اوشاقلارا بیرینجی آیاق اوستو كلاسی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : ساغلاملیق
+0 به یه ن
اوشاقلارا بیرینجی آیاق اوستو كلاسی
مونت آلبرت دبستانی اوتورماغا و آیاق اوستونده دورماغا تنظیملنه بیلن میزلره تجهیز اولوب. بو تایسیز اقدام، قلب و دیابت محقق‌لری‌نین تحقیقلری‌نین بیر بؤلومو كیمی اولوب.
بو میزلر، ایكی آی اوّل كلاسا گتیریلیب و اوشاقلارین چوخو بو فرصتدن آیاق اوستونده دورماق اوچون استفاده ائله‌ییبلر.
آیاق اوستونده دورماغی سئچن اوشاقلار، عالملر تیمی طرفیندن گؤز آلتینا آلینیبلار. اونلار بونون دالیسینجادیلار كی بیلسینلر آیاق اوسته دورماق ساغلاملیق، اندام تناسبی و حافظه‌ده تأثیری وار یا یوخ.
هابئله اوشاقلارین نه قدر آیاق اوستونده دوردوقلارینی و نه قدر اوتوردوقلارینی اؤلچمك اوچون بیر سئری دستگاهلار دا قوشولوب.
اوّلكی تحقیقلر گؤستریر كی اوشاقلار مدرسه‌ده‌كی وقتلری‌نین اوچده ایكیسینی اوتوراراق كئچیریرلر. بو دا اونلارین اورك-دامار ناخوشلوقلارینا مبتلا اولماقلارینا گتیریب چیخارا بیلر.
اوشاقلار آیاق اوستونده دوراندا داها چوخ عضله فعال اولوب قانین بدنه چاتماسی داها راحت اولوب یورقونلوق آزالیر. اوشاقلارا دوزگون و ساغلام رفتارلاری اؤیرتمك باعث اولار بؤیوگنده ده همان رفتارلاری ادامه وئرسینلر.
مدرسه مدیری‌نین دئدیگینه گؤره، ایندیه‌دك اوشاقلار، والدین و معلملر بو ایشدن استقبال ائدیبلر.
ملكونو بوراخیب عبادته گئتدی ! * ترك المُلك وذهب یتعبد !
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : حكایه لر
+0 به یه ن
ملكونو بوراخیب عبادته گئتدی ! * ترك المُلك وذهب یتعبد !
مقدمه: حیاتی بوراخیب كنارا چكیلمك نه عقله سیغاندیر و نه دین طرفیندن تأیید اولور، چونكی انسان بو دنیایا خدمت اوچون گلیب. و قرآنین بویوردوغو كیمی: «لا یكلف الله نفساً الا وسعها لها ما كسبت و علیها ما اكتسبت» (بقره 286) «الله هئچ كسه گوجوندن آرتیق تكلیف ائتمه‌ییب. هر نه یاخشیلیق ائله‌سه فایداسی اؤزونه قاییداجاق و هر نه پیسلیك ائله‌سه ضرری اؤزونه قاییداجاق؛ بو اساسدا، پادشاه اولدوغو مقامدا تكلیفینه عمل ائله‌مه‌لیدیر و اوردان ائنیب اورداكی تكلیفلرینی بوراخسا بؤیوك گناها مرتكب اولوب.آما نه ایسه بو حكایت نظریمه جالب گلدی.
ملكونو بوراخیب عبادته گئتدی !
بوندن اوّلكی شاهلارین بیری بؤیوك بیر شهر تیكدیریب اونون بناسینا فخر ائدیردی. سونرا یئمك پیشیریب جماعتی یئمگه چاغیردی. قاپیلاریندا انسانلار اوتوردوب هر چیخاندان سوروشوردولار: «بوردا عیب گؤره بیلدین؟» جواب وئریردیلر: «یوخ». نهایتده جماعتین آخرینده بیر عده گلدی. اونلاردان سوروشدولار: «بوردا عیب گؤره بیلدیز؟»
دئدیلر: «بلی !»
اونلاری شاهین یانینا آپاردیلار.
شاه سوروشدو: «بوردا عیب گؤره بیلدیز؟»
دئدیلر: «بلی !»
شاه دئدی: «عیبی نه‌دیر؟»
جواب وئردیلر: «بیر گون ییخیلاجاق و صاحبی اؤله‌جك !»
شاه دئدی: «ائله بنا تانیرسیز كی ییخیلماسین و صاحبی اؤلمه‌سین؟»
دئدیلر: «بلی» اونو آخرت ائوینی آبادلاماغا چاغیردیلار. شاه‌دا اونلاری استجابت ائدیب شاهلیغینی اؤتوروب اونلارلا عبادته گئتدی !
