اؤولیا‌لارین عیبادته باخیشی
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
اؤولیا‌لارین عیبادته باخیشی
ایمانین آشاغی مرتبه‌سینده اولان بنده‌لر واجیب عمل‌لرین ایجراسی و حراملاردان چكینمك اوچون آللاهدان یاردیم ایستمه‌لی‌دیرلر. آما ائله بنده‌لر ده واردیر كی، اونلار بو مسأله‌ده داها درین باخیشا مالیكدیرلر. اونلارین حسابی‌دا عادی اینسانلارین حسابیندان فرقلنیر. اونلار حراما قطیاً یول وئرمیر، تصادوفاً شوبهه‌لی مسأله‌لرده بودره‌ییرلر. حرامدان اوزاق اولان بو اینسانلار معنا‌سیز، لغو ایشلرینه گؤره ناراحات اولورلار. بئله‌لری آخیرت‌لری اوچون فایدا‌سیز ایشلردن كنارلاشماغا چالیشیرلار.
بیز ائله دوشونوروك كی، واجیب و موستحب (بَیَنیلمیش) عمل‌لر محدوددور و اكثر عملیمیز موباح (نه واجیب، نه حرام، نه موستحب، نه ده مكروه اولمایان عادی عمل‌لر) صینفینه عاییددیر. هانسی كی، بو عمل‌لر ده هانسیسا بیر باخیمدان ایكینجی درجه‌لی واجیب اولا بیلر. بو ایكینجی درجه‌لی واجیب‌لری‌ده نظره آلساق، عموماً واجیب ایشلرین ایجراسی اوچون عؤمروموز آزلیق ائدر. مثلاً، اؤز اطرافینداكیلارین سوآل‌لارینی جاوابلاندیرماق اوچون روحانی‌یه 24 ساعت آزلیق ائده بیلر. ایندی اؤزونوز موعیّن‌لشدیرین كی، بشریّتی اهلی-بئیت (ع) معاریفی ایله تانیش ائتمك اوچون نه قدر واخت لازیمدیر. “نساء” سوره‌سی‌نین 58-جی آیه‌سینده بویورولور: “آللاه سیزه امر ائدیر كی، امانت‌لری صاحیب‌لرینه قایتاراسینیز.”
اهلی-بئیت (ع) معاریفی روحانی‌لرین الینده امانتدیر. بو امانتین صاحیبی ایسه بشریتدیر. روحانیلر یالنیز بو وظیفه‌لرینه لازیمی دیقّت گؤسترسه‌لر، هئچ بیر موستحب ایشه واخت قالماز. دیقّتلی، درین باخیشا مالیك اینسانلار واجیب و موستحب اولمایان ایشه گؤره تؤوبه ائدیرلر. چونكی آللاه واختینی بوش كئچیرنلری سئومیر. بو اینسانلار گونون سونوندا حرام ایش گؤرمه‌دیكلرینی نظره آلیب راحاتلاندیقلاری كیمی، بوش كئچیردیكلری واختا گؤره‌ده تأسوف ائدیرلر. اونلار نه‌یه باخدیقلارینی، نه دانیشدیقلارینی، نه ائشیتدیكلرینی بیر-بیر خاطیرلایا‌راق عمل‌لرینده نوقصان آختاریرلار. فایداسینا امین اولمادیقلاری هر بیر ایش اونلارا سیخینتی گتیریر.
نیظام انیتیظاملا شادلیق و موفقیتین آراسینداكی رابیطه
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
نیظام انیتیظاملا شادلیق و موفقیتین آراسینداكی رابیطه
شخصی و ایجتیماعی یاشاییشدا نیظام انیتیظاملی اولان اینسانین دوشونجه‌لری مخصوص حالدا تصنیفلشمیش اولار، بونا گؤره‌ده موفقیّت آددیملارینی راحاتلیقلا یوخاری گئدیب روحی فیشاردان آماندا اولوب فرحلی اولار. بوتون وارلیغین اساسی نیظام انیتیظام اوستونده‌دیر و اوندا هر بیر شئیین اؤزونه مخصوص یئری و رولو وار. سما جیسملری‌نین حركتی، فصللرین اینتیظاملی دولانماسی، گئجه گوندوز، اینسان بدنی‌نین اورگانلاری‌نین ایشی و حركتی هامیسی اینتیظامین اهمیّتینی گؤستریر. خیلقتده اینتیظامی یارادان آللاه اونو اینسانین فردی و ایجتیماعی یاشاییشیندا دا سئویر.
