ماللا صدرانین موتعالیه حیكمتینده یاشاییشین معناسی

+0 به یه ن

 


ماللاصدرانین باخیشیندا یاشاییشین معناسی ایمان كؤلگه‌سینده اله گلر و ایمانین یوخاری مرتبه‌لرینه ال تاپدیقجا داها دا فایدالی و مفهوملو اولار.

یاشاییشین معناسی ندیر؟ یاشاییش داش و سو كیمی مادی جوهرلردندیر؟ یوخسا اعراض و خاصیّتلر مقوله‌لریندن و یا ایتّیفاقلار و حادیثه‌لر نوعونداندیر؟ «یاشاییشین معناسی» تركیبینده «معنا»دان منظور ندیر؟ یاشاییشین هدفیندن منظور, یاشاییشین ایشلنمه‌سی و یا ارزیشیدیر؟

موتعالیه حیكمت, حیكمته دایانان بیر نیظامدیر كی اونون بیناسینی صدرالمتألهین قویوب و اونون شاگیردلر و هم‌فیكیرلری اونو داها دا گئنیشلندیریب تكلمیلدیبلر. وجودون اصالتی, جوهری حركت, عقل و عاقیل و معقول بیرلیگی, احسن نیظام و . . . موتعالیه حیكمتین اساس ایصطیلاحلارینداندیر.

بو اصول و آیری مبنالارین اساسیندا, شعور, حیات و عشق بوتون عالمده جریاندادیر. احسن نیظام بو معنادادیر كی ایلاهی حیكمت باعیث اولور مادی عیلّتلر سیلسیله‌سی ائله دوزولسون كی ایمكان داخیلینده داها چوخ مخلوق كمالاتدان فایدالانسین. یعنی اینسان و دونیایا حاكیم اولان قانونلار, ایمكانی اولان اَن یاخشی نیظام اولسون كی اونون اثرینده اَن چوخ خیر و اَن آز شر, اینسانا شامیل اولسون.

آیری سؤزله نیظامین احسن اولماسی, «ایلاهی عینایت» صیفتی‌نین ایقتیضاسیدیر.

موتعالیه حیكمتده اینسان اوچون یاشاییش معناسی, حیاتین فلسفه‌سی و آللاهین بشرین خلقیندن اولان هدفینه قاییدیر. ماللاصدرا نفسین مرتبه‌لرینی طبیعی، نباتی، حیوانی و اینسانی ترسیم ائله‌مكله نفسین حركت و كامیل‌لشمه سیرّینی, ماده‌ده‌كی جوهری حركتین گئدیشی‌ایله هماهنگ بیلیر كی ماده‌دن باشلاییر و اوندان یوخاری‌یا یئتیشیر و ائله بونا گؤره‌ده معاد و قیامت اینسانین روحونا موحقق اولور.

نفسین جوهری حركتی, هیولایی عقلدن موستفاد عقله چاتماقلا باشا چاتمیر؛ چونكی نفسین معنوی حیاتی‌نین دؤردونجو مرحله‌سی, یعنی فعّال عقل و یا همان روح‌القدس‌‌لا موتصیل اولما مرتبه‌سی, معنوی جذبه‌لری و ایشیق و معریفتدن ایقتیباس ائله‌مگی مویَّسر ائدیر و بو حیاتین معناسیدیر.

صدرالمتألهین باخیشیندا ایمان یاشاییش معناسی‌نین اَن موهوم اساسلاریندان ساییلیر. او اینانیر كی ایمان, عقلی بیر ایشیقدیر كی اینسانین نفسی, اونون وسیله‌سیله قوّه و ناقیصلیقدان فعلیّت و كمالا چاتیر و جیسملر و قارانلیق عالمیندن روحلار و ایشیقلار عالمینه یوكسلیر و لقاءاللها چاتماغا ایستعداد تاپیر.

ملاصدرا ایمانا یئتیشمك اوچون ایكی بورهان و عینی موكاشیفه‌نی تانیتدیریر. البته تصریح ائدیر كی ایمانی ایشلرین حقیقتی نُبُوّت مشعلیندن ایقتیباس‌سیز و ویلایتین باطینیندن طلب ائتمه‌دن اله گلمز. اونو آختاران اورگینی دونیادان بوشاتمالی و ایچینی تمیزله‌مه‌لیدیر و خلقدن حقه قیریلمالیدیر و دونیا شهوَتلری و ریاستلریندن اوز چئویرمه‌لیدیر.

