din xadimi دین خادمی

اعتیاد سئلی جوانلار و نوجوانلاری تهدید ائلیر narkotik seli gənclər və yeniyetmələri təhədid edir

موخدیره ماده‌لرله موباریزه سیتادی دبیری‌نین قائم مقامی دئدی:  مترونو سو توتاندا بوتون مسئول‌لار و دستگاهلار بسیج اولدولار كی آز مودّتده عئیبلر و ناقیصلیقلار آرادان گئدسین. آما تأسوفله اعتیاد سئلی كی اؤلكه‌میزین نوجوانلار و جوانلارین تهدید ائلیر و بیر-بیر آغزینا آلیر, هامی دیلین گیزله‌دیب و هر كس آیریسینی مسئول بیلیر. طاها طاهری موخدّیره ماده‌لرله موباریزه گونونده دئدی: موخدیره ماده‌لرله موباریزه اوچون, گرك جماعتین هامیسی و مسئول‌لار ال-اله وئره‌لر و بو یولدا هر كس اؤزونو آیریلاریندان مسئول‌راق بیله. طاهری آرتیردی: ایندیلیكده بونونلا كی ایجازه وئرمیریك هئچ مؤعتادین آیاغی زیندانا چاتسین, 100 مین نفر قاچاقچی و موخدیره ماده ترانزیتچی‌سی زیندانلاردا وار و 100 مین نفر ده خیردا قاچاقچی تانینیب. او آرتیردی: كئچن ایكی ایل یاریمدا 6000 ماشین و نئچه مین موتور و موبایل گوشیسی بو زمینه‌ده توقیف اولوب. بو شوك گتیرن آمار و اؤلكه‌میزین گوندن-گونه آرتان موعتادلارین ساییسی, بس ائلر كی هامیمیز بو عظمتلی سئلین قاباغیندا دایانماغا بسیج اولاق. او دئدی: ایسلامی نیظامین قودرتی هئچ زمینه‌ده و هئچ كسه گیزلین دئییل آما سوروشماغا یئر وار كی اعتیاد دئوی نه‌قدر قودرتلی و بؤیوكدور كی ایسته‌یه ایسلامی نیظامی دیزه چؤكدوره؟ طاهری آرتیردی: بیلمه‌لی‌ییك كی موخدیره ماده‌ایله ساواشماق جهانی ایستیكبارلا ساواشماق معناسیندادیر. چونكی او سسیز و حركتسیز دونیا جوانلاری‌نین محو اولماسینا تاماشا ائلیر و اؤزو ده بو مسأله‌یه كؤمك ائدیر. موخدیره ماده‌لرله موباریزه سیتادی دبیری‌نین قائم مقامی دئدی: 12 مین نفر موخدّیره ماده‌سی دوزلدنین افغانیستانا وارید اولماسینا مانع اولان اولمایاندا بو نتیجه‌نی آلماق اولار كی بونلار هامیسی قاباقجادان طراحلیق اولموش سئناریودور كی خاص اؤلكه‌لرین داغیتماسی اوچوندور. او دئدی: دونیانین باشا باشیندا موخدیره ماده‌نین توتولماسی آمارین یوزده 92 -سی ایراندا عاییددیر.

