یوخسا بابام‌دا مامانیم كیمی، او شرایطده ترسه بیر جواب وئرردی. بابام او اطرافداكی تانیش و فامیللرله‌ده دانیشدی. داییم گیلده اوردایدیلار. چادیر قوروردولار. اونلارین یانینا گئتدیك. بیر آز داییما كؤمك ائدندن سونرا بابام دئدی: «یاشار، ائوه گئدیب، چادیری گتیره‌جگم. منله گلیرسن؟» - گلیرم بابا. گئدیب، ائودن چادیری گتیردیك. پاركداكیلارین بعضیسی‌نین قورخمادان ائولرینه دؤندویو، منه عجیب گلمیشدی. چادیری قوراركن بابامدان سوروشدوم: «بابا بونلار نئجه ائولرینه گئدیرلر؟» - اصلینده اونلار دوز ایش گؤرورلر. چونكو زلزله‌نین سونراسی گلن پس لرزه‌لر، زلزله‌نین اؤزوندن خفیف اولار. - بس بیز نیه ائشیكده چادیر قوروروق؟ بابام الینی باشیما چكیب دئدی: «اوغلوم، تلسمه، هر شئیی اؤرگشمك و بیلمك گؤزل بیر شئیدی. آمّا اؤرگشمك فقط سوروشماغینان اولماز. بیر ده فیكیرلشیب تاپماق یولو وار. مثلاً ایندی فیكیرلش گؤرَك، بوگون 21 مُرداد، بیر یای گئجه‌سی، بیز نییه ائشیكده چادیر قورابیلریك؟!» بو سؤزدن‌ده ائله بیر شئی باشا دوشمه‌دیم. حتماً گینه‌ده تلسیردیم! بابامین باشی بو ایشلردن آییلاندان سونرا قره‌داغین معناسینی و یئرینی سوروشدوم. تاپا بیلمه‌میشدیم. - قره‌داغین معناسینی بیلمیرم. قدیم زامانلار، آتالاریمیز «قره» (قارا) و «قاراجا» (قراجه) كلمه‌لرینی «بؤیوك» معناسیندا دا ایشله‌درمیشلر. اونا گؤره‌ده قرهداغ، احتمالاً بؤیوك داغ یا دا داغلیق منطقه معناسیندا اولا بیلر. یئری‌ده اهر- ورزقان طرفلرینده‌دی. - بابا، نقشه‌ده یوخدو آخی. نقشه‌یه باخمادان دئدی: «خوجا، اهر، خاروانا و كلیبر آراسینداكی منطقه‌یه قرهداغ دییَرلر.» بابامین دئدیگی شهرلری دوز خطله بیر-بیرنه باغلادیم و اورتاسیندا قالان یئره قرهداغ یازدیم. بابام بو ایشیمی گؤرنده گولوب، دئدی: «بو آددا ایراندا و دونیادا چوخ یئرلر وار. هئچ بیلیرسن بو آددا بیر دنه ده مملكت وار؟» - یوخدو بابا، بیلیرسن كی منیم جوغرافیم یاخشیدی. قرهداغ آددا بیر مملكت گؤرمه‌میشم. - صیربیستان هاردادی؟ - بیلیرم. یونانین شیمالیندادی. مجارستانینان دا قونشودی. - منیم دئدیگیم قرهداغ، بو صیربیستاندان تازا آیریلیب. قدیم او منطقه‌نین بوتونو، عوثمانلی توركلری‌نین الینده ایدی. اونا گؤره‌ده ایندی اورداكی اؤلكه‌لرده موسلمان وار. او زامان، بو موسلمانلار اورداكی بیر منطقه‌یه «قره داغ» آدی وئردیلر. بو قرهداغ ایندیكی همان «مونته نگرو»دی. - هه مونته نگرونو اوخوموشام. - مونته نگرونون معناسی قره‌داغدی. بابام بو ایطّیلاعاتین منیم اوچون جالیب اولدوغونو بیلیردی. آخی بابام موعلّیم ایدی و منی اؤز دئدیگینه گؤره «نه فقط بیر ساده باخان، بلكه یاخشی گؤره بیلن» كیمی بؤیوتمگه چالیشمیشدی. - من ایندی بیر شئیلر گؤتوروب، قره‌داغا گئتمك ایسته‌ییرم. منله گلیرسن اوغلوم؟ البته كی گئدیردیم. مامان‌دا راضییدی. مامان و ائلای, داییم گیلین یانیندا قالدیلار. بیز ده بیر ایكی دنه پالاز- مالاز، یئمه‌لی، قورو سوت، اوشاق‌بئزی كیمی بیر شئیلر آلیب، بابامین ماشینیله یولا دوشدوك. خوجانی كئچندن سونرا كندلرده ییخیلمیش ائولری گؤردوك. كندلیلر ییخیق ائولری قازیردیلار. چوخو آغلاشیردی. بابام ساكیت ایدی. ائشیتدیك كی اوستاندار دا گلیبدی. بیز وساییلیمیزی نئچه نفره وئرندن سونرا قاییتدیق. گئجه یاریسی پاركداكی چادیریمیزدایدیق. رسول داغسر |
||
