din xadimi دین خادمی

اون اوچونجو گئجه

رجب، شعبان و رمضان آیلاریندا مستحبدیر اون اوچونجو گئجه ایکی رکعت نماز قیلینا. هر رکعتده بیر حمد، بیر مرتبه «یاسین» و بیر مرتبه «الملک» سوره‌سی اوخونسون. اون‌دؤردونجو گئجه 4 رکعت نماز همان کیفیتده و اون‌بئشینجی گئجه‌ده 6 رکعت همان کیفیتده قیلینسین. امام صادقدن (ع) نقل اولوب هر کس بو نمازلاری قیلسا بو اوچ آیین فضیلتلری اونا شامل اولار و شرکدن باشقا بوتون گناهلاری باغیشلانار.

اون اوچونجو گوندوز

ایام البیضین اوّلیدیر و بو گونو و سونراکی ایکی گونو اوروج توتماغا چوخلو ثواب یازیلیب. و بیری ام داود عمل‌لرینی یئرینه گتیرمک ایسته‌سه بو گونو اوروج توتمالیدیر و مشهور قولا گؤره بو گون عام الفیلدن 30 ایل سونرا حضرت علی‌نین (ع) کعبه‌ده ولادتی باش وئریب.

رجب آیی‌نین 15-جی گئجه‌سی‌نین عمل‌لری

رجب آیی‌نین 15-جی گئجه‌سی چوخ شریف گئجه‌دیر و اوندا نئچه عمله چوخ تأکید اولونوب:

1. غسل

2. بو گئجه‌نی عبادتله أحیاء ساخلاماق

3. امام حسینین (ع) زیارتی

4. 6 رکعت نماز. (13-جو گئجه‌نین نمازی کیمی)

5. 30 رکعت نمازین قیلینماسی کی هر رکعتده بیر دفعه حمد و 10 مرتبه توحید اوخونسون. بو نمازی سید بن طاوس پیغمبردن نقل ائله‌ییب.

6. 12 رکعت نماز کی هر ایکی رکعتی بیر سلاملا ختم اولونور. هر رکعتده حم، توحید، فلق، الناس، آیه‌الکرسی و قدر سوره‌لری هره‌سی 4 دفعه اوخونسون و سلامدان سونرا بئله اوخونسون:

اَللهُ اَللهُ رَبّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئا وَلا اَتَّخِذُ مِنْ دُونِه وَلِیّا". نمازدان سونرا هر نه حاجتین اولسا ایسته مستجاب اولار انشاءالله. بو نمازی سید بن طاوس امام صادقدن روایت ائله‌ییب.

آما شیخ مصباح‌دا بئله ذکر ائله‌ییب کی داود بن سرجان امام صادقدن (ع) بئله روایت ائله‌ییب:

رجب آیین 15-جی گئجه‌سی 12 رکعت نماز قیلین کی هر رکعتده بیر حمد و بیر سوره اوخونسون. نماز قورتاراندان سونرا حمد و معوذتین و اخلاص و آیة الکرسى‌نی 4 مرتبه قرائت ائله و سونرا دؤرد مرتبه بئله دئ: «سُبْحانَ اللهِ وَالْحَمْدُ لِلّهِ وَلا اِلهَ اِلا اللهُ وَاللهُ اَکْبَرُ » سونرا بو ذکری قرائت ائله: «اَللهُ اَللهُ رَبّى لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئا وَ ما شاَّءَ اللهُ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللهِ الْعَلِىِّ الْعَظیمِ»

بو عملی رجبین 27-جی گئجه‌سینه ده توصیه ائله‌ییبلر.

رجب آیی‌نین 15-جی گونون عمل‌لری

بو گون مبارک گوندور و اونا نئچه عمل توصیه اولوب:

1. غسل

2. امام حسینین (ع) زیارتی. ابن بصیردن نقل اولوب کی امام رضادان (ع) سوروشدوم هانسی آیلاردا امام حسینی زیارت ائدیم؟ بویوردو رجب و شعبانین یاریسیندا.

3. سلمان نمازی‌نین قیلینماسی. اوّل گونده اولدوغو کیمی.

4. دؤرد رکعت نماز کی ایکی عدد ایکی رکعتلیک نماز اولور و سلامدان سونرا اللرین قووزاییب بئله دئیه:

«اَللّهُمَّ یا مُذِلَّ کُلِّ جَبّارٍ ؛ وَ یا مُعِزَّ الْمُؤْمِنینَ اَنْتَ کَهْفى حینَ تُعْیینِى الْمَذاهِبُ؛ وَ اَنْتَ بارِئُ خَلْقى رَحْمَةً بى وَ قَدْ کُنْتَ عَنْ خَلْقى غَنِیّاً وَ لَوْ لا رَحْمَتُکَ لَکُنْتُ مِنَ الْهالِکینَ وَ اَنْتَ مُؤَیِّدى بِالنَّصْرِ عَلى اَعْداَّئى وَ لَوْ لا نَصْرُکَ

اِیّاىَ لَکُنْتُ مِنَ الْمَفْضُوحینَ یا مُرْسِلَ الرَّحْمَةِ مِنْ مَعادِنِها وَ مُنْشِئَ الْبَرَکَةِ مِنْ مَواضِعِها یا مَنْ خَصَّ نَفْسَهُ بِالشُّمُوخِ وَالرِّفْعَةِ فَاَوْلِیاَّؤُهُ بِعِزِّهِ یَتَعَزَّزُونَ وَ یا مَنْ وَضَعَتْ لَهُ الْمُلُوکُ نیرَ الْمَذَلَّةِ عَلى اَعْناقِهِمْ فَهُمْ مِنْ سَطَواتِهِ خاَّئِفُونَ اَسئَلُکَ بِکَیْنُونِیَّتِکَ الَّتِى اشْتَقَقْتَها مِنْ کِبْرِیاَّئِکَ وَ اَسئَلُکَ بِکِبْرِیاَّئِکَ الَّتِى اشْتَقَقْتَها مِنْ عِزَّتِکَ وَ اَسئَلُکَ بِعِزَّتِکَ الَّتِى اسْتَوَیْتَ بِها عَلى عَرْشِکَ فَخَلَقْتَ بِها جَمیعَ خَلْقِکَ فَهُمْ لَکَ مُذْعِنُونَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ اَهْلِ بَیْتِهِ ».

نقل اولوب هرکسین غمی اولسا بو دعانی اوخوماقلا، الله اونو غم غصه‌دن قورتارار.