ترك المُلك وذهب یتعبد !بنى ملك ممن كان قبلنا مدینة عظیمة ، فتنوق فی بنائها (تَنَوّق، أی: تأنق فی الصنعة وجودها ) ثم صنع طعاما ودعا عامة الناس إلیه ، وأقعد على أبوابها ناساً یسألون كل من خرج ، هل رأیتم عیباً ؟فیقولون : لا، حتى جاء فی آخر الناس قوم ، فسألوهم : هل رأیتم عیباً ؟
فقالوا : نعم ، فأدخلوهم على الملك ، فقال : هل رأیتم عیباً ؟
فقالوا : نعم !
قال : وما هو ؟ قالوا : تخرب ، ویموت صاحبها !
قال : أفتعلمون دارا لا تخرب ولا یموت صاحبها ؟ قالوا : نعم ، فدعوه للدار الآخرة ، فاستجاب لهم ، وانخلع من ملكه، وتعبد معهم
غضبی بروزه وئرمك بلی؛ حرصلنمك یوخ !
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : اجتماعی
+0 به یه ن
غضبی بروزه وئرمك بلی؛ حرصلنمك یوخ !
بئله‌لیكله بیز غضبیمیزی كنترول ائله‌مگی باشارماساق، او بیزی كنترول ائلیه‌جك. غضبلی اولماق قبول اولونان بیر شئیدیر آما اونا گؤره اؤزوموزه و اطرافداكیلارا صدمه وورماق قبول اولاسی دئییل.
غضبین بئش عاملی اولا بیلر:
1. محیطده‌كی عامل‌لر: خوشا گلمز و غضبلندیرن اتّفاقلارین باش وئردیگی محیطده اولماق، حرصلنمكده چوخ نقشی وار. حقیقتده انسانین تحمّلی آرامشلی محیطلرده خوشا گلمز محیطلره نسبت داها چوخ اولار.
2. هیجان وئرن عامل‌لر: بیزده اولان حسّلرین مثبت و یا منفی اولماسی، عكس العملیمیزی غضبلندیرن وضعیّتلره گؤره دَییشر. مثلاً سوروجولوك وثیقه‌سی امتحانیندا موفّق اولاندان سونرا اتوبوسون یاریم ساعت یوبانماسی سیزی او قدر ده ناراحت ائله‌مز. آما امتحاندا ردّ اولساز، هر مسأله او جمله‌دن اتوبوسون یوبانماسی سیزی حرصلندیرر.
3. جسمی عامل‌لر: تحقیقلر، مزمن آغریلاری اولانلارین داها تئز ناراحت اولدوقلارینی گؤستریر.
4. انسانلارین باخیشی و دوشونجه‌سی: دوشونجه و فكرلریمیزین، بیزده یارانان حسّلرین نئجه‌لیگینده چوخ نقشی وار. مثلاً اطرافیمیزداكی انسانلاردان انصافلی، ادبلی، منطقلی و . . . اولماغی گؤزله‌سك، اونون ترسینی گؤردوگوموزده چوخ احتمالا حالیمیز چوخ پیس اولا.
5. فرهنگی عامل‌لر: هر كس، اولدوغو و یاشادیغی فرهنگین تأثیرینده مختلف حرصلندیرن موقعیّتلرده فرقلی عكس العمل گؤسترر.
غضبی نئجه بروزه وئرك؟
انسانلار حرصلننده اؤز حسّلرینی فرقلی شكل‌لرده گؤستررلر:
1. غضب علامتلرینی گیزلتمك: بعضیلری حرصلننده غضب علامتلرینی گیزلدرلر و بروزه وئرمزلر.
2. قیشقیر-باغیر سالماق: بعضیلری حرصلننده رفتارلاری خشن اولار. مثلاً اوجادان قیشقیرارلار، وورارلار، یامان دئیرلر و بیر شئیلر آتیب سیندیرارلار. آیری سؤزله آیریلارینا و یا وساییله صدمه وورارلار. بعضی خشن رفتارلار دا مستقیم اولماز؛ یعنی ظاهرده خشن حركتین شاهدی اولموروق آما غیر مستقیم اولاراق آیرلارینا صدمه وورور. مثلاً رئیسین الیندن حرصلنیب و ظاهرده چوخ آرام گؤروشور آما ایشیندن كسیر و یا وسایلدن میغایات اولماغا لازم اولان دقّتی ائله‌میر.