حضرت علی اكبر (ع) Həzərti əli əkbər

حضرت علی اكبر (ع), ابی عبدالله الحسینین(ع) اوغلو, بیر ریوایته گؤره 43-جو هیجری قمری ایلی‌نین شعبان آیی‌نین اون‌بیرینده مدینه شهرینده دونیایا گؤز آچدی. كرامتلی آتاسی ایمام حسین بن علی بن ابی طالب (ع) و مؤحترم آناسی لیلی بنت ابی مرّه بن عروه بن مسعود ثقفی‌ایدی. او شریف و آدلیم طایفا, بنی هاشم طایفاسیندان ایدی. و ایسلام پیغمبری (ص), حضرت فاطمه زهرا(س)، امیر مؤمنان علی بن ابی طالب(ع) و ایمام حسینه(ع) نیسبتی واریدی. مغیره‌دن نقل اولوب كی بیر گون معاویه بن ابی سفیان دؤره‌برلرینده‌كیندن سوروشدو: «سیزجه اومّتین ایچینده كیم هامیدان چوخ خیلافته لیاقتی وار؟» دؤره‌ده‌كیلر دئدیلر: «سندن سونرا خیلافت امرینه هئچ كسی لاییق تانیمیریق !» معاویه دئدی: «بئله دئییل. بلكه خیلافته ان لاییق آدام علی بن الحسیندیر(ع) كی جدّی رسول اللها بنزیر و اوندا بنی هاشمین شوجاعتی, بنی امیه‌نین سخاوتی و ثقیفین فخامتی جیلوه‌لنیب.» نقل اولوب كی بیر گون علی اكبر(ع) مدینه والیسی‌نین یانینا گئدیر و كرامتلی آتاسی طرفیندن اونا پیام آپاریر. آخیرده مدینه والیسی علی اكبردن سوروشور: «سنین آدین نه‌دیر؟» بویوردو: «علی.» سوروشدو: «قارداشینین آدی؟» بویوردو: «علی.» او شخص حیرصلندی و نئچه دفعه دئدی: «علی, علی, علی« ما یُریدُ اَبُوك؟ ». آتان نه ایستیر؟ ائله اوشاقلاری‌نین آدی‌نین هامیسینی علی قویور.» علی اكبر(ع) بو پیامی آتاسی اباعبدالله الحسینه (ع) چاتدیریر. او حضرت بویورور: «والله اگر آللاه منه اونلارجا اوغول وئره هامیسی‌نین آدین علی قویارام و اگر اونلارجا قیز عطا ائلیه هامیسی‌نین آدین فاطمه قویارام.» حضرت علی اكبرین(ع) شخصیتی حضرت علی اكبرین(ع) شخصیتی باره‌ده دئییبلر كی او گؤزل و خوش دانیشان و شوجاعتلی‌ایدی و اخلاق و سیرت و قیافه‌سی پیغمبر اكرمه بنزیردی و شوجاعت و ساواشدا جدی علی ابن ابی طالبه (ع) اوخشوردو و بوتون گؤزللیكلرین و كماللارین جامعی‌ایدی. علی اكبر(ع) عاشورا ماجراسیندا فعال حضوری واریدی و بوتون لحظه‌لرده آتاسی‌نین كناریندا ایدی و دوشمنلرله شیدّتلی ساواشدی. شیخ جعفر شوشتری خصائصده یازیر كی: اباعبد الله الحسین علیه السلام كروانی‌ایله بیرلیكده كربلایا گئدنده او حضرته «نومیه» آدیندا بیر حالت اوز وئردی كی او حالتده حضرته بیر موكاشیفه اوز وئردی. او حالتدن خاریج اولاندا بویوردو: «انا لله و انا الیه راجعون » علی اكبر(ع) كی آتانین كناریندایدی و بیلیردی كی ایمام فایداسیز سؤز دانیشماز, سوروشدو: «آتاجان نیه ایستیرجاع ائله‌دیز؟» حضرت فوراً بویوردو: «ایندی بو كروان مقتله گئدیر و اؤلوم بیزی گؤزلور.» علی اكبر (ع) سوروشدو: «آتا جان مگر بیز حق دئییلیك؟» حضرت بویوردو: «بلی بیز حقّیك.» علی اكبر (ع) دئدی: «پس اؤلومدن قورخوموز یوخدور.» بونونلا بئله كی حضرت علی اكبر(ع) عربین اوچ آدلیم طایفاسینا منسوب ایدی, آما عاشورا گونو و ساواش زمانی بنی امیه و ثقیف قبیله‌سینه منسوب اولماسینا ایشاره ائله‌مه‌دی بلكه هاشمی اولماغی و اهل بیته منسوب اولمانی اؤزونه ایفتیخار بیلدی و بیر رجزده بئله دئدی: أنا عَلی بن الحسین بن عَلی نحن بیت الله آولی یا لنبیّ أضربكَم با لسّیف حتّی یَنثنی ضَربَ غُلامٍ هاشمیّ عَلَویّ وَ لا یَزالُ الْیَومَ اَحْمی عَن أبی تَاللهِ لا یَحكُمُ فینا ابنُ الدّعی او عاشورا گونو بنی هاشم قبیله‌سیندن بیرینجی شهید ایدی و معروفه شهیدلر زیاریتینده ده گلیر:  السَّلامُ علیكَ یا اوّل قتیل مِن نَسل خَیْر سلیل حضرت علی اكبرین (ع) مقبره‌سی كربلادا آتاسی اباعبدالله الحسینین (ع) مزاری آیاغیندادیر و زیارت عاشورا سلامیندان دا « وعلی علی ابن الحسین»-دن منظور, آقا علی اكبردیر (ع). منبعلر: مستدرك سفینه البحار (علی نمازی)، ج 5، ص 388. أعلام النّساء المؤمنات (محمد حسون و امّ علی مشكور)، ص 126؛ مقاتل الطالبین (ابوالفرج اصفهانی)، ص 52. مقاتل الطالبین، ص 52؛ منتهی الآمال (شیخ عباس قمی)، ج 1،ص 373 و ص 464. منتهی الامال ، ج 1، ص منتهی الآمال، ج 1، ص