5. ام داود عملی

ام داود عمل‌لرین اصلی اعمالی بو گوندور. بو عملی یئرینه یئتیرمک ایسته‌ین 13 و 14و 15-جی گونلری اوروج توتوب، 15-جی گون، گون‌اورتایا قالمیش غسل ائله‌سین، خلوت و مزاحمتسیز بیر مکاندا گون اورتا و ایکیندی نمازینی قیلسین. نمازدان سونرا اوزو قبله‌یه قالاراق یوز مرتبه حمد، یوز  مرتبه اخلاص سوره‌سی، و اون مرتبه آیة الکرسى‌نی اوخوسون. سونرا انعام، بنى‌اسرائیل، کهف، لقمان، یس، صافّات، حَّم سجده، حم عسق، حَّم دخان، فتح، واقعه، مُلْک، ن و اِذَا السَّماَّءُ انْشَقَّتْ و قرآنی آخرینه قدر اوخوسون. سونرا اوزو قبله‌یه بو دعانی اوخوسون:

صَدَقَ اللهُ الْعَظیمُ الَّذى لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الْحَىُّ الْقَیُّومُ ذُو الْجَلالِ وَالاِْکْرامِ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ الْحَلیمُ الْکَریمُ الَّذى لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَىْءٌ وَ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ الْبَصیرُ الْخَبیرُ شَهِدَ اللهُ اَنَّهُ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ وَالْمَلاَّئِکَةُ وَ اُولوُا الْعِلْمِ قاَّئِماً بِالْقِسْطِ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ .

وَ بَلَّغَتْ رُسُلُهُ الْکِرامُ وَ اَنَا عَلى ذلِکَ مِنَ الشّاهِدین. َ اَللّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ وَ لَکَ الْمَجْدُ وَ لَکَ الْعِزُّ وَ لَکَ الْفَخْرُ وَ لَکَ الْقَهْرُ وَ لَکَ النِّعْمَةُ وَ لَکَ الْعَظَمَةُ وَ لَکَ الرَّحْمَةُ وَ لَکَ الْمَهابَةُ وَ لَکَ السُّلْطانُ وَ لَکَ الْبَهاَّءُ وَ لَکَ الاِْمْتِنانُ وَ لَکَ التَّسْبیحُ وَ لَکَ التَّقْدیسُ وَ لَکَ التَّهْلیلُ وَ لَکَ التَّکْبیرُ وَ لَکَ ما یُرى وَ لَکَ مالا یُرى وَ لَکَ ما فَوْقَ السَّمواتِ الْعُلى وَ لَکَ ما تَحْتَ الثَّرى وَ لَکَ الاْرَضُونَ السُّفْلى وَ لَکَ الاْخِرَةُوَالاُْولى وَ لَکَ ما تَرْضى بِهِ مِنَ الثَّناَّءِ وَالْحَمْدِ وَالشُّکرِ وَالنَّعْماَّءِ .اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى جَبْرَئیلَ اَمینِکَ عَلى وَحْیِکَ وَالْقَوِىِّ عَلى اَمْرِکَ وَالْمُطاعِ فى سَمواتِکَ وَ مَحالِّ کَراماتِکَ الْمُتَحَمِّلِ لِکَلِماتِکَ النّاصِرِ لاَِنْبِیاَّئِکَ الْمُدَمِّرِ لاِعْداَّئِکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى میکائیلَ مَلَکِ رَحْمَتِکَ وَالْمَخْلُوقِ لِرَاءْفَتِکَ وَالْمُسْتَغْفِرِ الْمُعینِ لاِهْلِ طاعَتِکَ .اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى اِسْرافیلَ حامِلِ عَرْشِکَ وَ صاحِبِ الصُّورِ الْمُنْتَظِر لاِمْرِکَ الْوَجِلِ الْمُشْفِقِ مِنْ خیفَتِکَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى حَمَلَةِ الْعَرْشِ الطّاهِرینَ وَ عَلىَ السَّفَرَةِ الْکِرامِ الْبَرَرَةِ الطَّیِّبینَ وَ عَلى مَلاَّئِکَتِکَ الْکِرامِ الْکاتِبینَ وَ عَلى مَلاَّئِکَةِ الْجِن انِ وَ خَزَنَةِ النّیرانِ وَ مَلَکِ الْمَوْتِ وَالاْعْوانِ یا ذَاالْجَلالِ وَالاِْکْرامِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى اَبینا آدَمَبَدیعِ فِطْرَتِکَ الَّذى کَرَّمْتَهُ بِسُجُودِ مَلاَّئِکَتِکَ وَ اَبَحْتَهُ جَنَّتَکَ اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى اُمِّنا حَوّاَّءَ الْمُطَهَّرَةِ مِنَ الرِّجْسِ الْمُصَفّاتِ مِنَ الدَّنَسِ الْمُفَضَّلَةِ مِنَ الاِْنْسِ الْمُتَرَدِّدَةِ بَیْنَ مَحالِّ الْقُدُْسِ . اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى هابیلَ وَ شَیْثٍ وَ اِدْریسَ وَ نُوحٍ وَ هُودٍ وَ صالِحٍ وَ اِبْراهیمَ وَ اِسْماعیلَ وَ اِسْحقَ وَ یَعْقُوبَ وَ یُوسُفَ وَالاْسْباطِ وَ لُوطٍ وَ شُعَیْبٍ وَ اَیُّوبَ وَ مُوسى وَ هارُونَ وَ یُوشَعَ وَ میشا وَالْخِضْرِ وَ ذِى الْقَرْنَیْنِ وَ یُونُسَ وَ اِلْیاسَ وَالْیَسَعَ وَ ذِى الْکِفْلِ وَ طالُوتَ وَ داوُدَ و َسُلَیْمانَ وَ زَکَرِیّا وَ شَعْیا وَ یَحْیى وَ تُورَخَ وَ مَتّى وَ اِرْمِیا وَ حَیْقُوقَ وَ دانِیالَ وَ عُزَیْرٍ وَ عیسى وَ شَمْعُونَ وَ جِرْجیسَ وَالْحَوارِیّینَ وَالاْتْباعِ وَ خالِدٍ وَ حَنْظَلَةَ وَ لُقْمانَ .

