كؤنز اوشاقلار
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : اجتماعی
+0 به یه ن
كؤنز اوشاقلار
اوشاقلارین سؤزه باخماماغی والدینین مهم مسأله‌لریندن ساییلیر. اوشاق روانشناسلاری‌نین نظرینجه، ظاهرده كؤنزلیك كیمی گؤرونن رفتارلارین هامیسی‌دا چتین مسأله ساییلمیر.
اوشاقلارین مختلف بؤیومه زمانلارینی تانیماق، اونلارین عمل‌لرینی داها یاخشی تانیماغا سبب اولار. حقیقتده اوشاغین سؤزه باخماماغینی هر یاشدا كؤنزلیك آدلاندیرماق اولماز. اریكسون روانشناسلیق نظریه‌سینه گؤره، ایكی یاشلا اوچ یاش آراسی، اوشاقلارین مستقل اولماق زمانلاریدیر. بو یاشلاردا اوشاق سرعتله بویویر و بو فعالیتلر اوشاغین قدرت نشانه‌سی ساییلیر. بو اوزدن اوشاق استقلال و خود مختارلیق دالیسیجا اولور.
اوشاغین بو یاشداكی گوجلری اونو خودمختارلیق رفتارلاری بروزا وئرمگه سوق وئرر. مثلاً اؤز اطرافینی آختارار، آتیلیب دوشر، نئچه آددیم آتار و نئچه كلمه سؤز دانیشار. بو اوزدن بو یاشداكی اوشاقلاردا خودمختارلیق و هویّت آختارماق لاپ یوخاری حدّینه چاتار و اونلاردا كؤنزلیك كاملا طبیعیدیر. مگر غیر طبیعی حالدا باش وئره.
بعضاً بؤیوكلر اوشاقلارین قورخماسینی كؤنزلیكله سهو سالیرلار. آما نظرده آلماق لازمدیر كی اوشاقلار دا بؤیوكلره تای قورخدوقلاری یئردن قاچارلار و اورا یاخینلاشماقدان چكینرلر.
اوشاقلارین ذاتی خصوصیّتلری اونلاری كؤنزلیگینده ده تأثیرلیدیر. بعضی اوشاقلار او بیریلره نسبت داها چوخ داعواچیل اولورلار. بو اوشاقلار دوغوم آنیندان قرارسیز اولورلار و بیر بالاجا محرّكین قارشیسیندا آراملیق حالیندان جیغان ویغانلیغا چاتیرلار. آما ذاتی تفاوتلره رغماً اوشاقلارین كؤنزلیگی داها چوخ تربیته باغلیدیر و چوخ آز ژنیتیكه مربوط اولور. ائله بونا گؤره تربیت یوللاری و اطراف عامل‌لری كنترل ائله‌مكله بو مشكلین قاباغینی آلماق اولار.
كؤنز اولشاقلارین علامتلری هانسیلاردیر؟
1ـ تئز حرصلنیرلر.
2ـ بؤیوكلره جواب قایتاریرلار.
3ـ بؤیوكلرین ایستكلریه قاباغیندا فعال شكلده دایانیرلار و قانونلارا بویون وئرمیرلر.
4ـ آیریلارین اینجیتمك اوچون عمداً بعضی ایشلر گؤرورلر.
5ـ اؤز رفتار و سهولرینه گؤره اؤزگه‌نی دانلیرلار.
6ـ تئز انیجییَندیلر و اطرافداكیلاردان تئز ـ تئز كوسرلر.
7ـ حرصلی و غضبلیدیلر.
8ـ كینه‌لی و انتقام آلاندیلار.
دئدیكلریمه اساساً دوزگون تربیت، اوشاقلارین كؤنزلیگینی آزالدا بیلر و سیز والدین اوشاقلارین سؤزه باخماماق و كؤنزلیكلرینی بیر سئری تكنیكلرله آرادان آپارا بیلرسیز:
• اوشاغیزا آرتیق محبت ائله‌یین. اوشاقلار بعضاً دقت مركزینده اولماق اوچون غیر سالم رفتارلارا ال وورورلار.
• اوشاقلارا اؤزلرین آراملاتماغی اؤیرَدین. اوشاقلار و مخصوصاً كؤنز اوشاقلار تئز ـ تئز قرارسیزلاشارلار. اونلاری بیر اویونجاغا و یا ایستی پتویا دلبسته ائله‌مكله، اؤزونو نئجه آراملاتماغی اونا اؤیرده بیلرسیز.
• اوشاغین یاخشی ایشلرینی یادا سالین. هر رفتاری دقّت مركزینده ساخلاماق اونون دواملی اولماسینا سبب اولدوغونا گؤره نه یاخشی كی اوشاغین پیس عمل‌لری‌نین یئرینه یاخشی رفتارلاینا دقّت ائده‌سیز. هر بیر نا صحیح رفتارا دقت یئتیرمه‌مكله اونون آرادان گئتمه‌سینه سبب اولا بیلرسیز.
• والدینین رفتاری قاباقجادان بللی اولمالیدیر. اوشاغین بللی رفتاری قاباغیندا آتا ـ آنانین ثابت عكس العملی اولماسا اوشاق گیج قالار. مثلاً اوشاغین بیر پیس رفتاری قاباغیندا بیر دفعه گولمك و بیر آیری دفعه حرصلنمك اونو گیج قویار.
والدینین رفتارلاری‌نین هماهنگ اولماسی‌دا اونلارین عكس‌العمل‌لری‌نین قاباقجادان بللی اولماسی قدر اهمیّتلیدیر. آتا ـ آنانین عكس‌العمل‌لری‌نین نا هماهنگ اولماسی اوشاغین كؤنزلیگینه سبب اولا بیلر.
• اوشاغا امر وئرمك یئرینه خواهش ائله‌مگی اؤیرَدین. اوشاقلار چوخ تئز اؤیرَنرلر و والدینین رفتاریندان اولگو گؤتوررلر. اونلارین یانیندا ادبلی و معرفتلی دانیشماغین چوخ یوخاری تأثیری وار.
اوشاقلارا امر وئرمك یئرینه اولاردان اقتدارلا خواهش ائله‌سز اوندان امر وئرمك یئرینه خواهش ائله‌مگی‌ده گؤزله‌یه بیلرسیز.
• اوشاقلارا همكارلیغی و مسئولیت قبول ائله‌مگی اؤیرَدین. بو ایش اوچون مختلف یاشلاردا اونلارا مناسب مسئولیت تاپیشیرین.
جبران ائله‌مگین لازملیگی، بعضی ایشلرین جبران اولماق قابلیّتی‌نین اولماماغینی و رفتارلارین عینی نتیجه‌سینی اونلارا اؤیرتمك، اونلاری مسئولیّتلی و همكارلیق روحیّه‌سینه مالك بیر اوشاق ائلر.
اونلارا بو مضموندا ناغیل‌لار تعریفله‌مك‌ده فایدالیدیر آما اونلاری، یاشلارینا مناسب فعالیّتده شركت وئرمگین داها آرتیق تأثیری وار.