صاندیقدان ائشیكده‌كی فیكر

+0 به یه ن


دانماركین كوپنهارك دانیشگاهی‌نین فیزیك ایمتحانیندا بئله بیر سوآل گلمیشدی: گؤی‌دلنین اوجالیغینی بارو مترله (هاوانین فیشارین اؤلچمگه بیر جیهاز) نئجه اؤلچمك اولار؟

دوز جواب: یئر اوزونده‌كی هاوا فیشاری و گؤی‌دلنین دامینداكی هاوا فیشارین موقاییسه ائله‌مكله.

جوابلارین بیری فیزیك اوستادین ائله غضبلندیردی كی او شخصین آیری سوآللارینا باخمادان و اونلاری غلط حسابلادی.

غضبلندیرن جواب بئله‌ایدی: بارو متری اوزون بیر ایپه باغلاریق و ایپی گؤی‌دلنین اَن اوجا نوقطه‌سیندن یئره ساللاریق تا كی یئره چاتسین. سونرا ایپین اوزونلوغون اؤلچریك . . . اوستاد غضبلندی چونكی اؤیرنجی گؤی‌دلنین اوجالیغینی ایبتیدایی یوللارلا اؤلچمك ایسته‌میشدی كی اصلاً فیزیك و بارو متره ایرتیباطی یوخیدی. اؤیرنجی اعتیراض ائدیردی كی جوابی 100% دوزدور و دانیشگاهدان ایسته‌دی قانون اساسیندا بو قضیه‌نین حلّینی بیر خوبره آداما تاپیشیرسین . . . حؤكمون نتیجه‌سی بئله اولدو كی اؤینجی‌نین جوابی دوزدور آما اونون فیزیكدن بیر شئی بیلمه‌سینه دلالت ائله‌میر. و موقرر اولدو كی اؤیرنجی‌یه آیری فورصت وئریله كی فیزیكدن بیر شئی بیلدیگینی ثابیت ائده . . . سونرا قاضی همان سوآلی اوندان شفاهی صورتده سوروشدو.

اؤیرنجی بیر آز فیكیرلشیب دئدی: «گؤی‌دلنی اؤلچمگه ذهنیمده چوخلو یوللار وار آما بیلمیرم هانسینی سئچم.» قاضی دئدی: «هر نه ذهنینده وار دئنه.»

اؤیرنجی جواب وئردی: «اولا بیلر بارو متری گؤی‌دلنین دامیندان یئره آتاق, و بارو مترین یئره یئتیشه‌نه‌جن صرف اولان واختی حسابلایاق و سونرا گؤی‌دلنین اوجالیغینی حسابلاماق اولار. یئرین جاذیبه قانونوندان ایستیفاده ائتمكله.

گون چیخاندا, اولا بیلر بارومترین اوجالیغی ایله گؤی‌دلنین كؤلگه‌سی‌نین بویونو موقاییسه ائتمكله اونون اوجالیغی‌نین اندازه‌سینی بیلك. ایكی جیسمین كؤلگه‌لری و اؤزلری‌نین اوزونلوغونو اؤلچمك قانونو ایله. آما ایسته‌سك كی راحت یوللا اونو تاپاق و ذهنیمیز آسوده اولسون, بارو متردن ایستیفاده ائله‌مكله اَن یاخشی یول بودور كی گؤی‌دلنین نیگهبانینا دئیك: «بو تازا بارو متری سنه هدیه وئریریك بو شرطله كی بیزه دئیه‌سن بو گؤی‌دلنین اوجالیغی نه قدردیر؟

آما اگر ایسته‌سك كی ایشلری بارومترین ایستیفاده‌سی ایله بوروشدوراق اوندا, گؤی‌دلنین اوجالیغین یئر اوزونده‌كی هاوانین فیشاری و گؤی‌دلنین اَن اوجا یئرینده‌كی هاوا فیشارینی موقاییسه ائتمكله حسابلاریق.»

قاضی ائله دؤردونجو جوابی گؤزلوردو كی بیلسین اؤیرنجی فیزیكدن بیر شئیلر بیلیر. بیر حالداكی اؤیرنجی‌نین نظرینجه دؤردونجو یول ان پیس و چتین یول ساییلیردی چونكی هم چتین و هم بوروشوق ایدی.

ایندی قالدی كی دئیه‌ك بو اؤیرنجی «نیلز بور» ایدی و او نه اینكی فیزیك علمینده موفق اولدو, بلكه او تكجه دانماركلیدیر كی فیزیك علمینده نوبل جاییزه‌سین آلیب.