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ بارِکْ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ کَما صَلَّیْتَ وَ رَحِمْتَ وَ بارَکْتَ عَلى اِبْرهیمَ وَ آلِ اِبْرهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ .اَللّهُمَّ صَلِّ عَلَى الاْوْصِیاَّءِ وَالسُّعَداَّءِ وَالشُّهَداَّءِ وَ اَئِمَّةِ الْهُدى اَللّهُمَّ صَلّ عَلَى الاْبْدالِ وَالاْوْتادِ وَالسُّیّاحِ وَالْعُبّادِ وَالْمُخْلِصینَ وَالزُّهّادِ وَ اَهْلِ الجِدِّ وَالاِْجْتِهادِ وَاخْصُصْ مُحَمَّداً وَ اَهْلَ بَیْتِهِ بِاَفْضَلِ صَلَواتِکَ وَ اَجْزَلِ کَراماتِکَ وَ بَلِّغْ رُوحَهُ وَ جَسَدَهُ مِنّى تَحِیَّةً وَ سَلاماً وَزِدْهُ فَضْلاً وَ شَرَفاً وَ کَرَماً حَتّى تُبَلِّغَهُ اَعْلى دَرَجاتِ اَهْلِ الشَّرَفِ مِنَ النَّبِیّینَ وَالْمُرْسَلینَ وَالاْفاضِلِ الْمُقَرَّبینَ اَللّهُمَّ وَ صَلِّ عَلى مَنْ سَمَّیْتُ وَ مَنْ لَمْ اُسَمِّ مِنْ مَلاَّئِکَتِکَ وَ اَنْبِی اَّئِکَ وَ رُسُلِکَ وَ اَهْلِ طاعَتِکَ وَ اَوْصِلْ صَلَواتى اِلَیْهِمْ وَ اِلى اَرْواحِهِمْ وَاجْعَلْهُمْ اِخْوانى فیکَ وَ اَعْوانى عَلى دُعاَّئِکَ .

اَللّهُمَّ اِنّى اَسْتَشْفِعُ بِکَ اِلَیْکَ وَ بِکَرَمِکَ اِلى کَرَمِکَ و َبِجُودِکَ اِلى جُودِکَ وَ بِرَحْمَتِکَ اِلى رَحْمَتِکَ وَ بِاَهْلِ طاعَتِکَ اِلَیْکَ وَ اَسئَلُکَ الّلهُمَّ بِکُلِّ ما سَئَلَکَ بِهِ اَحَدٌ مِنْهُمْ مِنْ مَسْئَلَةٍ شَریفَةٍ غَیْرِ مَرْدُودَةٍ وَ بِما دَعَوْکَ بِهِ مِنْ دَعْوَةٍ مُجابَةٍ غَیْرِ مُخَیَّبَةٍ

یااَللهُ یا رَحْمنُ یا رَحیمُ یا حَلیمُ یا کَریمُ یا عَظیمُ یا جَلیلُ یا مُنیلُ یا جَمیلُ یا کَفیلُ یا وَکیلُ یا مُقیلُ یا مُجیرُ یا خَبیرُ یا مُنیرُ یا مُبیرُ یا مَنیعُ یا مُدیلُ یا مُحیلُ یا کَبیرُ یا قَدیرُ یا بَصیرُ یا شَکُورُ یا بَرُّ یا طُهْرُ یا طاهِرُ یا قاهِرُ یا ظاهِرُ یا باطِنُ یا ساتِرُ یا مُحیطُ یا مُقْتَدِرُ یا حَفیظُ یا مُتَجَبِّرُ یا قَریبُ یا وَدُودُ یا حَمیدُ یا مَجیدُ یا مُبْدِئُ یا مُعیدُ یا شَهیدُ یا مُحْسِنُ یا مُجْمِلُ یا مُنْعِمُ یا مُفْضِلُ یا قابِضُ یا باسِطُ یا هادى یا مُرْسِلُ یا مُرْشِدُ یا مُسَدِّدُ یا مُعْطى یا مانِعُ یا دافِعُ یا رافِعُ یا باقى یا واقى یا خَلاّقُ یا وَهّابُ یا تَوّابُ یا فَتّاحُ یا نَفّاحُ یا مُرْتاحُ یا مَنْ بِیَدِهِ کُلُّ مِفْتاحٍ یا نَفّاعُ یا رَؤُفُ یا عَطُوفُ یا کافى یا شافى یا مُعافى یا مُکافى یا وَفِىُّ یا مُهَیْمِنُ یا عَزیزُ یاجَبّارُ یا مُتَکَبِّرُ یا سَلامُ یا مُؤْمِنُ یا اَحَدُ یا صَمَدُ یا نُورُ یا مُدَبِّرُ یا فَرْدُ یا وِتْرُ یا قُدُّوسُ یا ناصِرُ یا مُونِسُ یا باعِثُ یا وارِثُ یا عالِمُ یا حاکِمُ یا بادى یا مُتَعالى یا مُصَوِّرُ یا مُسَلِّمُ یا مُتَحَبِّبُ یا قاَّئِمُ یا داَّئِمُ یا عَلیمُ یا حَکیمُ یا جَوادُ یا بارِىءُ یا باَّرُّ یا ساَّرُّ یا عَدْلُ یا فاصِلُ یا دَیّانُ یا حَنّانُ یا مَنّانُ یا سَمیعُ یا بَدیعُ یا خَفیرُ یا مُعینُ یا ناشِرُ یا غافِرُ یا قَدیمُ یا مُسَهِّلُ یا مُیَسِّرُ یا مُمیتُ یا مُحْیى یا نافِعُ یا رازِقُ یا مُقْتَدِرُ یا مُسَبِّبُ یا مُغیثُ یا مُغْنى یا مُقْنى یاخالِقُ یا راصِدُ یا واحِدُ یا حاضِرُ یا جابِرُ یا حافِظُ یا شَدیدُ یا غِیاثُ یا عاَّئِدُ یا قابِضُ

یا مَنْ عَلا فَاسْتَعْلى فَکانَ بِالْمَنْظَرِ الاْعْلى یا مَنْ قَرُبَ فَدَنا وَ بَعُدَ فَنَاى وَ عَلِمَ السِّرَّ وَ اَخْفى یا مَنْ اِلَیْهِ التَّدْبیرُ وَ لَهُ الْمَقادیرُ وَ یا مَنِ الْعَسیرُ عَلَیْهِ سَهْلٌ یَسیرٌ یا مَنْ هُوَ عَلى ما یَشاَّءُ قَدیرٌ یا مُرْسِلَ الرِّیاحِ یا فالِقَ الاْصْباحِ یا باعِثَ الاْرْواحِ یاذَاالْجُودِ وَالسَّماحِ یا راَّدَّ ما قَدْ فاتَ یا ناشِرَ الاْمْواتِ یا جامِعَ الشَّتاتِ یا رازِقَ مَنْ یَشاَّءُ بِغَیْرِ حِسابٍ وَ یا فاعِلَ ما یَشاَّءُ کَیْفَ یَشاَّءُ وَ یا ذَاالْجَلالِ وَالاِْکْرامِ یا حَىُّ یا قَیُّومُ یا حَیّاً حینَ لا حَىَّ یا حَىُّ یا مُحْیِىَ الْمَوْتى یا حَىُّ لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ بَدیعُ السَّمواتِ وَالاَْرْضِ یا اِلهى وَ سَیِّدى صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ بارِکْ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ کَما صَلَّیْتَ وَ بارَکْتَ وَ رَحِمْتَ عَلى اِبْرهیمَ وَ آلِ اِبْرهیمَ اِنَّکَ حَمیدٌ مَجیدٌ