میلّتلر مجمعی و كانتین دئموكراسی‌سی Millətlər məcməi və kantın demokrasisi

1795 میلادی ایلی‌ ژوئن آیی‌نین 26-سیندا آلمانلی فیلسوف «كانت» اؤز «قالارگی باریش» اثرینی یایدی. آلمانلی فیلسوف Immanuel Kant (1804- 1724) اؤز عصرینده دئموكراسی‌نین لاپ بؤیوك حیمایتچیسی‌ایدی. او بیر زماندا جماعتین اساسی حقلری‌نین تأمینی و اؤلكه‌لرین ترقّی‌سی اوچون دئموكراسی ضرورتیندن دانیشیردی كی اوروپا اؤلكه‌لرینده او جومله‌دن آلماندا (پروس) فئودال سیستمی حاكیم ایدی. «قالارگی باریش» كیتابینی اوخویاندا كانتین عقیده‌لر و فرضیه‌لریله تانیش اولماق اولار. كانتین نظری بیرینجی مرتبه‌ده بیر اؤلكه‌نین داخیلی دئموكراسی‌سینده ‌ایدی. او بئله اینانیردی كی دئموكراسی‌نین لازیمه‌سی آچیق سیاستدیر «Openness», نه اینكی ایشلرین گؤرولمه‌سینه افراد گیزلینجه تعیین اولسون. او دئییردی كی بیر جامیعه‌ده دئموكراسی موحقّق اولسا بئله بیر جامیعه, ائله اینسانلار خلق ائلر كی بوتون دیقّتله و منطیق اوزو ایله تصمیم توتارلار و بئله‌لیكله اونلارین تصمیملری جامیعه‌نین سعادتینه و منفعتینه گؤره اولار. اوندان علاوه بو تصمیملرین موخالیفی آز اولاجاق. كانت دئییر: دولتین گیزلین ایشله‌مه‌سی كی دئموكراسی‌نین ضیدّیدیر, قودرت اوستونده داعوایا مونجر اولار و خاریجی قودرتلر ده او داعوایا اودون قالارلار و نتیجه‌ده ایمكانی وار داخیلی جنگه مونجر اولسون و جنگ _خاریجی و یا داخیلی- جماعتین نفعینه دئییل. كانت عین حالدا بونا اینانیردی كی میلّتلر آراسینداكی جنگین باشا چاتماسینا و یئر اوزونون ایمكانلاریندان دوزگون صورتده ایستیفاده ائله‌مك اوچون, اؤلكه‌لر اؤز میلّی حاكیمیتلرین قوروماقلا برابر, بیر بیرلیك (كونفئدراسیون) یارالدالار كی بو صورتده ایتحادیّه‌نین عضولرینده دئموكراسی اؤز كمالینا چاتار چونكی داها خاریجی سیاست و تیجاری آلیش وئریشین نیگرانی دئییللر و بئله‌لیكله بشر سعادته چاتار. كانتین ایجتیماعی مسأله‌لرده اینتیخابا تأكیدی واریدی و فرهنگلرین فرقلی اولماقلارین قبول ائلیردی. كانت دئییردی: یاخشیلار بیر-بیری‌نین كناریندا دایانسالار, پیسلر اؤز-اؤزلرینه آرادان گئدرلر. كانتین تابعلری اونون اینانجلاریندان بو نتیجه‌یه چاتدیلار می هر اؤلكه‌نین داخیلی انتیظامی بین‌الخالق مطلوب نتیجه‌لره مونجر اولار و دئموكراسی, بیر اؤلكه‌نین داخیلی اینتیظامین یارالتماغا اَن یاخشی یولدور. بو دسته و آیری نظر صاحیبلری, كانتی میلل جامیعه‌سی و میلل سازمانی‌نین فیكیر آتاسی اولماسینا اینانیرلار. كانتین عقیده‌لری 20-جی عصرین آخیرلرینده اوروپا ایتحادیّه‌سی‌نین قورولماسینا چوخ كؤمك اولدو.

