ابن سینانین مدینه فاضله‌سی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : اجتماعی
+0 به یه ن
ابن سینانین مدینه فاضله‌سی
بن سینا شفانین اونونجو مقاله‌سینده و نجات کتابی‌نین آخرینده اؤز مطلوب انسانی جامعه‌سی‌نین نئجه‌لیگی باره‌ده دانیشیب و اونو «مدینه عادله» آدلاندیریب.
او ایلاهیّات شفاسیندا «فی عقد المدینة و عقد البیت» آدیندا بیر مبحث ضمنینده مدینه و عایله بناسینی قویماغین نئجه‌لیگی باره‌ده بحث ائلهییب. او بو مبحثده مدینه اهلی‌نین قشرلری و طبقه‌لری و اونا حالکم اولان قانونلار باره‌ده بحث ائلهییب.
شیخ الرئیس همان مقاله‌ده «خلیفه و امام و اوندان اطاعت ائله‌مگین واجبلیگی و سیاستلرین نوعلری، معامله‌لر و اخلاق» آدیندا بحث‌ده آچیب آما اوردا سیاسی نظاملار باره‌سینده دانیشماییب بلکه اؤزونون مطلوب سیاسی سیستمینی توضیح وئریب.
اونون نظرینه گؤره پیغمبرین «عقل قدسی» آدیندا کامل اولموش عقلی اولدوغونا گؤره، معرفت منبعی یعنی فعال عقل ایله مرتبطدیر. بونا گؤره اونون اجتماعی موقعیتی و سیاسی اختیارلاری آیریلاریندان فرقلی و ممتازدیر. ابن سینا اعجاز و نبوّته بوجور باخدیغی اوچون انسانلاری دؤرد یئره بؤلوب:
بیر دسته‌نین نظری قوّه‌سی صفانین بیر حدّینه چاتیب کی انسانی معلّمه احتیاجلاری یوخدور و اونلارین عملی قوّه‌لری بیر حده چاتیب کی متخلیه قوّه‌سی‌نین گوجو ایله ایندی و گله‌جگین اتفاقاتینا آگاه اولورلار و دنیادا معجزه‌لی ایشلر گؤره بیلیرلر. ایکینجی دسته، حدّی قوه کمالینا چاتیبلار آما متخیله قوه کمالینا چاتماییبلار. اوچونجو دسته‌نین نظری قوه‌لری کاملدیر آما عملی قوه‌دن بهره‌سیزدیلر. دؤردونجو دسته ده اؤز هم‌نوعلارینا فقط عملی قوّه سایه‌سینده اوستونلوک تاپیرلار.
حکومت بیرینجی دسته‌نیندیر چونکی اونلاری عقل‌لری واسطه‌سی ایله عقول عالمینده و نفسلری واسطه‌سی ایله طبیعت عالمینده یاشیرلار. بونا گؤره کی اونا تدبیر و تسلط شایسته‌لیکلری وار. سیاسی قدرتین تمشیتی‌ده ایکینجی دسته‌یه عایددیر.
دؤردونجو دسته ده اشرافیته چاتیرلار. اونلار عادی طبقه‌لردن ممتاز اولسالار دا فوق العاده قوه‌لری اولمادیقلاری اوچون فقط عملی فضیلتلری اله گتیرمک اوچون چالیشیرلار.