وَارْحَمْ ذُلىّ وَ فاقَتى وَ فَقْرى وَانْفِرادى وَ وَحْدَتى وَ خُضُوعى بَیْنَ یَدَیْکَ وَاعْتِمادى عَلَیْکَ وَ تَضَرُّعى اِلَیْکَ اَدْعُوکَ دُعاَّءَ الْخاضِع ِالذَّلیلِ الْخاشِعِ الْخاَّئِفِ الْمُشْفِقِ الْباَّئِسِ الْمَهینِ الْحَقیرِ الْجائِعِ الْفَقیرِ الْعاَّئِذِ الْمُسْتَجیرِ الْمُقِرِّ بِذَنْبِهِ الْمُسْتَغْفِرِ مِنْهُ الْمُسْتَکینِ لِرَبِّهِ دُعاَّءَ مَنْ اَسْلَمَتْهُ ثِقَتُهُ وَ رَفَضَتْهُ اَحِبَتُّهُ وَ عَظُمَتْ فَجیعَتُهُ دُعاَّءَ حَرِقٍ حَزینٍ ضَعیفٍ مَهینٍ باَّئِسٍ مُسْتَکینٍ بِکَ مُسْتَجیرٍ اَللّهُمَّ وَ اَسئَلُکَ بِاَنَّکَ مَلیکٌ وَ اَنَّکَ ما تَشاَّءُ مِنْ اَمْرٍ یَکُونُ وَ اَنَّکَ عَلى ما تَشاَّءُ قَدیرٌ.

وَ اَسئَلُکَ بِحُرْمَةِ هذَا الشَّهْرِ الْحَرامِ وَالْبَیْتِ الْحَرامِ وَالْبَلَدِ الْحَرامِ وَالرُّکْنِ وَالْمَقامِ وَالْمَشاعِرِالْعِظامِ وَ بِحَقِّنَبِیِّکَ مُحَمَّدٍ عَلَیْهِ وَ آلِهِ السَّلامُ یا مَنْ وَهَبَ لاِدَمَ شَیْثاً وَ لاِِبْراهیمَ اِسْماعیلَ وَ اِسْحاقَ وَ یا مَنْ رَدَّ یُوسُفَ عَلى یَعْقوُبَ وَ یا مَنْ کَشَفَ بَعْدَ الْبَلاَّءِ ضُرَّ اَیُّوبَ یا راَّدَّ مُوسى عَلى اُمِّهِ وَ زاَّئِدَ الْخِضْرِ فى عِلْمِهِ وَ یا مَنْ وَهَبَ لِداوُدَ سُلَیْمانَ وَ لِزَکَرِیّا یَحْیى وَ لِمَرْیَمَ عیسى یا حافِظَ بِنْتِ شُعَیْبٍ وَ یا کافِلَ وَلَدِ اُمِّ مُوسى

اَسئَلُکَ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تَغْفِرَ لِى ذُنُوبى کُلَّها وَ تُجیرَنى مِنْ عَذابِکَ وَ تُوجِبَ لى رِضْوانَکَ وَ اَمانَکَ وَ اِحْسانَکَ وَ غُفْرانَکَ وَ جِنانَکَ وَ اَسئَلُکَ اَنْ تَفُکَّ عَنّى کُلَّ حَلْقَةٍ بَیْنى وَ بَیْنَ مَنْ یُؤْذینى وَ تَفْتَحَ لى کُلَّ بابٍ وَ تُلَیِّنَ لى کُلَّ صَعْبٍ وَ تُسَهِّلَ لى کُلَّ عَسَیرٍ وَ تُخْرِسَ عَنّى کُلَّ ناطِقٍ بِشَرٍّ وَ تَکُفَّ عَنّى کُلَّ باغٍ وَ تَکْبِتَ عَنّى کُلَّ عَدُوٍّ لى وَ حاسِدٍ وَ تَمْنَعَ مِنّى کُلَّ ظالِمٍ وَ تَکْفِیَنى کُلَّ عاَّئِقٍ یَحُولُ بَیْنى وَ بَیْنَ حاجَتى وَ یُحاوِلُ اَنْ یُفَرِّقَ بَیْنى وَ بَیْنَ طاعَتِکَ وَ یُثَبِّطَنى عَنْ عِبادَتِکَ یا مَنْ اَلْجَمَ الْجِنَّ الْمُتَمَرِّدینَ وَ قَهَرَ عُتاةَ الشَّیاطینِ وَ اَذَلَّ رِقابَ الْمُتَجَبِّرینَ وَ رَدَّ کَیْدَ الْمُتَسَلِّطین عَنِ الْمُسْتَضْعَفینَ اَسئَلُکَ بِقُدْرَتِکَ عَلى ما تَشاَّءُ وَ تَسْهیلِکَ لِما تَشاَّءُ کَیْفَ تَشاَّءُ اَنْ تَجْعَلَ قَضاَّءَ حاجَتى فیما تَشاَّءُ.

بو دعا قورتولاندان سونرا سجده‌یه گئتسین و اوزونون ایکی طرفینی یئره و تورپاغا قویسون و دئسین: اَللّهُمَّ لَکَ سَجَدْتُ وَ بِکَ امَنْتُ فَارْحَمْ ذُلّى وَفاقَتى وَاجْتِهادى وَ تَضَرُّعى وَ مَسْکَنَتى وَ فَقْرى اِلَیْکَ یا رَبِّ .

سجده‌ده گؤز یاشی تؤکمک توصیه اولوب. هرچند ایگنه اوجو قدر کی بو، دعالارین اجابت اولماق معناسنیدادیر. ان‌شاءالله

مولانا جلال الدین محمد بلخی اهل بیتین (ع) مخصوصاً حضرت علی‌نین (ع) موقعیتینی و مقامینی درک ائدن انسانلارداندیر. او اؤز فخیم و عظمتلی اثرلرینده اورگه یاتیم دیل ایله حضرت علی‌نین بیر پارا فضاییلیندن دانیشیب و بو یازیلاردا، اونون درین باخیش و اعتقادینی آشکارجاسینا گؤرمک اولار.