«اخلاق» بو گونلرده بازاردا تاپیلمایان جینس

سون گونلرده بیر چوخ جینسین باهالاشماسی‌ایله اصلی سوآل بودور كی بو باهالیقلارین سببی نه‌دیر و اونون حلّی نه‌دیر. ایش‌بیلنلرین نظرلرنه دیقّت یئتیرمك بونو گؤرسه‌دیر كی باهالیغین سببین بیر عامیل و یا بیر شخصده گؤرمك اولماز. چونكی ارز قیمتی‌نین یئنیب قالخماسی, تولید هزینه‌سی‌نین آرتماسی, بعضی مؤحتكیرلرین سوءایستیفاده‌‌سی, پرده دالیسینداكی عامیللر و ناهماهنگ تصمیملر و برنامه‌لرین و آیری عامیللرین بو باهالیقلاردا پایلاری وار. آما بو حئسابلامالار هامیسی ایقتیصادی‌دیلار. ائله‌بیل دیقّت یئتیرمیریك كی آیری جور ده حئسابلاماق اولار كی ائلیه‌ بیلسین ایقتیصادی یوللاردان چوخ و هئچ اولماسا اولارجن قیمتلرین آزالماسینا كؤمك ائلیه. سؤز «اخلاق»دان گئدیر؛ او اخلاق كی اونو «اینصاف»لا بیر معنادا گؤره بیله‌ریك كی نئچه ایل بوندان قاباق كسبیمیزین بركتی و بزگی‌ایدی. اصلی سوآل بودور كی بو گونلر او اخلاق نه‌قدر بیزیم كسبیمیزده واردیر؟ تولید ائلیه‌ن, وارید ائلیه‌ن, عومده‌چی, توزیع ائلیه‌ن و نهایت توكانچی حئساب كیتابینا یئتیشنده نه‌قدر اینصافی و اخلاقی بو حئساب كیتابدا دخالت وئریر و نه‌قدر جماعتی مولاحیظه ائلیر؟ نه قدر بونا فیكیرله‌شیرلر كی آل-وئر ائله‌مكله برابر جماعتین نفعینه قیمتلری یئندیرسینلر؟ نه قدر كسبلری‌نین بركتینه فیكیر وئریرلر؟ شاید بیر عیده كی ایتّیفاقاً چوخدولار بئله دوشونه‌لر كی بویون داها هئچ كس بوجور زادلارا فیكیر وئرمیر و تكنولوژی و مودئرن دونیا او قدر سورعتله‌نیب كی بو سؤزلری تكجه موزه‌لرده و ناغیللاردا گؤرمك اولار. آما اونلار غافیلدیلر كی بو سؤزلر باهانادیر. نیه‌كی تكنولوژی و مودئرن دونیا اصلاً اخلاق و اینصافلا موغاییرتی یوخدور. اگر جامیعه‌نی اؤزوموزونكی بیلسك بیر لحظه‌لیك منفعته گؤره جامیعه‌نی اودا چكمه‌ریك.