ایجتیماعی اولماق و جامیعه طرفیندن قبول اولمانین بیر یولو جامیعه‌ده‌كی اینتیظامی و قایدالاری رعایت ائله‌مكدیر. قایدالار فردلرین داورانیشینی كونترول ائلر و هدفلی و موفق یاشاییشا سبب اولار. قورآن كریم قمر سوره‌سی‌نین 49-جو آیه‌سینده بویورور: بیز هر شئیی اندازه‌سی قدر یاراتمیشیق.
آما اساس مسأله بو اینتیظامین نئجه اولماسیندادیر و اونون اؤریرنماغی‌نین نئجه‌لیگینده‌دیر. بو سوآلین جوابینا موختلیف نظرلر وار. چونكی بو موضوع تمامیله بیر میلّتین كئچمیشینه و فرهنگینه باغلیدیر.
اینضیباطدان مقصد اینسانین جامیعه‌ده‌كی قایدالارلا اویغون اولا بیلمه‌سیدیر. بیر طرزده كی فردلر اؤز داورانیشلارینی یاشادیقلاری جامیعه‌نین ایستكلری و طلبلریله اویغونلاشدیرسینلار. قایدالارین رعایتی نه فقط عادتلرین رعایتی باخیمدان اهمیّتلیدیر بلكه اینسانین شاد و ساكیت یاشاماسیندا دا اهمیّتی وار. اینتظام، اینسان یاشاییشیندا شادلیغین اساسلاریندان بیریدیر.
ایسلامین كرامتلی بؤیوكلری، اینتظامی اینسان یاشاییشی‌نین موهوم مسأله‌لریندن بیری ساییبلار. مولا علی (ع) ایمام حسن (ع) و حسینه (ع) وصیتینده بئله بویورور: سیز و بوتون اوشاقلاریم و بو مكتوبون یئتیشدیگی هر كسه آللاهدان قورخماغی و ایشلرده نیظام اینتیظامی رعایت ائله‌مگی وصیّت ائلیرم. (نهج البلاغه، خوطبه157، نامه 47)
اینتیظام، مقصده چاتماغا بیزیم چكدیگیمیز زحمتی آزالدار آما اینتیظامسیزلیق چوخ واختلار عصبلشمك، ایسترس و حتّا مغلوبیته‌ده گتیریب چیخارار.
اینتیظامسیزلیق آیری موشكوللر ده یارادار كی خولاصه اولاراق اونلارا ایشاره ائدیریك:
- اینسانین ایجتیماعی شخصیّتین پوزار
- آیریلارین حقّینی آیاقلاماغا سبب اولار
- اینسانین مادی سرمایالار و عؤمرونو هدر وئرر
- یاشاییش و ایش مسأله‌لرینی بیر-بیرینه وورار
یاشاییشیندا اینتیظاملی اولان شخص، گئیینیش، بزك، كلمه‌لردن ایستیفاده ائله‌مكده و جومله‌لرین تنظیمینده، عهده وفا ائله‌مكده، ایش و یاشاییش یئرینی بزه‌مكده آیریلار اوچون مودئل اولار. نتیجه‌ده اونلارین محبتی و موراجیعه‌سینه توش گلر و بئله‌لیكله فردین شادلیغی اؤز یاشاییشیندا چوخالار.
گؤره‌سن ائلینی آبادالاماغا چالیشانین ائوی خرابا قالار؟
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
گؤره‌سن ائلینی آبادالاماغا چالیشانین ائوی خرابا قالار؟
جامیعه‌ده‌كی تربیت و تعلیم اورگانلاری، عاییله‌لر، موعلیملر، روحانیلر و عالیملر یعنی اوست اوسته تعلیم و تربیت مسئول‌لاری‌نین ایشلری دوز اولسایدی جامیعه‌ده موشكوللرین چوخونا راستلانمازدیق. جامیعه‌میزده‌كی اینسانلارین چوخ آزی‌نین سؤزو ایله عملی بیر اولور و اكثراً اونلارین عئینی اولماسینا راست گلینمیر. بو مسأله‌نی قیسا بیر یازیدا آچماق اولماز آما اوسته اوسته دئمك اولار كی بونلارین فرهنگی ریشه‌لری وار. عاییله تربیتیندن باشلاییب جامیعه‌ده تربیت و تعلیم اورگانلارینا قدر بو ساحه‌ده تأثیرلیدیلرر. بو مؤعضله بیر ایكی سبب سایماق اولماز.
