din xadimi دین خادمی

آغلایان سجّاده... (عیبرتلی حكایه)

یورغونلوغون وئردیگی آغیرلیقلا درحال یوخویا گئتمیشدی. بیر اینیلتیله اویاندی آدام. اطراف هله‌ده قارانلیق ایدی. اینیلتینی یوخو گؤردوگونه یوزدو. دوداقلاری سوسوزلوقدان چاتلاییردی، یامان سوسامیشدی. ایشیقلاری یاندیرما‌دان مطبخه گئدیب سویونو ایچدی و یاتاغینا دؤندو. تام یاتماق اوزره ایكن، عینی اینیلتی سسینی تكرار ائشیتمگه باشلادی. یوخسا یوخو ایدی، حقیقت؟ فرقینده دئییلدی. سسین گلدیگی سمته یؤنلدی. او آن یوخودا اولمادیغینا یاخشیجا امین اولدو. چونكی ائشیتدیگی سسین صاحیبی ائوین تك سجّاده‌سی ایدی.

آدام چاشدی و قورخولو بیر سسله

- «اینله‌ین سن ایدین؟»

- «بلی، دئدی سجّاده».

-«نه اوچون آغلاییرسان؟ »

سجّاده یئنه ایچه ایشله‌ین بیر سسله:

- «سنی یوخوندان اویاندیران سوسوزلوغونو، دویانا قدر، سو ایچه‌رك آرا‌دان قالدیردین. حال‌بوكی منیم سوسوزلوغومو آرا‌دان قالدیرا‌جاق كیمسم یوخدور! »

- «سن نئجه سوسایارسان، سن جانلی دئییلسن آخی؟» - دئدی آدام.

سجّاده:

- «منیم احتیاجیم دا بیر جور سودور، اما ایچدیگین سو دئییل. منیم سوسوزلوغومو آنجاق تؤوبه‌كار قوللارین گؤز یاشلاری آرا‌دان قالدیرار.»

- «آنلامادیم!» -دئیه آدام ماراقلی گؤزلرله سجّاده‌دن سوروشدو.

- «آغلییارام، چونكی آللاهین بنده‌لری قبری‌نین آیدینلانماسینی، قارانلیقلاردا قالماماغی، آخیرت گونونده آیدین اولماغی ایستیرلر. ایستمه‌لرینه باخمایا‌راق، بو واختدا قالخیب ایكی ركعت ناماز قیلمازلار. همیشه باخیرام سنه، بیر گون‌ده قالخیب ایكی ركعت گئجه نامازی قیلمیرسان».

- «منی ناراحات ائتمه» - دئیه‌رك آدام اوزونو دؤندردی.

سجّاده داوام ائتدی:

- «ائی آللاهین بنده‌سی! باخ، سحر نامازی‌نین واختی گلدی. اذانلار؛ ناماز یوخودان خئییرلیدیر- دئیه سسلنیر. آه سحر نامازی، آه بو سحر نامازی! نامازلار آراسیندا موستثنا‌دیر. هم اورگه، هم‌ده روحا حیات وئرندیر او. گئجه-گوندوز دونیا اوچون چابالادیغین بس ائتمیر؟ عزیز و قهّار اولان آللاهین چاغیریشینا نییه قارشیلیق وئرمیرسن؟»

آدام سیخیلا‌راق:

- «ائی سجّاده‌م، منی راحت بوراخ. گوندوز كیفایت قدر یورولورام، بیر آز داها یاتیم»- دئییب یاتاغین ایستی‌لیگینه بوراخدی اؤزونو».

سجّاده قورخما‌دان آدامی خبردار ائتمگه و یاتماماسینا چالیشیردی.

- «دئمك كی، سن دونیایا آخیرتدن داها چوخ اهمیت وئریرسن».

آدام حیرصلندی:

- «بسدیر آرتیق، داها دانیشما!»-، دئیه قیشقیردی.

سجّاده بو سؤزون قارشی‌سیندا اوّلجه سوسدو. داها سونرا سسینی یاخشیجا آلچالدا‌راق؛

- «آه، او صوبح نامازی واختینداكی آداملار، آه، او فجر واختینداكی آداملار، »- دئدی. «سن او نورلو پیغمبرین (ص) بو واخت اوچون نه‌لر سؤیله‌دیگینی بیلمیرسن؟ آللاهین رسولو (ص) بئله بویوروب: «هر كیم، گونش دوغما‌دان و باتما‌دان اوّل نامازلارینی ادا ائتسه آتشه گیرمیه‌جك»، «مونافیقلره ان آغیر گلن ناماز سحر و عشا نامازیدیر. اونلار كی او ایكی نامازداكی اجری بیلسه‌یدیلر، سورونه-سورونه مسجیده ناماز قیلماق اوچون گئدردیلر».

بوندان سونرا آدام یاتاغیندان قالخیب:

-«دوز دئییرسن، سحر نامازی حقیقتاً اهمیتلیدیر،» - دئدی.

سجّاده:

- «ائله ایسه قالخ و ناماز قیل،» دئدی.

- «صاباح انشاالله، موطلق قالخاجاغام، اما بو گون چوخ یورغونام» دئدی، آدام.