ساواشلاردا نقشلری اولان عالیملر

عالیملرین بعضی دوزلتدیقلاری و ایختیراعلاری ساواشلاردا موهوم نقشلری اولوب. لایوساینس سایتی بیر گوزاریشده بو عالیملرین بعضیسی‌نین تانیتماسینا ایقدام ائدیب. لئوناردو داوینچی او, اؤز عصرینده هئیكل‌تراشلیق, معمارلیق و نقاشلیق زمینه‌سینده بؤیوك دعالیملردن ساییلیردی كی اؤز استعدادیندان ساواش ماشینلارین طراحلیغیندا دا ایستیفاده ائله‌دی. اونون بو زمینه‌ده كی ایختیراعلاریندان بو گونكی موسلسل‌لرین بیرینجی نسلینه ایشاره ائتمك اولار. بونونلا بئله بو وساییلین بیر آزی اونون دیریلیگینده ایستیفاده اولوندو. آلبرت انشتین بئله گومان اولونور كی بو فیزیك عالیمی بیر نامه‌نی ایمضالاماقلا, آمریكا رئیس‌جومهوری,روزولتی ترغیب ائله‌دی كی منهتن پروژه‌سین باشلاسین. بو پروژه اتوم بومبونون دوزلمه‌سیله نتیجه‌لندی. رابرت اوپنهایمر نیو مكزیكونون لوس‌آلاموسونداكی منهتن پروژه‌سی‌نین رهبری اولان آیری فیزیك عالیمی كی «اتوم بومبونون آتاسی» لقب‌لندی. رابرت واتسون وات ایكینجی دونیا ساواشیندا انگلیستان ویزارتینه ایشله‌ین رابرت, دوشمن طیاره‌لری‌نین تانیان و رادیویا اساسلانان بیر سیستمین رهبرلیگین عؤهده‌سینه آلمیشدی. انگلیستان ساحیلینده موستقر اولان رایویی ایستگاهلار انگلیس جیبهه‌سینده موهوم نقش اوینادیلار. فرانك ویتل او سلطنتی هاوا نیرولاری افسرلیك دانیشكده‌سی‌نین دانیشجوسی كیمی 1922-ده توربوجئت موتورونون طراحلیق ایده‌سین مطرح ائله‌دی. بو عالیمین ایختیراعسی 1944-ده ایشله‌دیلدی. ایندیلیكده جئت موتورلاری تیجاری هاوا یوللاریندا ایستیفاده اولونور. آلن تورینگ او, بؤیوك عالیملردن ایدی كی ایكینجی دونیا ساواشیندا موتقاطع كلمه‌لر جدول موتخصیصلری و رمز اوخوما واحیدینده خیدمت ائلیردی. آلمانلی‌لارین انیگما رمزینی سیندیراندان سونرا او «Delilah» آدیندا تازا رمز یازما سیستمی قوشدور. ورنر فون براون او اوزاغی ووران موشكلری ایكینجی دونیا ساواشیندا آلمانلیلار اوچون طراحلیق ائله‌دی. بو عالیمین ساواش زامانی لاپ موهوم ایختیراعسی V2 موشكی ایدی. ساواشدان سونرا او آمریكانین فضایی نیظامی موشكی برنامه‌سینه نظارت اوچون اورا گئتدی. بو برنامه‌لر عظمتلی Saturn V موشكلرین دوزلمه‌سینه چاتدی كی آپولونو مأموریتلری اوچون آیا آتدی.