بیزده اولان بو موشكول، اخلاقی و فرهنگی موشكوللریمیزه تای اوزون سابیقه‌سی اولان اخلاق ضعیفلیگیدیر. آما هر حالدا بو موشكولون یارانماسیندا جامیعه‌ده‌كی تعلیم تربیت سیستملری‌نین بیرباشا تأثیری وار.
اینسانلارین سؤزلری و عمل‌لری‌نین بیر اولماماسی‌نین ضررلریندن بیری جماعتین بیر بیرینه اینانماماسیدیر. بیر جامیعه‌دن‌ده اینانماق حذف اولسا داش داش اوستونده دایانماز چونكی هئچ كس آیریسینا اینانمیر و جامیعه‌نین اساس تشكیل وئرنی‌ده اینانماقدان عیبارتدیر. هر شخص فقط اؤز منفعتلرینه دوشونور و اصلاً جمعی منفعتلره اهمیّت وئرمیر. اؤزلرینی‌ده بئله توجیه ائدیرلر كی هامی نئجه من‌ده ائله. بو مسأله او قدر بیزیم فرهنگیمیزه ریشه سالیب كی حتّا بئله بیر مثل چیخیب: «ائلینی آبادالاماغا چالیشانین ائوی خرابا قالار». هامی‌نین بیر مسیره گئتمگی واجیب اولان جامیعه‌ده، هر كسین اؤزونه مخصوص آیری یولو اولسا او جامیعه داغیلار.
ایندی بو بؤیوك موشكولون حل یولو نه‌دیر؟
جامیعه‌ده‌كی تربیت و تعلیم اورگانلاری، عاییله‌لر، موعلیملر، روحانیلر و عالیملر یعنی اوست اوسته تعلیم و تربیت وظیفه‌سی بویونلاریندا اولانلار، ایسته‌سه‌لر بو موشكول حل اولار.
بیلدیگیمیز كیمی‌ده اینسانلار سؤزله یوخ بلكه عمل‌له هیدایت اولارلار. پیغمبریمیز (ص) گؤزل اخلاقی و كیرداری ایله ایدی كی اینسانلاری بیر-بیر دوز یولا هیدایت بویوردو. یوخسا اونلارا یاخشی اولماغا امر ائله‌مكله یاخشی اولانمازلار.
آتنده 15 مسجید اینشا ائدیله‌جك
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
آتنده 15 مسجید اینشا ائدیله‌جك
موناقیصه باشا چاتدیقدان درحال سونرا یونان پایتختینده مركزی مسجیدین اینشاسینا باشلانیلا‌جاق
یونانین پایتختی آتن شهری‌نین شهرداری «یورقو كامینیس» موسلمانلارین عیبادت شرایطلری‌نین یاخشیلاشدیریلماسی ایقداملار چرچیوه‌سینده پایتختده 15 مسجیدین اینشا اولوناجاغینی دئییب. «آذری‌موسلیمز»ین وئردیگی خبره گؤره كامینیس، آتنده مركزی مسجیدین اینشا ائدیلمه‌سی مقصدیله یاخین گونلرده موناقیصه كئچیریلجگینی بیلدیرَ‌رَك، عبادت ائوینده 500-دك موسلمانین ناماز قیلا بیلجگینی قئید ائدیب. آتن شهرداری مركزی مسجیدین ایستیفاده‌یه وئریلمه‌سی ایله غیر قانونی فعالیِت گؤسترن عیبادت مكانلاریندا قایدا-قانون یارادیلاجاغینی بیلدیریب. معلومات اوچون دئیَك كی، پایتخت آتنده‌كی مسجیدده میناره اوجالدیلماسی نظرده توتولماییب
Afinada 15 məscid inşa ediləcək
Tender başa çatdıqdan dərhal sonra Yunanıstan paytaxtında mərkəzi məscidin inşasına başlanılacaq
Yunanıstanın paytaxtı Afina şəhərinin meri Yorqo Kaminis müsəlmanların ibadət şəraitlərinin yaxşılaşdırılması tədbirləri çərçivəsində paytaxtda 15 məscidin inşa olunacağını deyib. "Yeni Şərq"-in Azerimuslims-ə istinadən verdiyi xəbərə görə Kaminis Afinada mərkəzi məscidin inşa edilməsi məqsədilə yaxın günlərdə tender keçiriləcəyini bildirərək, ibadət evində 500-dək müsəlmanın namaz qıla biləcəyini qeyd edib. Afina meri mərkəzi məscidin istifadəyə verilməsi ilə qeyri-qanuni fəaliyyət göstərən ibadət məkanlarında qayda-qanun yaradılacağını bildirib. Məlumat üçün deyək ki, paytaxt Afinadakı məsciddə minarə ucaldılması nəzərdə tutulmayıb
گؤزل اخلاق؛ ایسلامی حیاتین محوری
یازار : میرزه عبدالصمد ملکی | بؤلوم : دین
+0 به یه ن
گؤزل اخلاق؛ ایسلامی حیاتین محوری
ایسلام دینی حیاتین محورینی گؤزل و سئویملی اخلاق تانیتدیریب. ائله بونا گؤره‌ده قورآندا حضرت محمد (ص)بوتون اینسانلار اوچون اخلاق نمونه‌سی تانیتدیریلیب.