 

منبع: http://www.taamolat.com/2012/09/blog-post_3907.html

 

فكر خارج الصندوق

 

فی امتحان الفیزیاء فی جامعة كوبنهاجن بالدانمرك جاء أحد أسئلة الامتحان كالتالی: كیف تحدد ارتفاع ناطحة سحاب باستخدام البارومیتر (جهاز قیاس الضغط الجوی)؟

الإجابة الصحیحة: بقیاس الفرق بین الضغط الجوی على سطح الأرض وعلى سطح ناطحة السحاب.

إحدى الإجابات استفزت أستاذ الفیزیاء وجعلته یقرر رسوب صاحب الإجابة بدون قراءة باقی إجاباته على الأسئلة الأخرى.

الإجابة المستفزة هی : أربط البارومیتر بحبل طویل وأدلی الخیط من أعلى ناطحة السحاب حتى یمس البارومیتر الأرض. ثم أقیس طول الخیط ... غضب أستاذ المادة لأن الطالب قاس له ارتفاع الناطحة بأسلوب بدائی لیس له علاقة بالبارومیتر أو بالفیزیاء, تظلم الطالب مؤكدا أن إجابته صحیحة 100% وحسب قوانین الجامعة عین خبیر للبحث فی القضیة ... أفاد تقریر الحكم بأن إجابة الطالب صحیحة لكنها لا تدل على معرفته بمادة الفیزیاء. وتقرر إعطاء الطالب فرصة أخرى لإثبات معرفته العلمیة...ثم طرح علیه الحكم نفس السؤال شفهیا.

فكر الطالب قلیلا وقال: " لدی إجابات كثیرة لقیاس ارتفاع الناطحة ولا أدری أیها أختار" فقال الحكم: "هات كل ما عندك"

فأجاب الطالب: یمكن إلقاء البارومیتر من أعلى ناطحة السحاب على الأرض، ویقاس الزمن الذی یستغرقه البارومیتر حتى یصل إلى الأرض، وبالتالی یمكن حساب ارتفاع الناطحة . باستخدام قانون الجاذبیة الأرضیة.

اذا كانت الشمس مشرقة ، یمكن قیاس طول ظل البارومیتر وطول ظل ناطحة السحاب فنعرف ارتفاع الناطحة من قانون التناسب بین الطولین وبین الظلین إذا اردنا حلا سریعا یریح عقولنا ، فإن أفضل طریقة لقیاس ارتفاع الناطحة باستخدام البارومیتر هی أن نقول لحارس الناطحة : "سأعطیك هذا البارومیتر الجدید هدیة إذا قلت لی كم یبلغ ارتفاع هذه الناطحة" ؟

أما إذا أردنا تعقید الأمور فسنحسب ارتفاع الناطحة بواسطة الفرق بین الضغط الجوی على سطح الأرض وأعلى ناطحة السحاب باستخدام البارومیتر كان الحكم ینتظر الإجابة الرابعة التی تدل على فهم الطالب لمادة الفیزیاء، بینما الطالب یعتقد أن الإجابة الرابعة هی أسوأ الإجابات لأنها أصعبها وأكثرها تعقیدا.

بقی أن نقول أن اسم هذا الطالب هو " نیلز بور" وهو لم ینجح فقط فی مادة الفیزیاء، بل إنه الدانمركی الوحید الذی حاز على جائزة نوبل فی الفیزیاء.

مسكن بونیادی زلزله‌زده منطقه‌لره كانئكس وئرمیر

+0 به یه ن

سویوق, جماعتین دده‌سین یاندیریر

هیلال احمر رئیسی آذربایجان زلزله‌زده‌لرین ایضطیراری ایسكانلاری‌نین اوزونا چكمه‌سینه ایشاره ائدیب دئدی: سویوق و یاغیش زلزله‌زده‌لرین اصلی موشكوللریدیر.

محمود مظفر مهرله دانیشیقدا دئدی مسكن بونیادی چالیشیر آما هاوانین دگیشمه‌سی و دولو یاغماق باعیث اولوب زلزله‌زده‌لر پالچیق ایچینده چابالانسینلار.

او آرتیردی: سویوق او قدر بئتردیر كی زلزله‌زده‌لر اؤز پتولارینی قویونلارین اوستونه چكیرلر, چونكی حیوانلارین هله‌ده طویله‌سی یوخدور!

هیلال احمر رئیسی آرتیردی: بیلمیرم مسكن بونیادی كی وظیفه‌سی كانئكس تأمین ائله‌مكدیر, نیه بو ایشی گؤرمور. جهاد كیشاورزی‌ده حیوانلارین فیكرینده دئییل و كندلی‌لر مجبور قالیرلار حیوانلارینی دگر-دگمزه ساتسینلار.