3. قاطعیّتله: بعضیلری حرصلنمكلرینه رغماً مقابل طرفه صدمه ووران بیر ایش گؤرمزلر آما حسّلرینی ابراز ائدیب ایستكلرینی دیله گتیررلر. بو یول غضبی بیلیندیرمگه اَن یاخشی یول ساییلیر.
دقّت ائله‌سز حرصلنن آداملار ایكی ایشی گؤره بیلمزلر: بیری مسأله‌نین حلّی و بیری‌ده غضبی دوزگون شكلده ابراز ائله‌مك. انسان، لحنی دَییشمه‌دن، تهدید ائله‌مه‌دن غضبلی اولدوغونو دیله گتیره بیلمه‌لیدیر. مثلاً «سن منی حرصلندیریرسن» یئرینه یاخشی اولار دئسین: «من بو حركتی گؤرنده حرصلنیرم».
مسواك یئرینه ساققیز
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : ساغلاملیق
+0 به یه ن
مسواك یئرینه ساققیز
ساققیز آلاندا حتماً دقّتیز اولسون یاخشیسینی و شكرسیزینی آلاسیز.سلامت نیوزون وئردیگی خبره گؤره، جامعه‌میزین یاریسیندان چوخو دوزگون مسواك وورماغی بیلمیرلر بلكه اوندان علاوه، دیشلری‌نین ساغلاملیق وضعیندن خبرسیزدیلر.
ساققیز چئینه‌مك آغیز سویونون مقدارینی چوخالدار و بو سو، دیشلره یاپیشان كربوهیدراتلاری آرادان آپارار. تحقیقلر گؤستریر: هر وعده یئمكدن سونرا ساققیز چئینه‌مك دیشلرین ساغلام قالماسیندا تأثیری وار.
البته چئینه‌نیلن ساققیز، شكرسیز اولمالیدیر چونكی شكرده اولان گلوكوز رسوباتین دیش اوستونده قالماسینا سبب اولار.
آریقلاماق اوچون فایدالی مركبات
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : ساغلاملیق
+0 به یه ن
آریقلاماق اوچون فایدالی مركبات
یئمك برنامه‌سینه مركباتی آرتیرماق، یاغلارین اریمه‌سی و آریقلاماغا سبب اولار. آشاغیدا آریقلاماقدا فایدالی اولان بعضی مركبّاتی ساییریق:
قیرمیزی پرتغال: تحقیقلرده قیرمیزی پرتغالین سرطانلی سولل‌لارین بؤیومه‌سی‌نین قارشیسینی آلماقدا فایدالی اولدوغو آشكار اولوب. اوندا اولان آنتوسیانین و كاروتنوئیدلرین‌ده آریقلاماقدا تأثیرلری وار. اوندان علاوه قانین قندینده تعادل یارادار.
گرامانتین: بدنین امنیت سیستمینی گوجلندیرن و یورقونلوغو آرادان آپاران بیر جور نارنگی‌دیر. اوندا اولان C ویتامینی، ویروسلارلا ساواشان قان سلول‌لاری‌نین تولیدینی آرتیرار. بو میوه‌نین مرتّب مصرفی مناسب چكی و آریقلاماغا گتیریب چیخارار.
گریپ فروت: بو میوه سوموكلرده معدنی مادّه‌لرین سیخلیغینی آرتیرار و سوموك پوكالماسی‌نین قارشیسینی آلار. هابئله اورك خسته‌لیكری و سرطان احتمالینی آزالدار. تحقیقلر گریپ فروتون گونده‌لیك مصرفی‌نین 13 هفته‌ده 10 كیلو آریقلاماغا سبب اولدوغونو گؤستریر.
توش لیمو: اوندا اولان لیمونوئید مادّه‌سی، معده مشكل‌لرینه چاره ائلر. هاضمه آنزیملرین تولیدینده مثبت تأثیری وار و باغیرساقلارین انقباضینا كؤمك ائلر؛ بو مسأله سوء هاضمه و نفخی توختادار. لیمونون مرتّب مصرفی آریقلیغا سبب اولار.
تانجلو: بو میوه گریپ فروت و نارنگی آراسیندا بیر مركباتدیر كی بعضیلری اونا تانجلو نارنگیسی دئیرلر. دری قیریشیغی‌نین قارشیسینی آلار. مرتب یئییلسه آریقلادار.
نارنگی: بو میوه‌ده اولان بیر جور شیمیایی مادّه، بدنده یاغ تراكمونون قارشیسینی آلار. بو میوه یاغ یانماسی‌نین سرعتینی آرتیرار، نتیجه‌ده آریقلادار.