سجّاده سون بیر اومیدله؛

- «آدام صالح عمللرین نه قدر بؤیوك اجری اولدوغونو ایدراك ائده بیلمزسه، بوتون زامانلاردا بو عمل‌لر چتین گلر. مسأله یاتماقسا، قبیرده یوخودان چوخ نه وار؟! گل سؤزومو دینله، ائی آللاهین بنده‌سی! »

بو آندان سونرا آدامدان تك سؤز ائشیدیلمه‌دی. سجّاده‌ده بیر مودت سس‌سیز قالدی. آدام یوخویا دوام ائتدی.

اما افسوس! آدام عؤمورونده‌كی ان اوزون یوخوسونا دالمیشدی . سجّاده‌نین سون سؤزلرینی ائشیده بیلمه‌دی. او آن سجّاده آدامین اؤلدوگونو آنلایینجا، قیسیق بیر سسله بونلاری سؤیلییردی.

- «ائی تؤوبه‌سینی صاباحا تأخیره سالان، صاباحا چیخا بیلجگینی بیلیرسنمی؟! »

بیز دونیا اوچون گوناه ایشلتدیگیمیز حالدا، اؤلوم هر آن پوسقودا‌دیر. واخت چوخ محدوددور. گون فرقینده اولما‌دان اؤتوب گئدیر.

و كیم بیلیر؟ بو گون بلكه‌ده سنین سون گونوندور؟

بو حادیثه اینگیلسین پایتختی لندنده باش وئریب...

لندنده‌كی مسجیدلردن بیرینه یئنی دین خادیمی تعیین اولونموشدو. دین خادیمی شهره گئتمك اوچون عئینی اوتوبوسا مینیر و اكثر حاللاردا دا عئینی سوروجویه راست گلیردی. بیر گون بیلیت آلاركن سوروجو بیلمه‌دن دین خادیمینه 20 پئنس آرتیق وئردی. دین خادیمی اوتوروب پولونو سایاندا سوروجونون آرتیق پول وئردیگینی بیلدی. اؤز-اؤزونه 20 پئنسی قایتاریب-قایتارمیاجاغینی فیكیرلشدی. اما اورگیندن بیر سس‌ده «20 پئنس نه‌دیر كی؟ سوروجونون هئچ وئجینه‌ده دئییل. اوتوبوس شیركتی چوخ پول قازانیر. سنه آرتیق وئریلن 20 پئنسین اونلارا نه زیانی اولار؟» دئییردی.

دین خادیمی ده بو پولو آللاهدان گلن بیر هدیه كیمی ایستیفاده ائده بیلجگینی فیكیرلشیردی. دایاناجاغا چاتمامیش ایمام یئریندن قالخا‌راق سوروجونون یانینی یاخینلاشدی. 20 پئنسی گئری قایتاردی و دئدی:

- 20 پئنسی آرتیق وئرمیسیز.

سوروجو گولومسه‌یرك بئله جواب وئردی:

- سیز مسجیدی‌نین تزه ایمامیسیز؟ خئیلی واختدیر ایسلامی اؤیرنمك اوچون سیزین مسجیده گلمك ایسته‌ییردیم. بونا گؤره قصداً آرتیق پول وئردیم. نئجه عكس‌العمل وئرجگیزی اؤیرنمك اوچون.

دین خادیمی اوتوبوسدان دوشركن ائله بیل آیاقلارینی حیسّ ائتمیردی. اؤزونه گلمك اوچون بیر ستوندان توتدو. دین خادیمی نین گؤزوندن یاش آخیر و بو سؤزلری دئییردی: «ائی آللاهیم! منی باغیشلا! آز قالا ایسلامی 20 پئنسه ساتیردیم...»

اینجه‌له‌مه * Derinleme

محمد صلاحدان سوروشدولار: «باطیل دین و ایدئولوژیلرده نییه درینله‌مك و اینجه‌له‌مك لازیم دئییل؟» جواب وئرمیش: «بیر یئمگین فاسید اولدوغونو آ«لاماق اوچون، هامیسینی یئمك لازیم دئییل».

 

Derinlemesine

Batıl din ve ideolojileri, neden derinlemesine incelemek gerekmiyor? Diye sorduklarında, Mehmet Salah şu cevabı vermişti:

- Bir yemeğin bozuk olduğunu anlamak için, tamamını yemek icap etmez.

عئینی دینده اولماق * dini Paylaşmak

انشاءالله یئری * موضع إن شاء الله

كیشی بازاردان اولاغ آلماق اوچون یولا دوشور. یولدا ماللا نصرالدینه راست گلیر. ماللا اونون هارا گئتدیگینی سوروشور. جواب وئریر: «گئدیرم اولاغ آلام».

ماللا دئییر: «دئنه انشاءالله».

كیشی دئییر: «بورا انشاءالله یئری دئییل، دیرهملر جیبیمده، اولاغ‌دا بازاردا».

اولاغ آلاركن اونون پوللارینی اوغورلاییرلار. مأیوس قاییدیر. ماللا نصرالدین اونا راست گلیب سوروشور: «نه‌ ائله‌دین؟»

كیشی دئییر: «دیرهملری اوغورلادیلار انشاءالله».

ماللا نصرالدین جواب وئریر: « بورا انشاءالله یئری دئییل !»