ایسلام، حیاتین بوتون آنلارینا و مرحله‌لرینه اخلاقی تعلیملری وار. اخلاق و اونون بوداقلاری باره‌ده چوخلی روایتلر و آیه‌لر وار. او جومله‌دن قورآن كریم قلم سوره‌سی‌نین دؤردونجو آیه‌سینده بویورور: «ائی محمد (ص) سنین گوجلو و بؤیوك اخلاقین وار». هابئله احزاب سوره‌سی‌نین ایرمی بیرینجی آیه‌سینده بویورور: «پیغمبر، سیزین اوچون یاخشی اولگو و نمونه ساییلیر».
هر موسلمانا نَبَوی اخلاقی تانییب او حضرتین سیره‌سینی اوخویوب اونلار بویوران زادلارا عمل ائله‌مه‌سی و خودبینلیك، تكبّور، یالان كیمی اخلاقسیزلیقلاردان اوزاق اولماسی واجیبدیر.
اخلاق هر جامیعه‌یه واجیب اولان ملزمه‌لردن ساییلیر. اونون واجیبلیگینه اوچ سبب سایماق اولار:
- فردین روحی ساكینلیگی
- ایجتیماعی ساكینلیك
- ایلاهی مطلوب كمالا چاتماق
اخلاق، روحوموزو ساغلاملادیر و حیاتین اَن گؤزل شكلینی بیزه اؤیرَدیر. اخلاق، رذیلتلری بیزه تانیتدیریب اونلاردان اوزاق گزمگی بیزه گؤستریر. اخلاقدا روحی صحّتیمیز رعایت اولوب ساكینلیك حیسّی بیزی بورویور.
اخلاقین ایجتیماعی فایدالاری‌دا آز دئییل. غیبت ائله‌مه‌ین اینسان، پخیللیك ائله‌مه‌ین اینسان اؤزو ساكینلیكده اولماقدان علاوه، جامیعه‌نین‌ده ساكینلیك و تمیزلیگینه كؤمك ائدیر.
آما اخلاقین اَن موهیم فایداسی، اینسانین آللاه وئرگی استعدادلاری‌نین چیچكلنمه‌سیدیر. اینسان یاخشی عمللری فقط آللاها گؤره ائله‌سه، داها كیریخماق احتیمالی قالماز و بوتون ایشلری دوز یؤنه یؤنه‌لر. بیر اینسانین اخلاقی بو سطحده اولورسا او، كمالا طرف اوجالار و اینسان خیلقتی‌نین هدفی تحقّوق تاپار.
ایكی اخلاقی حدیث
پیغمبر بویوروب: «یاخشی اخلاق، گونش بوزو اریدن كیمی، گوناهی اریدر. پیس اخلاقدا بالی دوز فاسید ائدن كیمی، عمللری آرادان آپارار. (دیلمی‌نین ارشاد القلوبی ، ص 133)
ایمام باقر (ع) بویوروب: « قیامت گونو منه اَن یاخین فرد، هامیدان چوخ دوز دانیشان، امانتی یاخشی ساخلاییب تحویل وئریب عهدینه وفالی اولان و اخلاق باخیمیندان هامیدان یاخشی اولان شخصدیر».
(مفیدین امالی‌سی، مفید، ص 41)