مولانانین یاشاییشی

مولانایا مشهور اولان جلال الدین محمد رومی، بهاءالدین اوغلو 602 هجری قمری ایلین ربیع الاولینده بلخ شهرینده سلطان محمود خوارزم‌شاه عصرینده دونیایا گؤز آچدی. (نفحات الانس، ص 461)

«بهاءولد» آدینا مشهور اولان مولانانین آتاسی 610-جو ایلده 8 یاشلی اوغلو محمد ایله بغدادا طرف یوللاندی. بو سفرده 40 نفر مفتی و زاهد اونونلا یول یولداشی ایدیلر و بهاءولدین نفیس کتابلاری و ائو وسایلینی 300 دوه‌یه یوکله‌میشدیلر.

بهاءولیدن کروانی بغدادا داخل اولاندا بیر عده سوروشور: «بو طایفا کیملردی و هاردان گلیرلر؟» بهاءولد جواب وئریر: ««من الله الی الله و لاحول و لا قوه الا با لله؛ الله‌دان الله‌ا دوغرو و الله‌دان ساوایی گوج و توان یوخدور». (مناقب العارفین، ج 1، ص 71)

بهاءولد عباسی خلافتین مرکزی، بغداددا 4 گون قالیب حجازا یوللانیر. حج مراسمیندن سونرا شاما یوللانیب سونرا ارزینجان شهرینه گئدیر و اوردا عالملره چوخ حرمت ائدن فخرالدین بهرام شاه طرفیندن استقبال اولور. سونرا «لارند» شهرینه گئدیر. مولانا جلال الدین بو شهرده 18 یاشیندا ایکن ائولنیب سلطان ولد، بهاءالدین محمد و علاءالدین محمد آدلاریندا اوچ اوغلو اولور. (مولانا یاشاییشی و احوالیندا تحقیق، ص 21- 20). بهاءولد یئددی ایل سونرا روم سلجوق پادشاهی‌نین ایستگی ایله قونیه شهرینه گئدیب 628-جی ایلینده دونیایا گؤز یومور. (پرتوی عرفان، ص 25)

مولانا آتاسی‌نین وفاتی زمانی 26 یاشیندایدی و چوخلو علملرده تبحر و مهارت صاحبی اولموشدو و سلطان علاءالدین‌ین ایستگی و اصراری ایله آتاسی‌نین یئرینده اوتوروب وعظ و فتوا وئرمگه مشغول اولور. 9 ایل سونرا حلب شهرینه گئدیب و بیزه بللی اولمایان بیر مدّت اوردا قالاندان سونرا دمشقه گئدیب بؤیوک عارف «محی الدین عربی» محضرینه شاگیردلیک ائلیر. (پرتوی عرفان، ص 26)

مولانا قونیه‌دن 7 ایل اوزاق قالاندان سونرا تازادان بو شهره قاییدیب ریاضته باشلاییر. مولانا 638-جی ایلینده محقق ترمذی‌نین وفاتیندان سونرا  عرفان و دینی علملری تدریسینه باشلاییب 400 دن آرتیق شاگرد پرورش وئریر. (مولانا یاشاییشی و احوالیندا تحقیق، ص 55)

مولانا و شمس

مولانانین تدریسی، بحثی و حالی انسانلاری حیران ائله‌میشدی آما شمس تبریزی‌نین قونیه‌یه گلمه‌سی ایله مولانا اونون عظمتینه حیران قالیب اونون باره‌سینده بو شعری دئییر:

بوالمعالی گشته بودی، فضل و حجت می‌نمودی                   نک محک عشق آمد، کو سؤالت کو جوابت؟

ابوالمعالی اولموشدون، اؤزونو فضل و حجت تمثالی بیلیردین

ایندی عشق سیناغی گلدی، سورقون هانی، جوابین هانی؟

(دیوان شمس، ص 184)

مولانا، شمس تبریزینی گؤرندن سونرا اونا مجذوب اولور. شمس عشق پیری ایدی و دایما سفرده ایدی و همیشه عارفلرین و عاشقلرین شمعی اولوردو.

مولانا ایله شمسین اوزلشمه‌سینده بئله بیر روایت وار:

مولانا قونیه‌ بازاریندا آت اوستونده چوخلو عالم اطرافیندا گئدیر. بو آرادا هله او گونه قدر قونیه‌ده تانینمایان ظاهری پریشان اولان شمس تبریزی یاخینا یئری‌ییب مولانانین آتی‌نین باشیندان توتوب بئله سوروشور: «ائی اوستاد پیغمبریمیز بؤیوکدور،  یوخسا بایزید بسطامی؟» مولانا بو سؤالدان غضبلنیب دئییر: «بایزید بسطامی کیم اولسون کی  پیغمبریمیزله مقایسه اولونسون؟»

شمس جواب وئریر: «من‌ده پیغمبریمیزین بؤیوک اولدوغونو بیلیرم. آما بیر مسأله وار: پیغمبر (ص) بیر حدیثده بئله بویورور: «ما عرفناک حق معرفت؛ ائی الله بیز سنی حقّین قدر تانیمادیق». آما بایزید بسطامی بئله دئییر: «سبحانی ما اعظم شأنی؛ من پاکام و مقامیم و شأنیم هر زاددان یوخاریدیر». بیر سؤزله من الله‌ام دئییر. پیغمبریمیز «الله‌ی حقی قدر تانیمادیم» دئییر آما بایزید بسطامی: «من الله‌ام» دئییر. نییه بئله اولور؟»

مولانا بو سؤزلری ائشیدن کیمی بئش دقیقه‌جن دایانیب دوشونور. شمسین مقصدی بو سؤزو سورشماقدان جواب آلماق یوخ بلکه مولانانی ارشاد ائله‌مک ایدی. اونون ائله بو بئش دقیقه‌یه احتیاجی واریدی کی او دا حاصل اولموشدو.

مولانا بئله جواب وئریر: «پیغمبریمیز بیر دریایا بنزر کی بوتون سولار اونا آخیب تؤکولر و او دولوب داشماق بیلمز آما بایزید بسطامی بالاجا بیر گؤل کیمی ایدی کی سویو بیر آز چوخ اولاندا دولوب داشیر و اؤزونو ایتیریر. بایزید بسطامی دولدو داشدی اؤزونو ایتیریب: «سبحان ما اعظم شأنی» دئییر. آما پیغمبریمیزه الله‌دان فیض گلدیکجه الله‌ین بؤیولکوگونو و عبدین عاجزلیگینی بیلیب: «ما عرفناک حق معرفتک» دئییر. » او حینده شمس وار گوجو ایله « الله » دئیه باغیریر. مولانا آت اوستونده دورانماییب آتدان آشاغی یئنیر و شمسین آیاقلارینا دوشور. شمس بیر مدت قونیه‌ده قالیر و مولانا اونون محضرینده عرفان درسی گؤرور.

بیر مدت سونرا شمس قونیه‌نی ترک ائدیب مولانانی فراق دردینده قویور.