بو اساسدا ماللاصدرا باخیشیندا یاشاییشین معناسی ایمان كؤلگه‌سینده اله گلر و ایمان مرتبه‌لرینده یوكسلمكله داها فایدالی و ارزیشلی اولار.

نوحه كیتابی+دانلود (150 دن چوخ نوحه كیتابی)

+0 به یه ن


نوحه كیتابی+دانلود (150 دن چوخ نوحه كیتابی)

لا یوم كیومك یا أبا عبدالله

+0 به یه ن

 

لا یوم كیومك یا أبا عبدالله

یا ابا عبدالله سنین گونونه تای گون اولماز

محرم گونلری و هیجرتین 61-جی ایلینده باش وئرن, بؤیوك حادیثه‌نین ایل دؤنومو یئتیشدی. ائله بیر حادیثه كی ایسلام دونیاسینی و داها گئنیش, اینسانلیق دونیاسینی جومدوغو یوخودان اویاتدی.

جامیعه بئله اؤیرنیردی كی ظولمون قاباغیندا دایانماساندا اولار. یعنی سونرا كی سوروشاجاقلار سن او گون واریدین و او ظولملری گؤروردون, نه ایش گؤردون؟ ائلیه بیلرسن دئیه‌سن كی؛ نه ائده بیلردیم؟ گوجوم چاتمیردی, بیرجه منیم باش اگمه‌مگیمله كی ایش اولمازدی ! من‌ده هامی‌یا تای سسیمی چیخارمادیم ! آما اورگیمده ظالیملره نیفرت ائدیردیم !

او گون بیر كیشی چیخدی كی دئسین اینسان حق یولوندا هر زادین قوربان وئره بیلر و حقیقتی بیان ائله‌مگه هئچ بیر شئی مانع اولا بیلمز.

. . . . . . . . . . . . . . . .

بوردا ایستیرم بیر سؤزه ایشاره ائدم كی چوخ مشهوردور آما من نه قدر چالیشدیم اونون منبعین و قایناغین تاپام, الیم بیر یئره چاتمادی. بو سؤزو بعضاً ایمام صادقه (ع) نیسبت وئریرلر آما بونون اوچون هئچ منبع یوخدور. بو سؤز همیشه ائشیتدیگیز «كل یوم عاشورا و كل ارض كربلا» سؤزودور.

آختاریشییمدا نه اینكی بو سؤزه منبع تاپانمادیم بلكه اونون معناسی‌نین خیلافیندا بیر سئری ریوایتلره راستلادیم كی موناسیب گؤردوم بوردا یازام:

1. ایمام حسن (ع) قارداشی‌نین شهادت گونونو قاباقدان خبر وئرمكله بویوروب:

«لا یوم كیومك یا أبا عبدالله»  یا ابا عبدالله سنین گونونه تای گون اولماز

(الأمالی، شیخ صدوق، ص 177   و

الملهوف علی قتلی الطفوف، سید ابن طاووس، ص99)

 

2. ایمام سجاد (ع) بویوروب:

«لا یوم كیوم الحسین(ع)» حسنین (ع) گونو كیمی, بیر گون اولماز.

 

الأمالی، شیخ صدوق، ص 547.

آللاهین آدلارینی بیلمك, اینسانین خلیفه‌لیك رمزیدیر

+0 به یه ن

 

 

آللاه تعالا بقره سوره‌سی‌نین 30-جی آیه‌سینده اینسانین خلیفةالله اولماسینا تأكید ائدیر و سونراكی آیه‌ده اینسانین بو مقاما سئچیلمه‌سی‌نین رمزینی آللاه آدلاری‌نین هامیسینی بیلمك بیان دئییر.

خلیفةالله معناسی

خلیفه و خلافت «خلف» (باشین دالیسی معناسیندا) كؤكوندن گلیر و جانشین معناسیندادیر. جانشینلیك بعضاً حسبی ایشلرده اولور مثلاً: «او گئجه و گوندوزو بیر-بیرینه جانشین قرار وئرندی», و بعضاً اعتیباری ایشلرده اولور مثلاً: «ائی داوود بیز سنی یئر اوزونده جانشین قرار وئردیك؛ پس جماعت آراسینا حق ایله قضاوت ائله.» و بعضاً حقیقی ایشلرده اولور؛ بقره‌ سوره‌سینده مطرح اولان حضرت آدمین خلافتی. آیری سؤزله خلافت سؤزونون باطینینده بو معنا یاتیب كی خلافت, «مستخلف‌عنه»ین خلیفه‌ده ظاهیر اولماسیدیر و خلیف اودور كی اونون كیملیك و هویّتی «مستخلف‌عنه»ـه باغلیدیر و اوندان آیریلان زمان, معناسی و حقیقتی یوخدور. بو اوزدن ذرّه‌جه اونون فعلیندن كنار اولسا داها خلیفه ساییلماز.