آلما فایدالیدیر, آروادلارا داها فایدالی

+0 به یه ن


آروادلار گونده بیر آلما یئسه‌لر كولسترول قاباغیندا بیمه اولارلار. حتماً ائشیدیبسیز كی گونده بیر دانا آلما یئیه‌نه دؤكتور لازیم اولماز. آما تازا تحقیقلر گؤرسه‌دیر كی آلمانین هامی‌یا فایدالی اولماسیندان علاوه آروادلارا داها چوخ فایداسی وار. موحقیقلر دئییرلر آروادلار گونده بیر آلما یئمكله قانلارینداكی پیس كولسترولو آزالدیب و موثبت كولسترولو چوخالدیرلار. بو تحقیقده آلتی آی بویوندا گونده 75 گیرم قورو آلما یئیه‌ن خانیملارین پیس كولسترولو 23 درصد آزالیب و یاخشی كولسترولو 4 درصد چوخالیب.

آرمانین وئردیگی معلوماتا گؤره, بو موطالیعه ایكی گروه 45 دن 65 یاشا قدر خانیملاردا انجام تاپدی و بو موطالیعه‌ده بیر گروه بیر ایل بویو قورو آلما یئدیلر و او بیری گروه آیری قورو میوه یئدیلر. اوندان سونرا اوچ آی, آلتی آی فاصیله‌ایله و آخیرده اونلاردان قان نمونه‌سی آلیندی و بیر ایللیك دؤره‌نین آخیرینده بو نتیجه آلیندی كی آلما یئیه‌ن خانیملارین پیس كولسترولو آزالمیشدی. عالیملر هابئله بیلدیلر كی آلمادان بدنه جذب اولان گونده 240 كالوری نه اینكی خانیملارین كؤكلویونه باعیث اولماییب بلكه بیر آز دا یونگوللشیبلر. عالیملرین دئدیگینه گؤره, بو آزماییش قورو آلما ایله اولسا دا بو نتیجه‌نی تازا آلمادان دا گؤزله‌مك اولار. بیر لیوان دوغرانمیش تازا آلما, لیوانین دؤردده بیر قورو آلما ایله برابرلیك ائلر.

ائولی اوشاقلارین رابیطه‌سی آتا-آنالاری ایله مودیریت اولمالیدیر

+0 به یه ن


اوشاقلارین ائولندیكدن سونرا آتا-آنالاریندان فاصیله آچماقلاری‌نین اصلی سببی بودور كی اونلارین آراسیندا سالیم و منطیقلی رابیطه یوخدور و اوشاقلار رابیطه‌نین ساخلاماسی و مودیریّتینی باشارمیرلار. رابیطه‌نین ساخلاماسی و مودیریتی بیر مهارتدیر كی تأسوفله جوانلارین چوخوندا یوخدور و جوانلار زیندگانلیق یولداشی, اونون عاییله‌سی و اؤز آتا-آنالاری آراسیندا تعادول قورا بیلمیرلر و اَن راحت یولو یعنی رابیطه‌نین قیرماسینی سئچیرلر.

بو مسأله, موشكولون حلّینده ضعیف اولماقدان‌دا یارانیر و عاییله‌لر اوشاقلارین یاشاییشیندا یئرسیز دخالت ائله‌مكلری اثرینده موشكول نئچه برابر اولور.

آروادلارین عؤمری كیشیلردن چوخ اولور

+0 به یه ن



مخصوص بیر ژن باره‌سینده تحقیقلر گؤرسه‌دیر كی بو ژنین كیشیلرده صدمه گؤرمه‌سی اونلارین عؤمرونون آز اولماسینا سبب اولوب.

«تلگراف» روزنامه‌سی بیر مقاله‌ده یازیر: سلول‌لارین میتوكوندوری بؤلومو, كیشیلره داها چوخ صدمه وورور و گئتدیكجن اونلارین سلول‌لارینی ضعیفله‌دیر.

میتوكوندوری ژنلری, آیری ژنلرین خیلافینا فقط آنادان اوشاغا مونتقیل اولار.

استرالیانین موناش دانیشگاهیندا تحقیق ائدن دامین‌داولینگ بو زمینه‌ده دئییر: بو ژنلر اینسانین تكامول پروسه‌سینده آروادلارا مخصوص اولان سیستملرده فعالدیلار.

بونا خاطیر مینلر نسل بویو باش وئرن جهیشلرده كیشیلر داها چوخ صدمه گؤروبلر و بو ژنلرین دگیشمه‌سی قاباغیندا ضعیفله‌ییبلر.