مولانا شمسین دمشقده اولدوغونو ائشیدن زمان بو شعری قوشور:

ما عاشق و سرگشته و شیدای دمشقیم       جان داده و دل بسته سودای دمشقیم

زان صبح سعادت که بتابید از آن سو              هر شام و سحر مست سحرهای دمشقیم

(دیوان کبیر شمس، ص 572)

مولانا اؤز اوغلو «سلطان ولد»ی شمسین دالیسیجا دمشقه گؤندریر.

شمس، دمشقده 15 آی قالاندان سونرا قونیه‌یه قاییدیر آما مولانین مریدلری اونونلا شمسین رابطه‌سینه تحمل ائتمه‌ییب اونو نا مسلمان آدلاندیریب اؤلدورمه‌سینه اقدام ائلیرلر.

 آما شمسین عاقبتی بللی اولماییر. ایندی؛ یا مولانین مریدلری طرفیندن قتله یئتیشیر و یا قونیه‌دن گئتمگه امکان تاپیر.

شمس تبریزی 645 هجری قمری ایلینده غایب اولدو و اوندان هئچ اثر تاپیلمادی. اونا گؤره مختلف یئرلری اونون مقبره‌سی عنوانیندا بیلیرلر.

مولانا شمسین فراقیندا پریشان و اختیارسیز اولور. او اؤزونو شور و سمایه بوشلاییر. اونون بو حالی متعصب بیر عده‌نی ناراحت ائله‌ییر و اونلار مولانانین علیهینه فعالیتلر ائلیرلر. مولانا شمسی آختارماغا دمشقه گئدیر آما سونرالار قونیه‌یه قاییدیر و عمرونون آخرینه قدر (672 قمری ایلین جمادی الآخرین بئشی) اوردا تربیت و ارشادا مشغول اولور.

مولانانین شعرینده حضرت علی (ع)

مولانا ایکی «مثنوی معنوی» و «دیوان شمس» کتابلاریندا مختلف مناسبتلرده متقی‌لر مولاسی حضرت علی (ع) باره‌ده نظرینی دیله گتیریب.

مثنوی‌نین معنوی ماجرالاریندان بیری عمرو بن عبدودین حضرت امام علی‌ (ع) ایله خندق جنگینده ساواشماسیدیر. مولانا بو جنگده حضرت علی ایله جنگ ائدنین آدینی گتیرمه‌ییب و فقط موضوعنو بیان ائله‌ییب. بو ماجرادا گلیب کی جنگلرین بیرینده بیر پهلوان حضرت علی‌نین (ع) جنگینه گلیر و مغلوب اولدوغو زمان او حضرته ادبسیزلیک ائلیر، آنجاق حضرت علی (ع) قارشی گلمک یئرینه اونو بیر مدت اؤز باشینا بوراخیر.

حضرتین بو عملی او شخصی حیران قویور و بو ایشین فلسفه‌سینی سوروشدوغو زمان حضرت علی (ع) اخلاص بحثینی مطرح ائلیر.

مولانا بو جریاندا حضرت علی‌دن (ع) «شیر حق»، «هر نبی‌نین و ولی‌نین افتخاری»، «باب مدینه علم» و «حلم گونشی‌نین شعاعسی» کیمی عبارتلرله آد آپاریر کی هامیسی مولانانین حضرت علی‌یه اولان ارادتدن قایناقلانیر.

از علی آموز اخلاص عمل        شیر حق را دان منزه از دغل

(عملده خالصلیگی علی‌دن اؤیرن        شیر حقّی هر دغلدن اوزاق بیل)

در غزا بر پهلوانی دست یافت   زود شمشیری برآورد و شتافت

(ساواشدا بیر پهلوانا ال چاتدی قیلینج گؤتوروب اونا تلسدی)

او خدو انداخت بر روی علی     افتخار هر نبی و هر ولی

(او علی‌نین اوزونه آغیز سویو آتدی      هر ولی‌نین و هر نبی‌نین افتخاری)

بو آخر مصرع حتماً مولانین بو فرمایشینه اشاره ائلیر کی بویوروب: «کنتُ مع جمیع الانبیاء سراً و مع خاتمهم جهراً؛ من بوتون پیغمبرلره گیزلینجه همراه ایدیم و خاتم پیغمبرله آشکارجا همراه ایدیم».  (شرح مثنوی (سبزواری)، ج 1، ص 158)

مثنوی‌نین آیری بؤلومونده مولانا «ذوالفقار»دان آد آپارماقلا حضرت علی‌یه (ع) اشاره ائلیر:

زان نماید ذوالفقاری حربه ای    زان نماید شیر نر چون گربه ای

(مثنوی معنوی، ص 244)

«ذوالفقار» پیغمبر طرفیندن حضرت علی‌یه باغیشلانان قیلینج ایدی کی حضرت علی (ع) اونونلا «اُحد» غزوه‌سینده او حضرتدن دفاع ائله‌ییر و دوشمنی دالی قوور. بو حینده اوجا بیر ندا بئله دئییر: «لا فتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار؛ علی کیمی جوانمرد و ذوالفقار کیمی قیلینج یوخدور». پیغمبر بویورور: «بو سس جبرائیلین سسی‌دیر».(تاریخ طبری، ج 2، ص 514) و (سیره ابن هشام، غزوه احد، ج 2، ص 100)

حضرت امام جواد (ع) 195 هجری قمری ایلین رجب آیی‌نین اونوندا مدینه شهرینده دونیایا گؤز آچدی. شیعه‌لرین دوققوزونجو امامی امام جواد (ع) 203-جو ایلینده آتاسی امام رضانین (ع) شهادتیندن سونرا سککیز یاشیندا اماملیغا چاتدی.

امام جوادین (ع) خیردا یاشیندا اماملیغی شیعه‌لرین چوخونا عجیب گلیر حتّی بیر عده‌سی تردیده دوشور. بو مسأله او زمان لاپ جنجال‌لی مسأله‌لرین بیریدی.

 خیرانی دئییر: آتام خراساندا امام رضانین محضرینده اولدوغونو تعریفله‌ییر، بیری او حضرتدن سوروشور: «سیزین باشیزا بیر ایش گلیرسه سیزدن سونرا جماعتین امامی کیمدیر؟» امام بویوردو: «ابوجعفر (امام جواد).» دئیه‌سن سوروشان بو جوابدان قانع اولمور آخی او زمانلار امام جوادین یاشی 7 جیواریندایدی. حضرت جوابدا بویوردو: «الله تعالی عیسی‌نی ابوجعفردن داها آز یاشیندا تازا بیر شریعتین پیغمبری کیمی سئچدی. بونا اساساً نه اشکالی وار الله ابوجعفری خیردا یاشیندا اماملیغا چاتدیرا».

