سرویس فرهنگی تبریزبیدار؛
زبان مادری گرانبهاترین میراث تاریخی و فرهنگی انسانهاست.زبان مادری چون کلیدی است که گنجینه سایر زبانها را به روی ما میگشاید این گفته ای است که همه دانشمندان برآنند و همیشه گوشزد می کنند برای تسلط بر زبانهای دیگر ابتدا باید به زبان مادری چنگ زد و از آن یاری طلبید.
از نظر روانپزشکان تکلم به زبان مادری به هویت یابی بهتر,محکم تر و عمیق تر کودکان و برخورد بهتر آنها با آسیب های اجتماعی-احتمالی در سنین بالا می شود.یافته های پزشکی نشان میدهد مادرانی که با زبانی غیر از زبان مادری با فرزندان خود صحبت می کنند,نمی توانند احساسات عاطفی خود را به طور کامل به کودک منتقل کنندو در نتیجه نیازهای عاطفی کودک برآورده نشده و این کودک از استرس بیشترو ضریب هوشی کمتر برخوردار خواهد بود.
سازمان ملل نیز به اهمیت زبان مادری پی برده است به طوری که از سال ۲۰۰۰روز ۲۱/فوریه,را به عنوان روز جهانی زبان مادری اعلام و به کشورهای مختلف توصیه کرده است تا سیتم آموزش خود را به گونه ای طراحی کنند که زبان مادری حفظ شود.
زبان مادری ابزار سرآمدی برای انتقال فرهنگ و حفظ علقه های فرهنگی است. کودکی که از فرهنگ و تاریخ اش ناآگاه باشد در هر جای جهان باشد، در وطن یا در محل زندگی دیگر جرئت ورزانه زندگی نخواهد کرد. هر کسی با زبان و فرهنگ اش قد می کشد و احساس سرافرازی می کند. بریده ماندن کودک از زبان مادری اش به گلی می ماند که بدون ریشه در داخل گلدان آبی گذاشته شده است. زبان، انسان را نامیرا می سازد. عمر زبان ها بلندتر از عمر انسان ها هستند.
غفلت رسمی و غیررسمی، عمدی و غیرعمدی خانواده ها و دولت ها از ایجاد زمینه برای رشد کودک با زبان مادری اش، جفا در حق کودک، فرهنگ و جامعه است.
جیم کامینز بر این باور است که ، کودکانی که با پیشینه قومی از زبان مادری وارد مدرسه می شوند، غنای زبان مادری آنان سبب می شود مهارت های زبانی زبانِ مدرسه را بهتر و سریع تر بیاموزند. توصیه به آن نیست که کودکان پیش از ورود به مدرسه زبان مدرسه را بیاموزند، بلکه اصرار بر آن است والدین و نزدیکانِ کودک پیش از ورود او به مدرسه برای او داستان های به زبان مادری بگویند و بخوانند. از این رو، وجود منابع گوناگون چاپی به زبان مادری کودک حیاتی است. داستان خوانی و داستان گویی های پیش از مدرسه ضمن رشد دادن و عمق بخشیدن به ریشه های زبان مادری به ایجاد هویت فرهنگی و مانا نگه داشتن بخش اصیلی از فرهنگ یاری می کند. کودکانی که دارای پیشینه غنی ای از زبان مادری هستند پیشرفت تحصیلی بیشتری نسبت به همتایان خود نشان می دهند.
دکتر فیروز محمودی روان شناس و عضو هیات علمی دانشگاه تبریز در خصوص تاثیر آموزش به زبان مادری در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان اظهار داشت: این مسله یک امر بدیهی و روشن است که آموزش به زبان مادری سبب رشد و پیشرفت تحصیلی در بین کودکان می شود.
وی ابراز داشت: ما در زبان مادری برخی واژه ها را یاد می گیریم که معادل مناسبی برای آن ها در زبان رسمی نیست و این مسئله سبب می شود وقتی فراگیر وارد فرآیند تحصیل می شود با مشکلاتی دست و پنجه نرم کند.
این عضو هیات علمی دانشگاه ادامه داد: گاهی ما با واژه هایی در زبان مادری برخورد می کنیم که امکان ترجمه ی آن ها به زبان رسمی نیست و در این حالت دانش آموز دچار اختلال در فرآیند یادگیری می شود چرا که خیلی از آموزش ها در خانه به زبان ساده برای کودک مطرح می شود در حالی که در مدرسه و فرآیند تحصیل این امر با پیچیدگی صورت می گیرد.
این روان شناس با اشاره به دیدگاه سازنده گرایی در روان شناسی بیان داشت: زمانی که تجارب زندگی کودک در محیط خانه ومحیط مدرسه ناسازگار می شود دانش آموز در امر یادگیری دچار اختلال می شود نمونه ی این مسئله ناهنجاری هایی املایی است که در بین دانش آموزان دیده می شود.
محمودی خاطر نشان کرد: این مسئله در سنین پایین که هنوز طرحواره های کودک به طور کامل شکل نگرفته است بیشتر خودش را نشان می دهد.
وی ادامه داد: ما نباید به زبان مادری از دیدگاه سیاسی نگاه کنیم و القاب گوناگونی به حامیان آن بچسبانیم چرا که اگر ما کودک را با زبان مادری آشنا نکنیم او را از محیط کودکی خود جدا می کنیم واین کودک نخواهد توانست هیچ ارتباطی با دوران کودکی و فرهنگ بومی خود داشته باشد.
محمودی در پایان خاطر نشان کرد: که والدین باید تمام تلاش خود را برای حفظ و احیای زبان مادری در بین فرزندان خود داشته باشند چرا که حفظ زبان مادری، یعنی حفظ ارزش های اجتماعی، میراث فرهنگی و فرهنگی غنی بومی و غفلت از این مسئله و به حاشیه بردن زبان مادری سبب خواهد شد که کودکان ما نتوانند هویت درستی از خود داشته باشند.