ایلاهی خلافتین درجه‌لری

ایلاهی خلافتین محوری, آدلاری بیلمكدیر و بونا گؤره‌كی علمین درجه‌لری و مرتبه‌لری وار, خلافتین‌ده درجه‌لری وار. پس هر كس ایلاهی آدلارین مظهری اولدوغو قدر, همن میقداردا آللاهین خلیفه‌لیگیندن سهم آپایر. البته آیه‌لرده آدلارین هامیسینی بیلمك و تام خلافته ایشاره اولوب. بئله‌لیكله خلافت درجه‌لرینی بئله بؤلمك اولار:

1. بیر عیدّه بو یولدان مونحریف اولوب و شیطان یولونو گئدیرلر. بونلار شیطان خلیفه‌سیدیرلر.

2. ایلاهی ایسملری اؤزونده حتّا ضعیف صورتده فعلیّته چاتدیرا بیلمه‌ین اینسان, بالقوّه خلیفةالله‌دیر.

3. او اینسانلاردا كی ایلاهی ایسملرین هامیسی ضعیف و یا اورتا صورتده حضورو وار و ایلاهی ایسملرین اونلارا ثابیت اولماسی «حال» حدّینده‌دیر (یعنی بعضاً او ایسملره واجید و بعضاً فاقید اولورلار) و یا «ملكه» حدّینده‌دیر (یعنی او آدلارا واجید اولماقلاری راحت و اونوتماقلاری چتین اولا). اونلارین خلافتی‌ده حال و ملكه حدّینده‌دیر.

4. بیر عیدّه‌ده, ایلاهی ایسملر و صیفتلرین ظاهیر اولماسی ملكه حدّیندن داها یوخاری اولار و اونلارین كیملیگی‌نین عئینی و اؤزونه تبدیل اولار. بو اوزدن هئچ واخت اونلاردان آیریلماز. چونكی ذاتین عئینی اولان بیر شئیی, ذاتدان آییرماق بو معنایا گلیر كی ایستیه‌سن بیر شئیی اؤزوندن آییراسان و بو محالدیر. بئله بیر اینسانین خلافتی‌ده اونون هویّتی‌نین عئینی‌دیر و هئچ واخت اوندان آیریلماز.

آخیر مرحله, كامیل اینسانا مخصوصدور و آیری مرحله‌لر اورتا و ضعیف اینسانلارین پاییدیر. بئله اینسانین دریسین‌ده سویسان حقدن دؤنمز و ایمانیندا ذرّه‌جه سوستلوق اولماز.

ایمام حسینه آغلایانین یئری جنّتدیرمی؟

+0 به یه ن

 

 


عزیزلرین بیری سوروشدو بو ریوایت كی بویورور: ایمام حسینه (ع) گؤز یاشی تؤكه‌نین یئری جنّتدیر, نه دئمكدیر. آخی من ائله‌لرین تانیرام كی هم ایمام حسینه آغلاییرلار و هم ده ائله گوناهلار ائدیرلر كی اوخشامیر اونلارین یئری جنّت اولسون.

جوابیندا بو مسأله‌نی آچیقلادیم كی بیری ایسته‌سه او مقاما یئتیشه كی ایمام حسینه آغلایا, گرك بوتون عمللری آللاه دئیه‌ن و ایمام حسین دئیه‌ن اولا. یوخسا ریاكارلیق و تزویردن تؤكولن گؤز یاشلاری ایمام حسینه آغلاماق ساییلماز.

بیر آیری مسأله‌ده وار كی بیز آیریلار باره‌ده بو راحاتلیقدا قضاوت ائده بیلمه‌ریك. یعنی الیمیزده قطعی دلیل اولماسا كی فیلانی گوناهكاردیر اونون باره سینده قضاوت ائده بیلمه ریك.