مریم سوره‌سی‌نین 30-جو آیه‌سی حضرت عیسی‌نین بئشیکده بئله دئمه‌سینی تصریح ائلیر:  «اِنّی عَبْدُاللّهِ آتانِی الْکتابَ وَ جَعَلَنِی نَبِیّا؛ من الله‌ین بنده‌سی‌یم. او منه کتاب وئریب و منی نبی ائدیب».

نه مانعی وار الله اؤز مطلقه گوج و حکمتی ایله بیر شخصی بعضی مصلحتلره گؤره، خیردا یاشیندا نبی و یا امام ائله‌یه. نئجه کی قرآنین بویوردوغو اساسیندا الله تعالی عیسی و یحیی‌نی اوشاقلیقدا پیغمبرلیک مقامینا سئچیب. الله قرآندا یحیی (ع) باره‌ده بویورور: « یا یحیی خُذ الْکتابَ بِقُوَّةٍ و آتیناهُ الْحُکمَ صَبِیا؛ الله‌ین کتابینی قدرتله ساخلا. بیز پیغمبرلیک امرینی اونا اوشاقلیقدا وئردیک».

 امام رضا (ع) 35 یاشیندان اماملیق مقامینا چاتیر و 47 یاشینا قدر اولاد صاحبی اولمور. یعنی 12 ایل بویونجا دوشمنلر او حضرته بئله سؤزلر دئییردیلر: «پیغمبرین روایتینه گؤره شیعه اماملاری 12 نفردیلر کی 9-و حسین بن علی‌نین (ع) نسلیندندیر. بیز سنین اماملیغینی نئجه قبول ائدک بیر حالداکی اولادین یوخدور؟»

 حضرت جوادالائمه‌نین ولادتی، آتاسی‌نین امامتینی تثبیت ائدره‌ک شیعه اعتقادی‌نین گوجلنمه‌سینه سبب اولدو. اونا گؤره او حضرت دونیایا گلنده امام رضا بویوردولار: «اوندان داها برکتلی مولود دونیایا گلمه‌ییب».

امام هادی (ع) اونون و کؤمکلری‌ اوستونده اولان حکومت طرفیندن باسقیلار و مراقبتلره رغماً اؤز حرکتینی ایکی؛ امّتی آگاه ائتمک و شیعه‌لردن دفاع ائتمگی باشلادی.

امام هادی مراقبت آلتیندا

متوکل‌ین امامی سامره‌یه چاغیرماقدان هدفی ، او حضرتین بوتون ایشلری‌نین گؤز قاباغیندا اولماسی و او حضرتی دربار حاشیه‌سینده کؤلگه‌ده قویماق ایدی.

امام، ظاهرده اؤزونو عباسی خلافتی‌ ایله مفاوق گؤستریردی و اونلار چاغیران قوناقلیقلارا گئدیب مراسملرینده شرکت ائدیردی. (غیبت تاریخی، ص ۱۴۲.)

حکومتین سیاستی، گوندن گونه او حضرتین علیهینه توندلشیردی. حتی متوکل خلافتی‌نین سونلاریندا او حضرتی چوغول‌لوقلار نتیجه‌سینده زنداندا حبس ائله‌دی. بو چوغو‌ل‌لوقلار متوکلی آییق ائلیردی و او حضرتین علیهینه اولان مراقبتین آرتیریلماسینا سبب اولوردو.

امام (ع) بو خفقان ایچینده ایشلرین دوز گئتمه‌سینه چالیشیردی. او حضرتین جریانی ایکی جبهه‌ده قاباغا آپاریردی.

الف: امّتی آگاهلاندیرماق و اؤز علمی موضعلرینی نشان وئرمک. متوکل او حضرتی سیندیرماق اوچون مختلف عالملریدن او حضرتدن چتین سؤال‌لار سوروشماسینی ایستیردی و حضرت، اونلارا چوخ گوجلو و منطقلی جوابلار وئرمکله شیعه‌ دونیاسینا اعتبار قازاندیریردی.

بو باره‌ده یحیی بن اکثم متوکله بئله دئییر: «منیم بو کیشیدن سوروشدوقلاریمدان سونرا ایسته‌میرم آیری سوال اوندان سوروشولسون، نییه کی اونون عالم اولدوغو آشکارلانسا رافضیلر گوجلنرلر. (مناقب، ج ۳، ص ۵۰۷.)

ب: شیعه‌لردن موغایات اولماق و اونلارین احتیاجلارینی یئرینه یئتیرمک

امام، شیعه‌لرین گوجلنمه‌سی و فعالیت ائده بیلمکلری اوچون الیندن گلنی ائلیردی.

تاریخده بئله گلیب: امام هادی (ع) اوچون گیزلی و آشکار یوللارلا چوخلو پول خمس، زکات و خراج عنوانیندا گلیردی و او حضرت اونلاری اسلامین منفعتلری یولوندا خرجله‌ییردی کی حرکتدن دایانماسین. البته بو حرکتلر عباسیلرین گؤزوندن کناردا اولوردو». (مناقب، ج ۳، ص ۵۱۲.)

ج: وکالت آدیندا ایشلک سازمانین تأسیسی

شیعه اماملاری‌نین سون دؤرلری اختناقدا کئچسه‌ده بو زمانلاردا شیعه‌لر اسلامی اؤلکه‌لرده یاییلدی و امام هادی (ع) و عراق، یمن، مصر و آیری منطقه‌لرین شیعه‌لری آراسیندا ارتباط واریدی. وکالت سیستمی بو ارتباطی گوجلندیریب تضمین ائلیردی. وکیل‌لر وجوهاتی اماما گؤندرمکدن علاوه جماعتین کلامی و فقهی مشکل‌لرینی رفع ائله‌مکده کؤمک ائلیردیلر.

جاسم حسینین دئدیگینه اساساً تاریخی روایتلره گؤره شیعه‌لرین وکیل‌لری دؤرد دسته‌یه بؤلونوردو:

بغداد، مدائن، سواد و کوفه

بصره و اهواز

قم و همدان حجاز،

یمن و مصر (جاسم حسین، اون ایکینجی امامین غیبت تاریخی. ص۱۳۷)

امامین وکیل‌لری مکتوب و مطمئن نفرلرین واسطه‌سی ایله اماملا ارتباطدا اولوردولار.

قمری ایللرین یئددینجی آیی‌نین آدی رجبدیر. بو آیین فضیلتلری یاددان چیخمامالیدیر چونکی بو آی تکلیکده چوخ یوخاری حرمت و ارزشه صاحبدیر. قرآن کریمده دؤرد آی «حرم» تعبیری ایله قید اولوب کی اونلاردا قتال و ساواش حرام ساییلیر و اونلارین بیری‌ده رجب آیی‌دیر.

الله‌ین رسولو (ص) بویوروب: «رجب، الله‌ین بؤیوک آییدیر و حرمت و فضیلتده هئچ آی اونا چاتماز و بو آیدا کافرلرله ساواش حرامدیر. بیلین کی رجب، الله‌ین آیی و شعبان منیم آییم و رمضان امّتیمین آییدیر. هر کس رجبده حتی بیر گون اوروج توتسا الله‌ی اؤزوندن راضی ائدیب و الله‌ین غضبی اوندان اوزاقلاشار».

امام صادقدن (ع) نقل اولوب کی رسول الله (ص) بئله بویوروب: رجب منیم امّتیمین استغفار آییدیر. پس بو آیدا استغفار ائله‌یین کی الله‌ ارحم الراحمیندیر. رجبی «أصب» آدلاندیریرلار چونکی بو آیدا الله‌ین رحمتی منیم امتیمه چوخلو نازل اولار. پس داها چوخ «استغفر الله و اسئله التوبة» دئیین.

امام صادقدن (ع) بیر روایتده بئله گلیب: «رجبین 27-جی گونونون اوروجونو الدن بوراخما کی او گون محمده (ص) نبوت مقامی وئریلیب. بو اوروجون ثوابی 60 آیینان برابردیر».

رجبین اهمیتینه گؤره اونا آیری آدلار دا وئریلیب: بو آیین باغیشلانماق آیی اولدوغونا گؤره «شهرالاستغفار». آیری حرام آیلاردان آیریلیب تک اولدوغونا گؤره «رَجَبُ الفَرد». الله‌ین رحمتی‌نین داها چوخ نازل اولماسینا گؤره «رَجَبُ الاَصَبّ». و «شهرُ امیرِالمؤمنین» آدی.

رجب آییندا اسلام گونشی‌ ظاهر اولدو و اسلام پیغمبری نبوته مبعوث اولدو. اوچ امامیمیز: امام علی (ع)، امام باقر (ع) و امام جواد (ع) ولادتی بو آیدا باش وئریب.

عین حالدا امام موسی کاظم (ع)، امام هادی (ع) و خانیم زینبین (س) وفاتی‌دا بو آیدا واقع اولوب.

لیلة الرغائب

رجب آیی‌نین لاپ گؤزل گونلریندن بیری بو آیین اول جمعه گئجه‌سیدیر. بو گئجه‌نین آدی لیلةالرغائبدیر.

رغائب، رغیبه‌نین جمعیدیر. رغیبه «امرٌ مرغوب فیه عکاء کثیر» یعنی اوندان چوخلو موهبتلر و بخششلر اولان گئجه.

رسول الله‌دان نقل اولان بیر حدیثده بئله گلیب: «بو گئجه‌نین آدینی ملکلر قویوب و بو گئجه اوچون بیر نماز وار کی هر کس اونو قیلسا اونون ثوابی لاپ گؤزل شکلده و گولر اوزله و فصیح دیل ایله قبرین اول گئجه‌سی نماز قیلانین گؤزونه ظاهر اولوب دئیر: ائی دوست ! من سنه هر چتینلیکدن نجات تاپدیغینی بشارت وئریرم». نماز قیلان اونا دئیر: «سن کیمسن؟ ایندی‌یه قدر بئله گؤزل اوز و بئله شیرین سؤز و بئله گؤزل عطر بیلمه‌میشم». جواب گلر: «من سنین لیلةالرغائبده قیلدیغین نمازین ثوابی‌یام. گلمیشم کناریندا اولام و قورخونو سندن اوزاقلاشدیرام. صور چالینان زمان قیامت عرصه‌سینده سنین باشینا کؤلگه سالاجاغام. سئوین کی بو خیر سندن زایل اولمایاجاق».

لیلةالرغائب نمازی‌نین کیفیتی:

رجب آیی‌نین اول جمعه آخشامینی اوروزج توتوب شام و خفتن نمازلاری آراسیندا هر ایکی رکعتی بیر سلاملا بیتن 12 رکعت نماز قیلاجاقسان. هر رکعتده بیر حمد 3 قدر و 12 توحید سوره‌سی اوخویاجاقسان. 12 رکعت بیتندن سونرا 70 دفعه « اللهم صل علی محمد النبی الاُمّی و علی آله» دئیه‌جکسن سونرا سجده‌یه گئدیب 70 دفعه « سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلَائِکَةِ وَالرُّوحِ » دئییب سجده‌دن قالخارسان 70 دفعه رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجَاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْأَعْظَمُ دئیرسن سونرا تازادان سجده‌یه گئدیب 70 دفعه « سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلَائِکَةِ وَالرُّوحِ » دئییب الله‌دان ایسته‌دیکلرینی دیله گتیره‌جکسن. انشاءالله دعالارین مستجاب اولار.

رجبین 13-و اعتکاف عمل‌لری

ایام البیض آدلانان رجبین 13، 14 و 15-جی گونلری اعتکاف گونلردیر. بو اوچ گونده اعتکاف ائله‌مگین چوخ ثوابی وار.

ام داوود عمل‌لری

رجب آیی‌نین مشهور عمل‌لریندن ام داوود اعمالیدیر.

عراقلی معرفت اهلی اولان بیر جوان منصور دوانیقی الیله اوزون مدتلی زندانا دوشور. آناسی تاب توانین الدن وئریب امام صادقین (ع) محضریته یئتیشیر و او حضرتدن چاره‌ ایستیر. حضرت بویورور: بیلیرسن بو آی رجب آییدیر و اوندا دعالار مستجاب اولار؟ دئدیکلریمی دقیقاً یئرینه گتیر کی اوغلون زنداندان قورتولسون».

«رجبین 13 ، 14 و 15-جی گونونو اوروج توت. 15-جی گونون گون‌اورتاسیندا غسل ائله و 8 رکعت نماز قیل. (نمازین نئجه‌لیگی مفاتیحده وار)». ام داوود نمازی قورتاران کیمی اوغلو آزاد اولدو. تئز حضرتین محضرینه چاتیب خبری اونا وئردی. امام بویوردو: «گئجه‌لرین بیرینده منصور دوانیقی جدّیم امیرالمؤمنین علی‌نی (ع) یوخودا گؤدو کی اونا بئله دئدی: «هر نه تئزراق اوغلوم داوودو آزاد ائله‌مه‌سن سنی اودا آتارام». منصور گؤزو قاباغیندا اودو گؤرنده داوودو آزاد ائله‌مک مجبوریتینده قالدی.